Kasas
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 88 âyettir. İsmini 25. âyette yer alıp Hz.
Mûsâ’nın doğumundan Medyen’e gelişine kadar başından geçen olayları ifade eden
“Kasas” kelimesinden alır. اَلْقَصَصُ
(kasas), sözlükte hâdiseleri uygunluk sırasına göre zikretmek mânasına gelir.
Mushaf tertibine göre 28, iniş sırasına göre 49. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada yirmi sekizinci, iniş sırasına göre kırk dokuzuncu sûredir. Neml sûresinden sonra, İsrâ sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 85. âyetinin hicret esnasında Cuhfe denen yerde,52-55. âyetlerinin de Medine’de indiğine dair bir rivayet bulunmaktadır (Şevkânî, IV, 152).
Konusu
Kasas
sûresinin esas hedefi, Resûlullah (s.a.s.)’in nübüvveti etrafında çoğalan şüphe
ve itirazları bertaraf edip, ona inanmamak için ileri sürülen mazeretleri
geçersiz kılmaktır. Bu sebeple sûrede Hz. Mûsâ’nın kıssası, nâzil olduğu
dönemin dinî, siyâsî, ahlâkî ve içtimâî problemlerine ışık tutacak yönleriyle
en geniş bir tarzda anlatılır. Annesi tarafından Nil’e bırakıldıktan sonra
Firavun’un sarayına alınıp orada yetiştirilmesi; yanlışlıkla kıptıyi öldürüp,
öldürülme korkusuyla Mısır’dan Medyen’e kaçması; Hz. Şuayb’e damat olması ve
ona hizmet etmesi; Mısır’a dönüş esnâsında Tur dağında vahye nâil olup, kendine
verilen mûcizelerle Firavun’a gönderilmesi; Firavun’un tavrı ve meydan okuması
en dikkat çekici yönleriyle nazarlara sunulur. Bunlar anlatılırken Allah
Teâlâ’nın peygamberini muzaffer kılmak için hangi görünmez kuvvetleri, vasıta
ve sâikleri devreye soktuğu; din düşmanlarına ise nasıl tahmin edemedikleri
noktalardan müdâhale edip onların çabalarını boşa çıkardığı ve neticede kendi
iradesini gerçekleştirdiği gösterilir.
Bu kıssadan hareketle Kur’an karşısında Ehl-i kitabın ve müşriklerin
halleri mizan olunur. Kur’an’ın gerçekliği, âhiretin varlığı can alıcı
ifadelerle beyân edildikten sonra Allah Teâlâ’nın azamet ve kudret nişânelerine
şöyle bir atf-ı nazarda bulunulur. Dünyanın fâniliği, âhiretin ebedi ve gerçek
hayat oluşuyla ilgili Kârun misali verilir. Bütün hazineleriyle birlikte bir
gecede yerin dibine geçirilen Karun, Allah’ı bırakıp dünya malını
putlaştıranlara ve ona aldananlara ne müthiş bir misaldir. Ne malı ne de Hz.
Mûsâ’ya yakınlığı ona bir fayda sağlamaz. Sûre, İslâm’ın kemâle ereceği ve
dünyaya hâkim olacağı müjdesiyle nihâyete erer. Fakat bu kutlu davayı
omuzlanacak Peygamberimiz (s.a.s.)’in izinden yürüyen, kâfirlere arka çıkmayan,
Allah’ın âyetlerine göre hareket eden, gerçek tevhid ehli civanmertlere, cengâverlere,
mücâhitlere gerek olduğu belirtilir.
2: Bunlar, gerçekleri açıklayan apaçık kitabın âyetleridir.
3: Rasûlüm! Kesin olarak iman edecek bir toplumun faydalanması için Mûsâ ve Firavun arasında geçen olayların bir kısmını gerçeğe tam uygun olarak sana anlatacağız.
4: Şüphesiz Firavun o ülkede iyice azgınlaşmış ve halkını sınıflara, kastlara ayırmıştı. İçlerinden bir grubu özellikle zayıf düşürmek istiyor; bunun için de oğullarını boğazlıyor, kadınlarını ve kızlarını ise yüz kızartıcı işlerde kullanmak üzere sağ bırakıyordu. Gerçekten o tam bir bozguncu idi.
