Yûnus
sûresi Mekke’de inmiştir. 109 âyettir. İsmini, 98. âyette zikri geçen Yûnus
(a.s.)’dan almıştır. Mushaf tertibine göre 10, nüzûl sırasına göre 51. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada onuncu, iniş sırasına göre elli birinci sûredir. İsrâ sûresinden sonra, Hûd’dan önce Mekke’de, büyük bir ihtimalle hicretten iki yıl önce nâzil olmuştur. 40. âyetle 94-96. âyetlerin Medine’de nüzûlüne dair rivayetler de vardır.
Konusu
Sûre ağırlıklı olarak itikâdî mevzuları ele
alır. Kâinattaki kudret ve azamet tecellilerine ibret nazarıyla bakarak tek
olan Allah’ı tanımanın, O’na inanıp kulluk etmenin, şirki ve putperestliği terk
etmenin ehemmiyetini; bu sebeple ilâhî tâlimatları insanlığa ulaştırmakla
vazifeli olan Peygamberlerin davetine kulak vermenin lüzûmunu beyân eder.
Peygamber’in davetine icâbet edenlerle etmeyenlerin âhirette karşılaşacakları
iyi veya kötü âkıbeti haber verir. Hâsılı sûre tevhid, nübüvvet ve âhiret
ekseninde döner durur. Hz. Nûh, Hz. Mûsâ-Hz. Hârûn ve Hz. Yûnus kıssalarına
kısaca temasla da vereceği mesajları misâllendirerek pekiştirir.
26: İyi ve güzel işler yapan mü’minlere mükâfatların en güzeli ve bir de tahmin edemeyeceğiniz fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir karalık bulaşır, ne de yüzlerini aşağıya eğdirecek bir zillete maruz kalırlar! Onlar cennetin yârân ve yoldaşlarıdırlar; orada ebedî kalacaklardır.
27: Kötülük işleyenlere gelince, ancak işledikleri kötülüğün cezası neyse onu görürler. Onların yüzlerini bir utanç ve aşağılık duygusu kaplar. Allah’ın azabına karşı onları koruyacak hiç kimse yoktur. Yüzleri sanki kapkaranlık gece parçaları içine gömülmüş gitmiştir. Bunlar da cehennemin yoldaşıdırlar ve orada ebedî kalacaklardır.
TEFSİR:
Yaptığı
işi iyi, güzel ve kaliteli yapanlar dünya hayatında da başarılı olurlar.
Kendilerine değer verilir, yaptıkları takdir edilir, eğer ticâretle
uğraşıyorlarsa bol kazanç elde ederler. Güzel bir kulluk hayatı, haram ve helâl
hassâsiyeti insanın dünyada da mutlu ve huzurlu bir hayat sürmesine yardımcı
olur. Âhirette ise Cenâb-ı Hak, imanla birlikte yaptığını güzel yapanlara
mükâfâtın en güzelini verecek ve zamanla bu mükâfâtı daha da artıracaktır.
Mükâfatlar sonsuza değin artarak devam edecektir.
Allah
Resûlü (s.a.s.), âyette geçen اَلْحُسْنٰى
(hüsnâ)yı cennet, زِيَادَةٌ (ziyâde)yi ise
Allah’ı görmek olarak şöyle tefsir etmiştir:
“Cennetlikler
cennete girdikten sonra, şanı yüce ve mübârek olan Allah şöyle buyuracak: «Size
daha fazlasını vermemi istediğiniz bir şey var mı?» Onlar: «Yüzlerimizi
ağartmadın mı, bizi cennete koymadın mı, cehennem ateşinden korumadın mı?»
diyecekler. Bunun üzerine yüce Allah hicabı açacak. Onlara aziz ve celil olan
Rabblerine bakmaktan daha çok sevdikleri bir şey verilmiş olmayacaktır.” Bir
rivayete göre Efendimiz (a.s.), bu açıklamadan sonra: “İyi ve güzel işler
yapan mü’minlere mükâfatların en güzeli ve bir de tahmin edemeyeceğiniz fazlası
vardır” (Tevbe 9/26) âyetini okumuştur. (Müslim, İman 297, 298; Tirmizî,
Cennet 16)
Cennetliklerin
yüzleri aydınlık ve parlak olacak; onlar herhangi bir zillet ve aşağılık hissi
içinde olmayacaklardır. Akıbetlerinden emin, huzurlu ve rahat bir halde
bulunacaklardır. Dünyada günah fiiller işlediklerinden ötürü cehenneme girecek
olanları ise mahşerde müthiş bir zillet, bayağılık ve perişanlık kaplayacaktır.
