Şuarâ
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 224-227. âyetlerin Medine’de indiği söylenir.
227 âyettir. İsmini 224. âyette geçen ve “şâirler” mânasına gelen اَلشُّعَرَاءُ (şuarâ) kelimesinden alır. Sûrenin ayrıca
“Tâ. Sîn. Mîm” ve birkaç peygamberin kıssasını ihtivâ etmesi sebebiyle الجامعة (Câmia) isimleri de vardır. Resmî
sıralamada 26, iniş sırasına göre 47. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada yirmi altıncı, iniş sırasına göre kırk yedinci sûredir. Vâkıa sûresinden sonra, Neml sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 197. âyeti ile son dört âyetinin (224-227) Medine döneminde indiğine dair rivayetler de vardır (Süyûtî, el-İtkån, I, 12; İbn Âşûr, XIX, 89-90).
Konusu
Furkan
sûresinde yer alan “inzâr: Allah’ın azabıyla tehdit ve uyarı”, bu sûrede
peygamber kıssalarından verilen muşahhas misallerle genişçe izah edilerek,
İslâm’ı tüm yönleriyle bir hayat nizamı hâlinde tebliğ ve tatbik edip
yerleştirmeye çalışan Resûlullah (s.a.s.) teselli buyrulur. Bu gâyeye matuf
olarak yedi peygamber kıssası anlatılır. Bahsi geçen peygamberlerin gerçek
peygamber olması gibi, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in de gerçek peygamber, ona
indirilen kitabın da Allah kelâmı gerçek bir Kur’an olduğu haber verilir. Allah
Teâlâ’nın varlık âlemine yerleştirdiği kevnî âyetler, önceki peygamberlerin
gösterdiği mûcizeler, kavimlerinin başına inen ilâhî kahır tecellîleri ve bizzat
Kur’ân-ı Kerîm’in mûcizevî yapısı bu hakîkatin şahididir. Bu gerçekler ışığında
Resûlullah (s.a.s.) bir kâhin ve şâir olmadığı gibi, Kur’an da bir kehânet ve
şiir değildir. Şeytanların böyle her yönüyle ulvî ve hârikulâde bir söz
indirmeleri mümkün olmadığı gibi, hangi vadide dolaştıkları belli olmayan
şâirlerin de bunun gibi bir söz söylemeleri muhaldir. O, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kalbine Cebrâil
(a.s.) tarafından inzal edilmiş, insanlığı ilâhî azap ile uyarıp ebedî
nimetlerle müjdelemek maksadını taşıyan Allah kelâmıdır. Gerçek kurtuluş, ancak
onun tâlimatlarına inanıp itaat etmekle mümkün olabilecektir. Sûre boyunca
Cenâb-ı Hakk’ın “Azîz: çok güçlü, kuvvetli, mağlup edilemez bir kudret sahibi”
ismi ile birlikte “Rahîm: çok merhametli” ismi tekrar edilir. İnsanlık tarihi,
O’nun rahmet tecellilerine olduğu gibi gazap tecellilerine de şâhitlik
etmektedir. Bu durumda, Allah’ın rahmetine mi, yoksa gazabına mı müstahak
olmaya karar vermenin insanların kendi tercihlerine kaldığına işaret edilir.
177: Şuayb onlara şu öğütte bulundu: “Artık Allah’tan korkup günahlardan sakınmaz mısınız?”
178: “Şüphesiz ben size gönderilmiş güvenilir bir peygamberim.”
179: “O halde Allah’a karşı gelmekten sakının ve bana itaat edin.”
180: “Ben tebliğime karşılık sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretimi verecek olan, ancak Âlemlerin Rabbi Allah’tır.”
181: “Ölçeği tam yapın. Eksik ölçerek başkalarına zarar verenlerden olmayın.”
182: “Tarttığınızda da doğru terazi ile tartın.”
183: “İnsanların mallarını eksilterek, onları haklarından mahrum etmeyin. Yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın.”
184: “Sizi de, sizden önceki nesilleri de yaratan Allah’tan korkun!”
TEFSİR:
Yedinci ibretli kıssa “Eyke halkı”nın durumudur. “Eyke”, sık ağaçlık, ormanlık yer demektir. “Ashâbü’l-Eyke” de orada yaşayan insanlardır. Hz. Şuayb hem kendi kavminin yaşadığı Medyen’e (bk. A‘râf 7/85), hem de burada beyân buyrulduğu üzere Eyke halkına peygamber olarak gönderilmiştir. Medyen’e gönderilişinden bahsedildiğinde “kardeşleri Şuayb” ifadesi kullanılırken (bk. Hûd 11/84), “Ashâbü’l-Eyke”ye gönderilişi söz konusu edildiğinde bu kayıt düşülmez. Çünkü o, nesep itibariyle Medyenlilerin kardeşi idi, fakat Ashâb-ı Eyke’nin kardeşi değildi.