TEFSİR:
Kur’ân-ı
Kerîm’in anlattığı kıssalar gerçeğe aynen uygundur. Olmuş ve yaşanmış hayat
hikâyeleridir. Cenâb-ı Hak ders ve ibret olmak üzere onlardan yeri geldikçe
belli kesitleri tesirli bir üslup, bağlam ve muhteva içinde beyân eder. Burada
ise Mûsâ-Firavun kıssası söz konusu edilmektedir.
Firavun,
o dönemin Mısır hükümdarıdır. Son derece azgın, zorba ve bozguncu biridir.
Kendisini öylesine kibir ve gurur kaplamıştı ki, neticede tanrılık iddiasında
bulunmuş, “Ben sizin en büyük rabbinizim” demişti. (bk. Nâziât 79/24) Mülk ve
saltanatıyla şımararak eli altında bulunanlara üstünlük kurmaya çalıştı. Onları
etnik ve siyasi durumlarına göre fırkalara, sınıflara ve kastlara ayırmıştı.
Bunlar arasında, ileride başına bela olmalarından korktuğu İsrâiloğulları’nı
zayıf düşürmek, ezmek ve başlarını yukarı kaldıramayacak zelil bir hâle getirmek
istiyordu. Bu sebeple onları her türlü ağır işlerde çalıştırması yetmiyormuş
gibi, bu kez oğullarını öldürmeye ve kızlarını sağ bırakmaya başlamıştı. Bunun
nedeni ise, kâhinlerden birinin: “İsrâiloğulları arasında doğacak bir erkek
çocuğun, Firavun’un mülk ve saltanatına son vereceğini” söylemiş olmasıydı.
Nefis
ve şeytanın girdabındaki Firavun, kendine göre bir zulüm yolu tutmuş gidiyordu.
Fakat bakalım ilâhî küllî irade hangi istikâmette tecelli edecekti:
Netlû ‘aleyke min nebe-i mûsâ ve fir’avne bilhakki likavmin yu/minûn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Rasûlüm! Kesin olarak iman edecek bir toplumun faydalanması için Mûsâ ve Firavun arasında geçen olayların bir kısmını gerçeğe tam uygun olarak sana anlatacağız.
2.
Diyanet Vakfı Meali
İman eden bir kavim için (faydalı olmak üzere) Musa ile Firavun'un haberlerinden bir kısmını sana gerçek şekliyle nakledeceğiz.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
İnanan bir millet için, sana Musa ve Firavun olayını olduğu gibi anlatacağız.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
İman eden bir kavm için Mûsâ ile Firavun’un haberlerinden bir kısmını sana gerçek olarak anlatacağız.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
İman edecek bir kavim için Musa ile Firavun'un haberlerinden bir kısmını sana dosdoğru okuyacağız.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Sana Musâ ve Fir'avn kıssasından hakkıyle biraz okuyacağız iyman edecek kavm için
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Muusâ ile Fir'avn haberinden bir kısmını, îman edecek bir zümre (nin fâidelenmesi) için, hak olarak sana okuyacağız.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(Ey Resûlüm!) Îmân edecek bir kavim için, Mûsâ ile Fir'avun'un haberinden(kıssalarından) bir kısmını sana gerçek şekliyle okuyacağız.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Biz sana Mûsa ve Firavun'un mühim haberlerinden, iman edecek bir kavim için, gerçek olarak okuyacağız.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Sana Mûsa ile Fir'avun'un kıssasından bihakkın peyderpey okuyacağız, imân edenler olan bir kavim için.
11.
Ümit Şimşek Meali
İman eden bir topluluk için, Biz sana Musa ile Firavun'un kıssasından bir kısmını doğru olarak bildiriyoruz.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
We rehearse to thee some of the story of Moses and Pharaoh in Truth, for people who believe.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Kasas Sûresi 3. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
"Meryem oğlu İsa da: “Ey İsrâiloğulları! Ben size Allah tarafından gönderilmiş bir peygamberim; daha önce inen Tevrat’ı doğrulamak ve benden sonra g ...
"Allah’a ve Rasûlü’ne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihâd edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan bu ...
