Zuhruf
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 89 âyettir. İsmini 35. âyette geçen ve altın,
mücevher mânasına gelen اَلزُّخْرُفُ
(zuhruf) kelimesinden alır. Resmî tertibe göre 43, nüzûl sırasına göre 63.
sûredir.
Nuzül
Sûre Mekke’de, geliş sırası bakımından Şûrâ’dan sonra, Duhân’dan önce vahyedilmiştir. 45. âyetin Hz. Peygamber’in mi‘racında Kudüs’te Mescid-i Aksâ’da nâzil olduğuna dair bir rivayet varsa da bu, sûrenin Mekkî niteliğini değiştirmez; çünkü tefsirciler hicretten önce nâzil olan bütün sûrelere Mekkî demektedirler.
Konusu
Sûrede
Allah’ın birliği ve sonsuz kudret sahibi olduğu, Kur’an’ın Allah kelâmı ve Hz.
Muhammed (s.a.s.)’in de Allah’ın peygamberi olduğu ana fikri işlenir. Bu
çerçevede müşriklerin, Resûlullah (s.a.s.)’in davetine uymayıp atalarını körü
körüne taklit etmeleri, meleklere Allah’ın kızları demeleri, Allah’ın tüm
kâinatın yaratıcısı olduğunu bildikleri halde putlara tapmaları reddedilir. Hz.
İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. İsa’nın kıssalarından misaller verilerek, tevhid
çağrısına uyanların güzel âkıbetleri, uymayanların ise feci sonları ibret
alacak nazarlara arz edilir.
36: Kim Rahmân’ı hatırından çıkarıp öğüt ve uyarılarla dolu Kur’an’ı görmezlikten gelirse, biz ona bir şeytan sardırırız da, artık o şeytan onun ayrılmaz yoldaşı olur.
37: Bu şeytanlar onları Allah’a giden yoldan çıkarırlar; onlar ise hâlâ kendilerini doğru yolun üzerinde sanırlar.
38: Sonunda hesap vermek üzere huzurumuza geldiklerinde ise o yoldaşına: “Keşke seninle aramız doğu ile batı arası kadar uzak olsaydı. Sen meğer ne kötü arkadaşmışsın!” diyecek.
39: Bu temennî ve pişmanlığınız bugün size hiçbir fayda vermeyecektir. Çünkü dünyada iken birlikte zulmettiniz. Şimdi de azabı birlikte çekeceksiniz!
TEFSİR:
“Rahman’ın zikri”nden maksat, hem Allah
Teâlâ’yı hatırlamak, hem de Allah Teâlâ’nın en büyük zikri olan; O’nu, O’nun
emir ve yasaklarını hatırlatan Kur’ân-ı Kerîm’dir. Zaten bunlar birbirine yakın
ve aynı neticeyi hâsıl edecek mânalardır. Allah’ı unutan, O’nun zikrinden gâfil
kalan kimseye Cenâb-ı Hak hemen bir şeytan Musallat eder. O şeytan onun en
yakın arkadaşı oluverir. Onu Allah’ın razı olduğu niyet, söz, fiil ve
amellerden uzaklaştırır. Aksine Allah’ın râzı olmadığı niyet, söz, fiil ve
amellere yönlendirir. Kur’ân-ı Kerîm de en büyük zikirdir. Her âyeti, her
kelimesi Allah’ı hatırlatır. O ilâhî öğüt ve ikazlarla doludur. O, hayat
kitabımızdır. Hayatımızın her alanını tanzim eden itikat, ibâdet, ahlâk ve âdâb
hükümleriyle doludur. Kur’an’ı ve onun uygulamalı bir tefsiri olan sünnet-i
seniyyeyi hayatının her sahasına aksettiren müslüman şeytanın ortak olacağı
açık bir alan bırakmamış olur. Fakat Kur’an’ın beyân buyurduğu hayat tarzını
göz ardı eden ve onun dışında bir hayat tarzı benimseyen kişilere Allah’ın
psikolojik ve sosyolojik bir kanunu olarak hemen bir şeytan Musallat edilir.
