Saffât
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 182 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ve saf
tutmuş varlıklardan bahseden الصَّٓافَّاتُ
(sâffât) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 37, iniş sırasına göre 56.
sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada otuz yedinci, iniş sırasına göre elli altıncı sûredir. En‘âm sûresinden sonra, Lokman sûresinden önce Mekke’de inmiştir.
Konusu
Sûre Allah’ın birliğini
vurgulayarak söze başlar. Mahşer yerinden, cennet ve cehennemden acı ve tatlı
insan manzaraları sunarak âhiretin gerçekliğini ortaya koyar. Hz. Nûh, Hz.
İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. Hârûn, Hz. İlyâs, Hz. Lut ve Hz. Yûnus’un
kıssalarından kesitler takdim ederek, bir taraftan Resûlullah (s.a.s.)’in
getirdiği ilâhî bilgilerin doğruluğunu belirtirken, bir taraftan da Peygamber
ve mü’minleri sabır ve azimle davalarının müdâfii olmaya teşvik eder. Çünkü
Allah, daha önce de olduğu gibi, şimdi de Peygamber ve ona inananlara mutlaka
yardım edecek ve onları galip kılacaktır.
11: Sor onlara: Kendileri mi yaratılışça daha güçlü kuvvetli, yoksa bizim gök, yer, melekler gibi yarattığımız diğer varlıklar mı? Doğrusu biz o insanları yapışkan bir çamurdan yarattık.
12: Evet, sen Allah’ın varlığı ve kudreti karşısında hayran kaldın; onlar ise seninle ve Allah’ın âyetleriyle alay ediyorlar.
13: Kendilerine öğüt verildiğinde düşünüp öğüt almıyorlar.
14: Gerçeği ortaya koyan bir mûcize görseler, kendileri onunla alay ettikleri gibi, başkalarını da alay etmeye çağırıyorlar.
15: Diyorlar ki: “Bu Kur’an, başka değil, düpedüz bir büyü!”
16: “Biz ölüp de toprak ve çürümüş kemik yığını hâline geldikten sonra, yani biz o zaman mı yeniden diriltileceğiz?”
17: “Önceden ölüp gitmiş atalarımız da, öyle mi?”
18: De ki: “Evet, hem de zelil ve perişan bir halde diriltileceksiniz.”
19: Yeniden diriltiliş için yalnızca bir çığlık yeter! Bir de bakarsın ki hepsi kabirlerinden kalkmış etraflarına bakıyorlar.
20: “Yazıklar olsun bize!” diye feryat edecekler, “İşte bize haber verilen hesap günü!”
21: Melekler de: “Evet, evet! Sizin dünyada iken yalan saydığınız hüküm günü, işte bu gündür!” diye cevap verecekler.
TEFSİR:
Göklerin,
yerin, bunlardaki büyük ve komplex varlıkların yaratılması, elbette insanın
yaratılışına göre daha büyük bir kuvvet ve kudreti gerektirir. Yani insanın
yaratılışı bunlar karşısında daha basit kalır. Gerçi insanı da yapışkan bir
çamurdan yaratan Allah’tır. Buradan çıkarılacak netice şudur: Bu kadar muazzam
varlıkları yaratan ve idâre eden Allah’ın, ölüleri diriltmeye gücü yeter.
Yalnız bunu anlayabilmek için selim bir akılla düşünmeye, derin bir tefekkür ve
tedebbüre ihtiyaç vardır. Bunun en güzel misâli Resûlullah (s.a.s.)’dir. O,
kâinattaki ilâhî kudret akışları ve azamet tecellileri karşısında hayran kalır;
bunlar üzerinde derin derin tefekkür edip Yüce Allah’ı tesbih ve tenzih ederdi.
Ona tâbi olan mü’minler de böyledir. Onların bu güzel hallerini şu âyet-i
kerîmeler daha açık haber verir:
“Şüphesiz göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün
birbiri ardınca gelip gidişinde akl-ı selim sahipleri için pek çok delil ve
ibretler vardır. O akıl sahipleri, ayakta dururken, otururken ve yanları
üzerine yatarken dâimâ Allah’ı zikrederler; göklerin ve yerin yaratılışını
tefekkür ederler ve: «Rabbimiz! Sen bunları boşuna yaratmadın. Sen bütün eksik
sıfatlardan pak ve uzaksın. Bizi cehennem azabından koru!» derler.” (Âl-i
İmrân3/190-191)
Peygamber ve mü’minler karşısında başka bir grup
var ki, bunlar kâfirlerdir. Bunlar, mü’minlerin hayran kaldıkları şeyleri alaya
alıyorlar. Kur’an’ı, Peygamber’i ve bunların haber verdiği âhireti
yalanlıyorlar. Gördükleri mûcizelerle alay edip, onları büyü olarak niteliyorlar.