Yaptıklarına duydukları pişmanlığın derin izleri yüzlerine yansıyacaktır. Onları
Allah’ın azabından hiç kimse kurtaramayacaktır. Yüzleri ise karanlık gecenin
parçalarına bürünmüş gibi simsiyah olacaktır. Bu hususu izah eden diğer âyet-i
kerîmelerde şöyle buyrulur:
“O
kıyâmet gününde bir kısım yüzler pırıl pırıl parlayacak; bir kısım yüzler de
kederden simsiyah kesilecektir. Yüzleri simsiyah olanlara: «İmanınızdan sonra
tekrar küfre sapmıştınız, değil mi? O halde küfür üzere yürüyüp durmanız
sebebiyle tadın bakalım bu azabı!» denilecek. Yüzleri pırıl pırıl olanlara
gelince, onlar hep Allah’ın rahmetinin tecelli ettiği cennette olacak ve orada
ebedî kalacaklardır.” (Âl-i İmrân 3/106-107)
“Yüzler
vardır o gün pırıl pırıldır. Güleçtir, sevinçlidir. Kimi yüzler de o gün toza
toprağa bulanmıştır. Onları karanlık bürümüştür. Onlar Allah’ın sınırlarını
aşıp günaha dadanmış kâfirlerdir.” (Abese 80/38-42)
Bunlardan
sonra söz müşriklere intikal ettirilerek, dehşetli mahşer meydanından şirkin
asılsızlığını belgeleyen acı bir manzara takdim ediliyor:
İyi ve güzel işler yapan mü’minlere mükâfatların en güzeli ve bir de tahmin edemeyeceğiniz fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir karalık bulaşır, ne de yüzlerini aşağıya eğdirecek bir zillete maruz kalırlar! Onlar cennetin yârân ve yoldaşlarıdırlar; orada ebedî kalacaklardır.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Güzel davrananlara daha güzel karşılık, bir de fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir toz (kara leke) bulaşır ne de bir horluk (gelir). İşte onlar cennet ehlidirler. Ve onlar orada ebedî kalacaklardır.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
İyi davrananlara; daima daha iyisi ve üstünü verilir. Onların yüzlerine ne bir karalık, ne de zillet bulaşır. İşte onlar cennetliklerdir, orada temelli kalırlar.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Güzel iş yapanlara (karşılık olarak) daha güzeli ve bir de fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir kara bulaşır, ne de bir zillet. İşte onlar cennetliklerdir ve orada ebedî kalacaklardır.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
İyi iş, güzel amel yapanlara daha güzeli ve daha fazlasıyla karşılık vardır. Yüzlerine ne kara bulaşır, ne de aşağılanırlar. Cennet ehli işte bunlardır. Orada ebedî kalacaklardır.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Hasenât yapanlara husnâ bir de ziyade var, ve yüzlerine ne bir kara bulaşır ne zillet, onlar eshabı Cennet hep orada muhalleddirler
7.
Hasan Basri Çantay Meali
İyi iş, güzel amel yapanlara («ihsân» mertebesine erenlere) daha güzel iyilik, bir de ziyâde vardır. Onların yüzlerine ne bir toz (karalık) bulaşır, ne de bir horluk kaplar. Onlar cennetin yaranıdırlar ki kendileri onun için ebedî kalıcıdırlar.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(Îmân edip) güzel amel işleyenlere daha güzel karşılık (olarak Cennet), bir deziyâde (Allah'ın cemâline mazhar olmak) vardır! Ve onların yüzlerine ne bir karalık bulaşır, ne de bir aşağılık! İşte onlar Cennet ehlidirler. Onlar orada ebedî olarak kalıcıdırlar.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
İman edip güzel bir amel işleyenlere cennet ve bir de Allah'ın Cemalini görmek var. Onların yüzlerine ne bir leke bulaşır, ne de bir zillet... İşte bunlar cennetliktirler, kendileri orada ebedî olarak kalıcıdırlar.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
İhsanda bulunanlar için güzellik ve bir ziyâdelik vardır ve onların yüzlerini ne karalık ve ne de bir alçaklık kaplamaz. İşte onlar cennet ehlidirler. Onlar orada ebedîyyen kalıcılardır.
11.
Ümit Şimşek Meali
İyilik yapanlara ödülün en güzeli, bir de onun ziyadesi vardır. Onların yüzüne ne bir toz konar, ne zillet bulaşır. Onlar Cennet ehlidir ve orada sürekli kalacaklardır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
To those who do right is a goodly (reward)- Yea, more (than in measure)! No darkness nor shame shall cover their faces! they are companions of the garden; they will abide therein (for aye)!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Yunus Sûresi 26. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
"Göklerde ne var, yerde ne varsa hepsi Allah’ı tesbih eder. O, kudreti dâimâ üstün gelen, her hükmü ve işi hikmetli ve sağlam olandır." (Saf Sûresi ...
"Meryem oğlu İsa da: “Ey İsrâiloğulları! Ben size Allah tarafından gönderilmiş bir peygamberim; daha önce inen Tevrat’ı doğrulamak ve benden sonra g ...
"Allah’a ve Rasûlü’ne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihâd edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan bu ...