Onun dostu şeytan olur. Demek ki insan için iki ihtimal söz konusudur. Ya
Allah’ın dostu olacaktır veya şeytanın. Şurası kesin bir durum arz etmektedir
ki, Allah’ın dostluğuna layık işler yapan Allah’ın dostu olacak, şeytanın
dostluğuna layık işler yapan da şeytanın dostu olacaktır. Şüphesiz iki
dostluğun neticeleri farklıdır: Allah’ın dostluğu insanı karanlıklardan
kurtarıp aydınlığa çıkardığı ve ebedi nimetlere eriştirdiği halde, şeytanın
dostluğu bu âyetlerde de haber verildiği üzere insanı çaresi olmayan bir
hasret, nedamet, pişmanlık ve azaba uğratacaktır. Nitekim konuyla ilgili diğer
âyet-i kerîmelerde şöyle buyrulur:
“Allah,
iman edenlerin dostudur, onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır. İnkâr
edenlerin dostları ise şeytânî güçler olup onları aydınlıktan karanlıklara
sürüklerler. Onlar cehennemin yoldaşlarıdırve
orada ebedî kalacaklardır.” (Bakara 2/257)
“Kim
benim kitabıma sırt döner ve beni anmaktan uzak durursa, şüphesiz dünyada onun
için sıkıntılı, dar bir geçim vardır; kıyâmet günü de onu kör olarak diriltip
huzurumuza getireceğiz. O, «Rabbim! Beni niçin kör olarak dirilttin? Oysa ben
dünyada gözleri gören biriydim» diye itiraz edecek. Allah şöyle buyuracak:
«Evet, böyle! Âyetlerimiz sana geldiğinde sen onları nasıl unutup bir kenara
attıysan, bugün de sen işte öylece unutulur, bir kenara atılırsın!»” (Tâhâ
20/124-126)
Meselenin âhiret boyutunu haber veren bu gerçekler
ışığında Yüce Rabbimiz Resûlullah (s.a.s.)’i teselli maksadıyla şöyle
buyurmaktadır:
Ve-innehum leyesuddûnehum ‘ani-ssebîli ve yahsebûne ennehum muhtedûn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Bu şeytanlar onları Allah’a giden yoldan çıkarırlar; onlar ise hâlâ kendilerini doğru yolun üzerinde sanırlar.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Şüphesiz bu şeytanlar onları doğru yoldan alıkoyarlar da onlar, kendilerinin doğru yolda olduklarını sanırlar.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Şüphesiz onlar bunları yoldan alıkorlar, bunlar da doğru yola eriştiklerini sanırlar.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Şüphesiz bu şeytanlar onları doğru yoldan saptırırlar. Onlar ise doğru yolda olduklarını sanırlar.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Şüphesiz ki bu şeytanlar onları yoldan çıkarırlar. Onlar da kendilerinin doğru yolda olduklarını sanırlar.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve her halde onlar onları yoldan çıkarırlar, onlar ise onları doğru sanırlar
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Şübhesiz ki bunlar onları yoldan çıkarırlar. Onlar da kendi lerinin hidâyete erdirilmiş olduklarını sanırlar.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Hâlbuki şübhesiz onlar (o şeytanlar), bunları mutlaka (doğru) yoldan çıkarırlar da,(o kâfirler) gerçekten kendilerinin hidâyete erdirilmiş kimseler olduklarını sanırlar.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Muhakkak ki bu şeytanlar, onları yoldan çıkarırlar. Onlar da kendilerinin hidayete erdirildiklerini sanırlar.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve şüphe yok ki, bunlar, onları herhalde doğru yoldan çıkarırlar. Ve onlar da zannederler ki, kendileri şüphe yok hidâyete erdirilmişlerdir.
11.
Ümit Şimşek Meali
Şeytanlar onları yoldan çıkarır; onlar ise kendilerini doğru yolda bilirler.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
Such (evil ones) really hinder them from the Path, but they think that they are being guided aright!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Zuhruf Sûresi 37. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