Ölüp toprak ve kemik yığını haline geldikten sonra yeniden dirilişi reddediyor,
kendilerinden asırlarca önce ölmüş dedelerinin nasıl dirilebileceğini şirkle
bulanmış akıllarına sığdıramıyorlar. Halbuki, bu kadar muazzam kâinatı,
varlıkları ve şeref misafiri olan insanı yaratan Allah, İsrâfil’in ikinci kez
üflediği korkunç bir sesle herkesi diriltecek, hepsi kabirlerinden fırlayıp
sağa sola bakmaya başlayacaklar. Onlar, bu günün, Peygamber (a.s.)’ın haber
verdiği hesap günü olduğunu hemen anlayacaklar. Fakat hazırlıksız
yakalandıkları için “Eyvâh!” diyecek ve pişman olacaklar. Çünkü hesaplarının
hiç de iç açıcı olmadığı bellidir. Bunu artık kendileri de farketmektedir:
Festeftihim ehum eşeddu ḣalkan em men ḣalaknâ(c) innâ ḣalaknâhum min tînin lâzib(in)
1.
Ömer Çelik Meali
Sor onlara: Kendileri mi yaratılışça daha güçlü kuvvetli, yoksa bizim gök, yer, melekler gibi yarattığımız diğer varlıklar mı? Doğrusu biz o insanları yapışkan bir çamurdan yarattık.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Şimdi sor onlara! Yaratma bakımından onlar mı daha zor, yoksa bizim yarattığımız (insanlar) mı? Şüphesiz biz kendilerini yapışkan bir çamurdan yarattık.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Allah'a eş koşanlara sor: Kendilerini yaratmak mı daha zordur, yoksa Bizim yarattığımız gökleri yaratmak mı? Aslında Biz kendilerini özlü ve yapışkan çamurdan yaratmışızdır.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
(Ey Muhammed!) Şimdi sen onlara sor: “Kendilerini yaratmak mı daha zor, yoksa yarattığımız diğer şeyleri yaratmak mı? Şüphesiz biz onları yapışkan bir çamurdan yarattık.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Şimdi onlara sor: "Yaradılışça kendileri mi daha çetin, yoksa bizim yarattıklarımız mı?" Gerçekten biz onları cıvık bir çamurdan yarattık.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Şimdi sor onlara yaradılışca kendileri mi daha çetin yoksa bizim yarattıklarımız mı? Biz kendilerini bir cıvık çamurdan yarattık
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Şimdi onlardan haber iste: Yaratılışda kendileri mi daha kuvvetli, yoksa bizim yaratdıklarımız mı? Hakıykat biz onları bir cıvık çamurdan yaratdık.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Şimdi sor onlara: “Yaratılış cihetiyle kendileri mi daha zor, yoksa bizim (semâ ile berâber içinde) yarattıklarımız mı?” Muhakkak ki biz, kendilerini yapışkan bir çamurdan yarattık.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Şimdi sor Mekke halkına: (Öldükten sonra) kendilerini yaratış mı zor; yoksa bizim yarattıklarımız (melekler, gökler, arz ve yıldızlar) mı? Biz kendilerini (Adem'den, Adem'i de) yapışkan bir çamurdan yarattık.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
İmdi onlara soruver. Onlar mı yaradılışca daha kuvvetli, yoksa Bizim (sair) yaratmış olduklarımız mı? Şüphe yok ki, Biz onları yapışkan bir çamurdan yarattık.
11.
Ümit Şimşek Meali
Sor onlara: Kendilerini yaratmak mı daha zor, yoksa bütün bu yarattıklarımızı mı? Nihayet Biz onları yapışkan bir çamurdan yaratmışız.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
Just ask their opinion: are they the more difficult to create, or the (other) beings We have created? Them have We created out of a sticky clay!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Sâffât Sûresi 11. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
"Meryem oğlu İsa da: “Ey İsrâiloğulları! Ben size Allah tarafından gönderilmiş bir peygamberim; daha önce inen Tevrat’ı doğrulamak ve benden sonra g ...
"Allah’a ve Rasûlü’ne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihâd edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan bu ...
