Saffât
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 182 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ve saf
tutmuş varlıklardan bahseden الصَّٓافَّاتُ
(sâffât) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 37, iniş sırasına göre 56.
sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada otuz yedinci, iniş sırasına göre elli altıncı sûredir. En‘âm sûresinden sonra, Lokman sûresinden önce Mekke’de inmiştir.
Konusu
Sûre Allah’ın birliğini
vurgulayarak söze başlar. Mahşer yerinden, cennet ve cehennemden acı ve tatlı
insan manzaraları sunarak âhiretin gerçekliğini ortaya koyar. Hz. Nûh, Hz.
İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. Hârûn, Hz. İlyâs, Hz. Lut ve Hz. Yûnus’un
kıssalarından kesitler takdim ederek, bir taraftan Resûlullah (s.a.s.)’in
getirdiği ilâhî bilgilerin doğruluğunu belirtirken, bir taraftan da Peygamber
ve mü’minleri sabır ve azimle davalarının müdâfii olmaya teşvik eder. Çünkü
Allah, daha önce de olduğu gibi, şimdi de Peygamber ve ona inananlara mutlaka
yardım edecek ve onları galip kılacaktır.
27: Derken birbirlerine dönüp, karşılıklı söz düellosuna başlarlar.
28: Tâbi olanlar önderlerine: “Evet, siz sanki iyiliğimizi istiyormuşçasına bize yaklaşır ve bâtılı hak göstererek bizi ona çağırırdınız.”
29: Onlar da şöyle derler: “Hayır, ne münâsebet! Siz zâten inanmak gibi bir niyet taşımıyordunuz.”
30: “Hem bizim sizi zorlayacak bir gücümüz de yoktu. Aksine siz kendiniz azgın ve isyânkâr bir gürûhtunuz.”
31: “Artık ne desek boş! Hakkımızda Rabbimizin azap sözü kesinleşmiş bulunuyor. Hiçbir çıkış yolu yok; günahlarımızın cezasını mutlaka çekeceğiz.”
32: “Evet, sizi baştan biz çıkardık; çünkü zâten kendimiz de azmış gitmiştik.”
33: Madem öyle, o gün azabı hep birlikte çekecekler.
34: Biz, inkârcı suçlulara işte böyle davranacağız.
TEFSİR:
Cehennemlikler
birbirlerini suçlarlar. Hususiyle “müstaz’af” dediğimiz zayıflar, kendilerini
doğru yoldan saptıran büyüklerine sataşırlar. “Bizi siz yoldan çıkardınız”
derler. Onların; “Evet, siz sanki iyiliğimizi istiyormuşçasına bize yaklaşır
ve bâtılı hak göstererek bizi ona çağırırdınız” (Saffât 37/28) sözü, burada
kullanılan Arapça “yemin” kelimesine verilen mânalar dikkate alınarak şöyle
izah edilir: Birincisi; “yemin”, yemin etmek mânasındadır: “Siz bize yemin
ederek gelirdiniz. Doğru söylediğinize ve doğru yolda olduğunuza yemin ederek
bizi kandırırdınız.” İkincisi; “yemin”, sağ taraf, uğur demektir: “Siz bize sağ
taraftan gelip bizi kandırır, kendinizi uğurlu kimseler göstererek bizi
aldatırdınız.” Üçüncüsü; “yemin”, kuvvetten kinâyedir: “Siz bize kuvvetle
gelir, bizi zorla kendinize tabi kılardınız.” Onlar da genelde bu suçlamaları
kabul etmez, artık bundan böyle yapılacak bir şeyin olmadığını ve hak ettikleri
azabı çekmekten başka çârenin kalmadığını söylerler. Sonunda birlikte cehennemi
boylarlar. (bk. Sebe’ 34/31-33; Mü’min 40/47-48) Buna göre, 34. âyetteki
“inkârcı suçlular” şeklinde tercüme edilen “mücrimîn” kelimesinden, kâfirlerin
kastedildiği anlaşılmaktadır.
Mahşer
yerinden nakledilen bu manzaranın hedefi, toplumların hem idârecilerini hem de
onların peşinden gidenleri uyarmaktır. İdareciler ve fikir önderleri, yarın
böyle bir suçlamayla karşı karşıya kalacaklarını düşünerek insanları yanlış
yollara sürükleyecek uygulamalardan kaçınmalıdır. Tâbi olanlar da başkalarının
güdümüne girmeden, onurlu ve haysiyetli bir şahsiyet sergileyerek, Allah’ın
huzurunda sorumlu olacakları inanç ve amel hususlarında kendi iradeleriyle hür
ve şuurlu bir şekilde karar verebilmelidirler.
O bedbahtların böyle ebedî bir azaba uğramalarının
sebebine gelince:
(Yardakçılar, öncülerine şöyle) diyecekler: “- Siz, bize sağdan (en sağlam taraftan) gelirdiniz.”
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
(Tâbi olanlar) Derler ki: «Şüphe yok, siz bize sağdan gelir olmuştunuz.»
11.
Ümit Şimşek Meali
“Siz iyiliğimizi ister görünüyordunuz” derler.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
They will say: "It was ye who used to come to us from the right hand (of power and authority)!"
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Sâffât Sûresi 28. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
"Allah’a ve Rasûlü’ne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihâd edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan bu ...
