TEFSİR:
Allah
Teâlâ imtihan maksadıyla şeytanları serbest bırakmış ve: “Gücünün yettiği
kimseleri o kandırıcı sesinle yerinden oynat, baştan çıkar…” (İsrâ 17/64)
buyurmuştur. “Gerçekte şeytanın iman edenler ve yalnızca Rablerine güvenip
dayananlar üzerinde zorlayıcı bir gücü yoktur” (Nahl 16/99) düstûru
gereğince Allah’a iman eden ve O’na sığınanlar onların şerlerinden korunurlar. “Şeytanın
zorlayıcı gücü, ancak onu dost edinenlerin ve onu Allah’a ortak koşanlar
üzerindedir” (Nahl 16/100) düstûru gereğince de Allah’ı inkâr edenler, şeytanların her yönden saldırısına maruz
kalırlar. Bu sebeple şeytanlar, tamamen hâkimiyetleri altına aldıkları
kâfirleri, itaatten uzaklaştırıp isyana doğru sürüklerler. Devamlı kötülük
yapmaya tahrik ederler. Onları alabildiğine azdırır, kaynatır, galeyâna
getirirler. Onlar da şeytanların bu azdırmaları ve ayartmaları yönünde her
türlü kötülüğü pervasızca işlerler. Âyet-i kerîmede onların bu hâli şöyle haber
verilir: “Şeytanların kardeşlerine gelince, şeytanlar onları azgınlığa
sürükler, bir daha da yakalarını bırakmazlar.” (A‘râf 7/202)
Dolayısıyla
onların bir an önce helak olmaları için acele etmeye gerek yoktur. Onlar,
işledikleri fenalıklarla birlikte tabii seyri içinde peyderpey helâke doğru
sürüklenmektedirler. Cenâb-ı Hak onlar için belli bir müddet tayin etmiştir.
Yaşayacakları seneler, aylar, günler, saatler, hatta nefesler bellidir. Atacakları
adımlar, yapacakları işler, yiyecekleri lokmalar bellidir. Rabbimiz bunları
teker teker saymaktadır. Bunlar bitince, onlar için takdir edilen azap, hazin
son gerçekleşecektir.
Aziz
Mahmud Hüdâyi (k.s.) ne güzel söyler:
Günler
gelip geçmektedir
Kuşlar
gibi uçmaktadır
Ehl-i
fesâdın yeri ateş
Ehl-i
iman cennettedir.
Rivayete
göre halife Me’mun bu sûreyi okumuş, yanında âlimlerden bir grup da olduğu
halde bu âyet-i kerîmeye (84. âyet) kadar gelmiş, başıyla kendisine öğüt
versin diye İbn Simâk’a işaret edince, o da şöyle demiş: “Nefesler sayılı
olduğuna, bunların uzamaları söz konusu olmadığına göre; bunların tükenişi ne
kadar çabuk olacaktır.”
Bu
mânada şâir ne güzel söylemiştir:
“Hayatın
belli nefeslerden ibarettir, sayılır; geçtikçe her bir nefesin,
Onunla
hayatın bir parça eksilir.
Her
gece sana hayat veren aslında seni öldürmekte,
Sana
ninni söyler gibi görünenin maksadı aslında alay etmektir.” (Kurtubî, el-Câmi‘,
XI, 150)
Bir
hak dostu şöyle der: “Sana verilen müddet içinde alıp verdiğin nefesi ve amel
yapma imkânını ganimet bil. Mazeretleri ve bahaneleri anlatmayı bırak. Çünkü
sen sınırlı bir süre ve belirli bir ömür içindesin!”
Belirlenen
bu süre göz açıp kapayıncaya kadar geçiverecek ve o büyük gün âniden insanların
karşısına çıkacaktır:
Kaynak: Ömer Çelik Tefsiri
