Zuhruf
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 89 âyettir. İsmini 35. âyette geçen ve altın,
mücevher mânasına gelen اَلزُّخْرُفُ
(zuhruf) kelimesinden alır. Resmî tertibe göre 43, nüzûl sırasına göre 63.
sûredir.
Nuzül
Sûre Mekke’de, geliş sırası bakımından Şûrâ’dan sonra, Duhân’dan önce vahyedilmiştir. 45. âyetin Hz. Peygamber’in mi‘racında Kudüs’te Mescid-i Aksâ’da nâzil olduğuna dair bir rivayet varsa da bu, sûrenin Mekkî niteliğini değiştirmez; çünkü tefsirciler hicretten önce nâzil olan bütün sûrelere Mekkî demektedirler.
Konusu
Sûrede
Allah’ın birliği ve sonsuz kudret sahibi olduğu, Kur’an’ın Allah kelâmı ve Hz.
Muhammed (s.a.s.)’in de Allah’ın peygamberi olduğu ana fikri işlenir. Bu
çerçevede müşriklerin, Resûlullah (s.a.s.)’in davetine uymayıp atalarını körü
körüne taklit etmeleri, meleklere Allah’ın kızları demeleri, Allah’ın tüm
kâinatın yaratıcısı olduğunu bildikleri halde putlara tapmaları reddedilir. Hz.
İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. İsa’nın kıssalarından misaller verilerek, tevhid
çağrısına uyanların güzel âkıbetleri, uymayanların ise feci sonları ibret
alacak nazarlara arz edilir.
57: Rasûlüm! Meryem oğlu İsa’nın yaratılışı, birliğimiz ve kudretimizin bir delili olarak zikredilince senin kavmin bundan keyiflenip haykıra haykıra gülmeye başladılar:
58: “Bizim tanrılarımız mı daha üstün, yoksa o mu?” dediler. Onlar, gerçeği öğrenmek değil, sırf seninle tartışmak için böyle bir karşılaştırmaya ve itiraza yöneldiler. Zâten onlar son derece kavgacı bir topluluktur.
59: Oysa İsa, kendisine peygamberlik nimeti verdiğimiz ve babasız yaratmakla da hem İsrâiloğulları’na hem bütün insanlara kudretimizin ibretli delili kıldığımız bir kuldur.
TEFSİR:
Rivayete
göre, “Ey zâlimler! Şüphesiz siz de, Allah’ı bırakıp taptığınız putlar da
birer cehennem odunusunuz. Hepiniz birlikte oraya varacaksınız” (Enbiyâ’
21/98) ayeti nâzil olunca, Abdullahb.
Ziba’râ: “Bu, bize ve ilâhlarımıza mı, yoksa bütün ümmetlere şamil bir hüküm
mü?” dedi. Peygamberimiz (s.a.s.): “Hayır, bütün ümmetlere şamil bir hüküm” buyurdu.
Bunun üzerine Abdullah: “Ben seni yendim; Kâbe’nin Rabbine yemin ederim ki sen,
Meryem oğlu İsa’nın peygamber olduğunu iddia etmedin mi? İsa ve annesini
hayırla yâd etmiyor muydun? Sen hıristiyanların İsa ve annesine; yahudilerîn
Uzeyr’e taptıklarını ve meleklere de tapıldığını biliyorsun. Eğer bunlar
cehennemde olacaklarsa biz, hem bizim hem de ilâhlarımızın onlarla beraber
olmasına çoktan razıyız” dedi. Resûlullah (s.a.s.) sustu, kâfirler güruhu
sevindiler, güldüler ve çığlıklar attılar. O sırada, “Buna karşılık
kendilerine tarafımızdan ebedî mutluluk takdir edilmiş olanlara gelince, onlar
cehennemden uzak tutulacaklardır” (Enbiyâ’ 21/101) ayeti nâzil oldu. İşte
bu, Zuhruf sûresi 57. ayet de o zaman nâzil oldu. (Fahreddin er-Râzî, Mefâtîhu’l-gayb,
XXVII, 189)
Yine
rivayete göre az önce bahsedilen Enbiyâ 98. âyet nâzil olunca Kureyş müşrikleri:
“O halde hıristiyanların taptıkları Meryem oğlu İsa’nın durumu ne olacak?”