Tüm peygamberler gibi doğru sözlü, emin ve ihlâslı bir elçi olan Şuayb (a.s.)’ın tebliğde bulunduğu insanlardan istediği hususlar şunlardı:
›Ölçeği tam ölçmek, onu eksik tutup kul hakkı yememek. Bunu başarabilmek için de doğru terazi ile tartmak. Ölçerken cömert davranarak fazla fazla ölçüp vermenin bir fazilet olduğunda ise şüphe yoktur.
›İnsanların mallarını eksiltmemek ve onları haklarından mahrum etmemek. Onların mallarının değerini meşrû olmayan yollarla düşürmeye çalışıp kimseye zulmetmemek.
›Yol kesmek, baskın yapmak, fitne çıkarmak, ekinleri çiğneyip yok etmek gibi yeryüzünde bozgunculuk yapmamak, karışıklık çıkarmamak.
›Onları da, onlardan önce gelip geçmiş nesilleri de yaratan Allah’tan korkmak; O’na karşı gelmekten sakınmak. İnsan nesli bir zincirin halkaları şeklinde devam etmektedir. Bu açıdan bakıldığında önceki nesillerin yaratılmasının, sonraki nesillerin dünyaya gelişi bakımından bir ilâhî lutuf olduğu anlaşılacaktır.
Güzel ve tesirli konuşması itibariyle “Hatîbü’l-Enbiyâ”[1] ünvanıyla anılan Hz. Şuayb’ın bu nasihatleri kâr etmedi:
[1]Hatîbu’l-Enbiyâ: Peygamberler arasında hitabetiyle ve güzel konuşmasıyla ün yapmış peygamber.
“Şüphesiz ben size gönderilmiş güvenilir bir peygamberim.”
2.
Diyanet Vakfı Meali
Bilin ki, ben size gönderilmiş güvenilir bir elçiyim.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
177,178,179,180,181,182,183,184. Şuayb onlara: "Allah'a karşı gelmekten sakınmaz mısınız? Doğrusu ben size gönderilmiş güvenilir bir elçiyim. Artık Allah'tan sakının ve bana itaat edin. Ben buna karşı sizden bir ücret istemiyorum, benim ecrim ancak Alemlerin Rabbine aittir. Ölçüyü tam yapın, eksiltenlerden olmayın. Doğru terazi ile tartın. İnsanların hakkını azaltmayın. Yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın. Sizi ve daha önceki nesilleri yaratandan korkun" dedi.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
“Şüphesiz ben size gönderilmiş güvenilir bir peygamberim.”
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
"Haberiniz olsun ki ben size gönderilmiş güvenilir bir peygamberim."
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Haberiniz olsun ben size gönderilmiş bir Resulüm, emînim
7.
Hasan Basri Çantay Meali
«Şübhesiz ben size (gönderilmiş) emîn bir peygamberim».
8.
Hayrat Neşriyat Meali
“Şübhesiz ki ben, sizin için (gönderilmiş) emîn bir peygamberim.”
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Gerçekten ben, size gönderilen güvenilir bir peygamberim.
Fatiha Suresi’nin anlamını, Arapça ve Türkçe okunuşunu, tefsirini (tr|fatiha suresi) ve mealine metnimizden ulaşabilirsiniz.
Fatiha suresi ile ilgi ...
Fatiha Suresi’nin anlamını, Arapça ve Türkçe okunuşunu, tefsirini (tr|fatiha suresi) ve mealine metnimizden ulaşabilirsiniz.
Fatiha suresi ile ilgi ...
"Mü'min erkeklere ve mü'min kadınlara, işlemedikleri bir şeyden dolayı eziyet edenler, şüphesiz bir iftirâ ve apaçık bir günah yüklenmişlerdir." (Ahzâ ...
Haber: Mehmet Sait Temel
“Sizin en hayırlılarınız, Kur’an’ı öğrenen ve öğretenlerinizdir.” (Buhârî, Fezâilü’l-Kur’ân 21) Kur'anı öğrenmek ve öğretmek ...
Lev enzelna olarak bilinen dört ayet Haşr suresinde geçmektedir. Lev enzelna ile başlayan Haşr suresinin son dört ayetidir. Haşr sûresi Medine’de inmi ...
