Duhân
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 59 âyettir. İsmini, 10. âyette geçen ve “duman”
mânasına gelen اَلدُّخَانُ (duhân) kelimesinden
alır. Resmî tertîbe göre 44, iniş sırasına göre 64. sûredir.
Nuzül
Konusu
Allah
Teâlâ, hakla bâtılı, haramla helâli belirlemek ve insanları ebedî hüsranla
uyarmak üzere Kur’ân-ı Kerîm’i indirmiştir. Onun esas hedefi Allah’ın varlığı,
birliği ve sınırsız kudretini kalplere yerleştirerek onları sadece Allah’a
kulluğa çağırmaktır. Peygamberler bu davanın en büyük temsilcileridir. Bu
sebepledir ki Hz. Mûsâ’nın Firavun’la olan mücâdelesi örnek verilerek İslâm’ın
gâlibiyeti ve İslâm düşmanlarının mağlubiyeti müjdelenir. Son olarak
peygamberleri reddedenlerin cehennemdeki acı manzaraları, buna karşılık
peygamberlerin izinden gidenlerin nimet, huzur ve mutluluk dolu halleri
seyrettirilir.
35: “Bir kez öldük mü artık her şey bitmiştir; bir daha diriltilecek falan değiliz.”
36: “Eğer öldükten sonra dirileceğimiz iddiasında doğru ve samimi iseniz, haydi atalarımızı diriltin de görelim.”
37: Bunlar mı daha üstün ve daha güçlü yoksa Tübba‘ kavmi ile daha öncekiler mi? Biz onların hepsini helâk ettik; çünkü günahlara dalmış, kâfir olup çıkmışlardı.
38: Biz gökleri, yeri ve ikisi arasındakileri oyun ve eğlence olsun diye yaratmadık.
39: Biz onları gerçek bir sebep ve hikmete bağlı olarak yarattık. Ne var ki insanların çoğu bunu bilmez.
TEFSİR:
Öldükten
sonra dirilmeyi inkâr eden müşriklere biri tarihten, diğeri yaratılıştan olmak
üzere iki delil getirilerek bunun karşı gelinmez bir gerçek olduğu bildirilir:
Birincisi;
güç ve kuvvette örnek olan Tübba kavmi ve onlardan önceki Âd ve Semûd gibi
kavimleri, günahları sebebiyle nasıl helak oldularsa bu müşrikler de helak
edilecek ve dünyada ebedi kalmayacaklardır. “Tübba”; İranlıların Kisrâ’sı,
Bizanslıların Kayser’i, Mısırlıların Firavun’u gibi Yemen (Himyer)
hükümdarlarına verilen bir isimdir. M.Ö 115- M.S 300 yılları arasında Sebe’
ülkesinde hükümran olmuşlardır. Tübba ünvanını taşıyan son Himyer kralı
müslüman olmuş ve Resûlullah (s.a.s.) onun hakkında: “Tübba’ya sövmeyin;
çünkü o müslüman olmuştu” buyurmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, V,
340)
İkincisi;
Allah Teâlâ gökleri, yeri ve bunlar arasında bulunan bütün varlıkları oyun ve
eğlence için değil, büyük bir gaye ve eşsiz bir hikmet üzere yaratmıştır. Hakkı
ikâme etmek, Allah’ın birliğini ve O’na itaatin lüzûmunu göstermek ve hakkı
üstün tutmak için var etmiştir. Hakların tam olarak verilmesi ise âhirette
gerçekleşecektir. Eğer âhiret olmayıp, hayat sadece dünyadan ibaret olsa,
göklerin ve yerin yaratılmasının bir anlamı kalmaz. Nitekim âyet-i kerîmelerde
buyrulur:
“Yoksa
bizim sizi boşuna yarattığımızı, sonunda bizim huzurumuza geri
döndürülmeyeceğinizi mi sandınız?” (Mü’minûn 23/115)
“Biz
göğü, yeri ve bunların arasında bulunan şeyleri boşuna, gâyesiz ve insanlar
Allah’ın emrini bırakıp kendi arzularına göre davranabilsinler diye yaratmadık.
Böyle bir düşünce, sadece inkârcıların zannından ibarettir. Girecekleri
cehennem ateşinden dolayı vay hâline o kâfirlerin!” (Sād 38/27)
İşte size, iyilerle kötülülerin birbirinden ayrılıp
her birine haklarının tastamam ödeneceği kıyâmet gününden manzaralar:
Ehum ḣayrun em kavmu tubbe’in velleżîne min kablihim(c) ehleknâhum(s) innehum kânû mucrimîn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Bunlar mı daha üstün ve daha güçlü yoksa Tübba‘ kavmi ile daha öncekiler mi? Biz onların hepsini helâk ettik; çünkü günahlara dalmış, kâfir olup çıkmışlardı.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Bunlar mı daha hayırlı, yoksa Tübba' kavmi ile onlardan öncekiler mi? Onları yok ettik, çünkü onlar suçlu idiler.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Bunlar mı daha üstün yoksa Tubba milleti ve onlardan öncekiler mi? Onları yok etmişizdir, çünkü onlar suçlu idiler.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Bunlar mı daha hayırlı, yoksa Tübba’ kavmi ile onlardan öncekiler mi? Onları helâk ettik. Çünkü onlar suçlu kimselerdi.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Onlar mı daha hayırlıdır, yoksa Tükba kavmi ile onlardan öncekiler mi? Biz onların hepsini de helak ettik. Çünkü onlar suçluydular.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ya onlar mı hayırlı? Yoksa Tübbain kavmı ve onlardan evvelkilermi? Hep onları helâk ettik, çünkü mücrim idiler
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Bunlar mı hayırlı, yoksa Tübba kavmi ve onlardan evvelki (ümmet) ler mi? Biz onları bile helak etdik. Çünkü onlar da günahkârdılar.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Bunlar mı hayırlı, yoksa (sâlih bir zât olan) Tübba'(ın müşrik) kavmi ile onlardan öncekiler mi? (Biz) onları(n hepsini) helâk ettik. Çünki onlar, suçlu kimseler idiler!
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
(Ey Rasûlüm, kuvvet ve şiddet bakımından) senin kavmin mi hayırlı, yoksa (etbaı çok) Tübba'ın kavmi ve onlardan evvelkiler mi? Hep onları helâk ettik çünkü günahkâr idiler.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ya onlar mı hayırlı yoksa Tubba' kavmi mi? Ve kendilerinden evvel olanlar mı? Onları helâk ettik, şüphe yok ki onlar günahkârlar idiler.
11.
Ümit Şimşek Meali
Bunlar mı daha üstün, yoksa Tübba' kavmi ile daha öncekiler mi? Biz onları da helâk ettik; çünkü mücrim olup çıkmışlardı.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
What! Are they better than the people of Tubba and those who were before them? We destroyed them because they were guilty of sin.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Duhân Sûresi 37. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Şifa; deva demektir. Şifa; insanın hastalıktan kurtulması, sıhhat bulması, iyilik bulması anlamlarına gelir. Peki hastalara ne şifa olur?
KUR’AN’DA G ...
Vakıa Suresi Mekke’de nâzil olmuştur. 96 ayettir. İsmini, kıyametin isimlerinden biri olan ve “hâdise, olay” gibi mânalara gelen birinci âyetteki (vâk ...
Ayet-i kerimede şöyle buyrulur:
وَاَنْ اَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّقُوهُۜ وَهُوَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Bir de bize, “Namazı dosdoğru kılın v ...
