Zâriyât
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 60 âyettir. İsmini, 1. âyette geçen ve “tozu
toprağı savuran rüzgârlar” mânasına gelen اَلذَّارِيَاتُ (zâriyât) kelimesinden alır. Mushaf
tertîbine göre 51, iniş sırasına göre 67. suredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada elli birinci, iniş sırasına göre altmış yedinci sûredir. Ahkåf sûresinden sonra, Gaşiye sûresinden önce Mekke’de inmiştir.
Konusu
Cenâb-ı
Hakk’ın bir kısım kudret tecellilerine yemin edilerek kıyâmetin mutlaka vuku
bulacağı; Allah’tan korkup günahlardan sakınan ve ilâhî tâlimatlara uygun
yaşayanların cennette mükâfatlandırılacakları haber verilir. Lût kavmi,
Firavun, Âd, Semûd ve Nûh kavimleri misal verilerek Peygamber (s.a.s.)’in davetine
uymayanları bekleyen hazin akıbet bildirilir. Böylece insanlar putperestlikten
ve peygambere muhalefetten sakındırılarak tek olan Allah’a kulluğa çağrılır.
25: Bunlar insan suretinde onun yanına varmışlar ve selâm vermişlerdi. O da: “Size de selâm olsun! Galiba buralarda yabancı kimselersiniz” demişti.
26: Hemen sezdirmeden âilesinin yanına geçti, çok geçmeden kızartılmış semiz bir dana kebâbı getirdi.
27: Onu önlerine koyup: “Buyurmaz mısınız?” dedi.
28: Yemeğe el uzatmadıklarını görünce, onlardan yana yüreğine gizli bir korku çöktü. Ama melekler: “Korkma!” dediler; sonra da ona büyük ilim sahibi olacak bir oğul müjdelediler.
TEFSİR:
Hz.
İbrâhim’e insan şeklinde gelen misafirler, Lût kavmini helak etmek üzere
vazifelendirilmiş meleklerdi. Gelip İbrâhim (a.s.)’a selam verdiler. İbrâhim
(a.s.) da selamlarına karşılık verdi. Hz. İbrâhim çok misafir ağırlamıştı.
Gelene gidene ikram etmişti. Fakat bunlar daha önce hiç tanımadığı cinsten,
görülmedik acayip bir topluluk idi. Onların farklı bir maksatla geldiklerini
hisseder gibi olmuştu. Misafirlere sezdirmeksizin önce yemek tedariki için
ailesine koştu. Çok geçmeden kızartılmış, kebap yapılmış semiz bir buzağı
getirdi. (bk. Hud 11/69) Hemen onu yakınlarına koyup: “Buyurmaz mısınız?” dedi.
Yemeğe el uzatmadıklarını görünce onlardan işkillendi. (bk. Hud 11/70) Gönlüne
derinden bir korku çöktü. Çünkü ikram edilen şeyi almamak, belki bir
düşmanlığın ve art niyetin işareti olabilirdi. Onların melek olduklarını sezip,
onların azap için gelmiş olmaları ihtimalini hatırına getirerek korkmuş olma
ihtimali de vardır. Melekler onun korktuğunu anlayınca, korkmasına gerek
olmadığını bildirip teselli ettiler. Onu bülüğ çağına erişince âlim olacak ve
kendisine peygamberlik verilecek bir oğlan çocuğuyla müjdelediler. Bu çocuk Hûd
sûresi 71. âyette belirtildiği üzere Hz. İshâk’tır. Saffat sûresi 101. âyette
müjdelenen akıllı uslu oğul ise Hz. İsmâil’dir.
İbrâhim
(a.s.)’ın misafirlerine karşı sergilediği bu davranışlardan, misafir karşılama
adabıyla alakalı çok güzel edep kaideleri tespit edilmiştir:
›Misafiri güzel karşılama, önlerine kadar gitme ve bu iş için
hazırlanmak.
›Gelen misafirin vereceği selama en güzel mukâbelede bulunmak.
