Saffât
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 182 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ve saf
tutmuş varlıklardan bahseden الصَّٓافَّاتُ
(sâffât) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 37, iniş sırasına göre 56.
sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada otuz yedinci, iniş sırasına göre elli altıncı sûredir. En‘âm sûresinden sonra, Lokman sûresinden önce Mekke’de inmiştir.
Konusu
Sûre Allah’ın birliğini
vurgulayarak söze başlar. Mahşer yerinden, cennet ve cehennemden acı ve tatlı
insan manzaraları sunarak âhiretin gerçekliğini ortaya koyar. Hz. Nûh, Hz.
İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. Hârûn, Hz. İlyâs, Hz. Lut ve Hz. Yûnus’un
kıssalarından kesitler takdim ederek, bir taraftan Resûlullah (s.a.s.)’in
getirdiği ilâhî bilgilerin doğruluğunu belirtirken, bir taraftan da Peygamber
ve mü’minleri sabır ve azimle davalarının müdâfii olmaya teşvik eder. Çünkü
Allah, daha önce de olduğu gibi, şimdi de Peygamber ve ona inananlara mutlaka
yardım edecek ve onları galip kılacaktır.
35: Onlara: “Allah’tan başka ilâh yok” dendiği zaman büyüklük taslıyorlardı.
36: “Delirmiş bir şâirin sözüne güvenerek hiç ilâhlarımızı terk eder miyiz? Olacak iş mi bu?” diyorlardı.
37: Hayır! O ne delidir, ne de şâir. O gerçeği getirmiş, önceki bütün peygamberleri de doğrulamıştır.
38: Hiç şüphesiz siz o can yakıcı azabı tadacaksınız.
39: Fakat, fazla değil, sadece yaptığınız kötülüklerin cezasını çekeceksiniz.
TEFSİR:
Müşrikleri
cehenneme sürükleyen sebeplerin başında şunlar geldiği anlaşılmaktadır:
Birincisi;
onlar, Allah’ın birliğine inanmıyorlardı. Kendilerine “Lâ ilâhe illallah” yani
Allah’tan başka ilâh olmadığı söylendiğinde büyüklük taslayıp bu inancı kabule
yanaşmıyorlardı. Çünkü kelime-i tevhid, kuru bir sözden ibaret olmayıp, onu
kabullendiğinde hayat tarzını buna göre tümüyle değiştirmesi gerekmekteydi.
Putperestlik anlayışı üzere bina edilen câhiliye değer yargılarını ve içtimâî
düzeni bırakıp, İslâm’ın istediği düzeni benimseme ve onu yaşama mecburiyeti
söz konusu idi. Bu sebeple, tevhid sözü onları fevkalade rahatsız ediyordu.
İkincisi;
yine aynı sebepten hareketle onlar, Resûlullah (s.a.s.)’in peygamberliğini kabul
etmiyorlardı. Çünkü onun getirdiği sistem ve yaptığı düzenlemeler işlerine
gelmiyordu. Peygamber (s.a.s.)’in yerleştirmek istediği hayat anlayışı, onların
kurulu düzenlerini tehdit ediyor ve bir kısım nefsânî hesaplardan
vazgeçmelerini gerektiriyordu. Bu ise onlara ağır geliyordu. Çıkar yol ise
Peygamber’le mücâdeleye girişmek, onu davasından vazgeçirmeğe çalışmak,
tesirini kırmak ve ilerlemesini durdurmaktı. Bu bakımdan başvurdukları
çarelerden biri de Efendimiz (s.a.s.)’i “delilik”le suçlamaktı. İddialarına
göre, ne söylediğini bilmeyen bir deli yüzünden putlarını terk etmek olacak şey
değildi. Aslında bu nevi girişimlerin maksadı, insanların uyanıp gerçeği
görmelerini engellemek, böylece putperest düzenin kendilerine sağladığı
çıkarlardan yararlanmaya devam etmekti.
Gerçek
şu ki Peygamber, deli değil, aksine geldiği toplumun en akıllı insanı idi.
Getirdiği Kur’an, gerçeğin ta kendisi idi. Kendiliğinden bir din üretmediği
gibi, ilk defa peygamberlik iddiasında bulunan bir şahsiyet de değildi. Onun
getirdiği mesajlar, önceki peygamberlerin haber verdiklerini aynen
doğrulamaktaydı. O halde, önceden olduğu gibi bundan böyle de, Peygamber’e iman
ve itaat şarttır. Ona iman etmeyenler, cehennem azabını tadacaklardır. Ancak
ilâhî adâlet gereğince kimseye haksızlık yapılmayacak, herkes ancak yaptığına
göre karşılık görecektir.
Kâfirlerin uğrayacağı fecî âkibete karşılık,
hayatlarını Peygamber (s.a.s.)’e iman, itaat ve sâlih amel temelleri üzerine
bina eden mü’minlere tarifi imkânsız mükâfatlar müjdelenir:
Ve yekûlûne e-innâ letârikû âlihetinâ lişâ’irin mecnûn(in)
1.
Ömer Çelik Meali
“Delirmiş bir şâirin sözüne güvenerek hiç ilâhlarımızı terk eder miyiz? Olacak iş mi bu?” diyorlardı.
2.
Diyanet Vakfı Meali
«Mecnun bir şair için biz tanrılarımızı bırakacak mıyız?» derlerdi.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
"Deli bir şair yüzünden tanrılarımızı mı bırakalım?" derlerdi.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
“Biz, deli bir şair için ilâhlarımızı mı terk edeceğiz?” diyorlardı.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Ve: "Biz, hiçbir mecnun (deli) şair için ilâhlarımızı bırakır mıyız?" diyorlardı.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve «hiç biz mecnun şâır için ilâhlarımızı bırakır mıyız?» diyorlardı
7.
Hasan Basri Çantay Meali
«Biz mecnun bir şâir için ma'budlarımızdan vaz mı geçecekmişiz?» derler (di).
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Ve: “Doğrusu biz, deli bir şâir için ilâhlarımızı gerçekten terk edecek kimseler miyiz?” diyorlardı.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Ve: “- Hiç bir mecnûn şair için, biz putlarımızı bırakır mıyız?” diyorlardı.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve derler ki: «Mecnun bir şair için kendi ilâhlarımızı biz mi terkedeceğiz?»
11.
Ümit Şimşek Meali
“Delirmiş bir şairin hatırı için tanrılarımızı mı terk edelim?” diyorlardı.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
And say: "What! shall we give up our gods for the sake of a Poet possessed?"
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Sâffât Sûresi 36. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Tahrîm sûresi Medine’de nâzil olmuştur. 12 âyettir. “Tahrîm”, “haram kılmak” demektir. Birinci âyette Resûlullah (s.a.s.)’in, bazı helâl gıdaları, geç ...