dediler. Peygamberimiz (s.a.s.): “O, Allah’ın kulu ve resûlüdür”
buyurdu. Bunun üzerine onlar: “Görmüyor musunuz bu adam, hıristiyanların
Meryem’in oğlunu rab edindikleri gibi bizim, kendisini rab edinmemizi istiyor”
dediler. Bunun üzerine: “Onlar, gerçeği öğrenmek değil, sırf seninle
tartışmak için böyle bir karşılaştırmaya ve itiraza yöneldiler. Zaten onlar son
derece kavgacı bir topluluktur” (Zuhruf 43/58) âyeti indi. (Taberî, XXV,
110-111)
Halbuki
Hz. İsa, hakkında tartışılacak ve dedikodu yapılacak biri değildir. Aksine,
Allah’ın peygamberlik nimetine eriştirdiği, babasız dünyaya getirmek suretiyle
kudretini gösteren ibretli bir delil yaptığı ve peygamber olarak gönderildiği
insanların yollarını düzeltmeleri için güzel bir numûne kıldığı müstesnâ bir
şahsiyettir.
Rasûlüm! Meryem oğlu İsa’nın yaratılışı, birliğimiz ve kudretimizin bir delili olarak zikredilince senin kavmin bundan keyiflenip haykıra haykıra gülmeye başladılar:
2.
Diyanet Vakfı Meali
Meryem oğlu İsa, bir misal olarak anlatılınca senin kavmin hemen bağrışmaya başladılar.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Meryem oğlu misal verilince, senin milletin buna gülüp geçiverdi.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Meryem oğlu İsa bir örnek olarak anlatılınca bir de ne göresin, senin kavmin (seni susturacak bir delil buldukları zannıyla) hemen şamata etmeye başlar.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Meryem oğlu İsâ bir misal olarak anlatılınca, senin kavmin hemen ondan bir delil bulduklarını sanarak bağrışmaya başladılar.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve vaktâ ki Meryemin oğlu bir mesel olarak ortaya atıldı derhal kavmin ondan çığrıştılar
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Meryem oğlu bir misâl olarak (öne) atılınca hemen senin kavmin bundan (şımarıb haykıra haykıra) gülüyorlar.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(Ey Habîbim!) Meryemoğlu (Îsâ) da bir misâl olarak zikredilince, senin kavmin ondan dolayı hemen gülüşmeye başladılar.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
(Hz. Peygamber meleklere tapınan müşriklere): “-Siz ve Allah'dan başka tapındığınız şeyler cehennem odunusunuz” (âyetini okuyunca, kızmışlar ve bu hüküm yalnız bize ilâhlarımıza mı aittir, yoksa bütün ümmetlere mi? dediler. Hz. Peygamber: Size ve bütün ümmetlere şamildir, buyurdu. Onlar: O halde öğretmekte olduğun Meryem'in oğlu İsa'ya da hristiyanlar, Allah'ın oğludur diye ibadet ediyorlar. Biz ise Meleklere ibadet ediyoruz, onlar cehennemlik iseler biz de cehennemlik olmaya razıyız, dediler; ve gülüştüler. Hz. Peygamber sükût buyurdular ve sonra şu âyeti kerime nazil oldu): Meryem'in oğlu bir misal olarak ortaya atılınca, hemen kavmin ondan keyiflenip gülüyorlardı;
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Vaktâ ki, Meryem'in oğlu, bir mesel olarak irâd edildi. O zaman kavmin bundan sevinip çağrışır oldular.
11.
Ümit Şimşek Meali
Meryem oğlu misal verilince senin kavmin bağrışmaya başladı.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
When (Jesus) the son of Mary is held up as an example, behold, thy people raise a clamour thereat (in ridicule)!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Zuhruf Sûresi 57. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