›Misafire ikram edilecek yemeği hemen getirmek. Yemeği hazırlama ve
getirme işini edebe uygun bir gizlilik içinde yapmak. Misafirin “yapma, etme,
zahmete lüzum yok, eziyet olmasın” gibi sözler sarf etmesine fırsat vermemek.
›Misafirin rahat olması, ihtiyacını gidermesi için, ev sahibinin
misafiri bir müddet kendi haline bırakması güzel karşılanmıştır. Çünkü
misafirin, duyduğu utangaçlık sebebiyle ihtiyacını gidermede sıkıntı çekebilir.
›Misafir için ikramların en iyisini seçmek.
›Yemeği ikram etmek, fakat “Yiyin” diye ısrar etmemek.
›Misafirlerin yiyip içmelerinden derin bir haz duymak.
Hz. İbrâhim meleklerle konuşurken hanımı Sâre bir
köşede bakıyordu:
Bunlar insan suretinde onun yanına varmışlar ve selâm vermişlerdi. O da: “Size de selâm olsun! Galiba buralarda yabancı kimselersiniz” demişti.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Onlar İbrahim'in yanına girmişler, selam vermişlerdi. İbrahim de selamı almış, içinden, «Bunlar, yabancılar» demişti.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Onlar, İbrahim'in yanına girip: "Selam sana" demişlerdi, İbrahim de: "Selam size" demişti; içinden de, onların "tanınmamış bir topluluk" olduğunu geçirmişti.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Hani onlar, İbrahim’in yanına varmışlar ve “Selâm olsun sana!” demişlerdi. O da “Size de selâm olsun.” demiş, “Bunlar tanınmamış (yabancı) kimseler” (diye düşünmüştü).
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Hani onlar İbrahim'in huzuruna girmişlerdi de "Selam sana!" demişlerdi. İbrahim: "Size de selam" demiş, ve içinden: "Bunlar tanınmamış bir topluluk!" diye geçirmişti.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
O vakıt ki üzerine girdiler de «selâm» dediler. «Selâm, görülmedik bir kavım» dedi
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Hani bunlar, onun yanına girmişlerdi de «Selâm» demişlerdi. (İbrâhîm de) «selâm» demiş (selâm ile mukaabele etmiş), «(Bunlar) tanınmamış bir zümre» demişdi.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(Onlar İbrâhîm'in) yanına girdiklerinde: “Selâm (senin üzerine olsun)!” demişlerdi.(O da:) “Selâm (sizin üzerinize de olsun!) (Siz buralarda) tanınmamış bir topluluk(sunuz).” dedi.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Hani onlar, İbrahîm'in yanına varmışlardı da selâm vermişlerdi. O da (onlara karşılık olarak) selâm vermiş: “- (Bunlar) tanınmadık bir kavim.” demişti.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
O vakit ki, O'nun yanına girmişler de «Selâm,» demişlerdi. (Hazreti ibrahim de) Dedi ki: «Selâm, tanınmamışlar olan bir cemaat.»
11.
Ümit Şimşek Meali
Yanına girdiklerinde “Selâm” demişlerdi. O da “Tanımadığım kimseler, size de selâm olsun” dedi.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
Behold, they entered his presence, and said: "Peace!" He said, "Peace!" (and thought, "These seem) unusual people."
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Zâriyât Sûresi 25. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Rahman suresi 14. ayet: "Allah insanı kiremit gibi pişmiş bir çamurdan yarattı."Rahman suresi 15. ayet: "Cinleri de dumanı olmayan saf bir ateş alev ...
Enam suresi 151, 152 ve 153. ayetlerde sıralanan buyruklar...
ENAM SURESİNDEKİ ON EMİR
“De ki: Gelin Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım ...
Sabiîlik, El-Cezîre’de ortaya çıkan ve Hz. Yahyâ’ya (as.) bağlı olduğu ileri sürülen bir Yahûdi-Hristiyan mezhebi veya ışık-karanlık düalizmine dayalı ...
