Mü’min
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 85 âyettir. İsmini, 28-45. âyetlerde kıssası
anlatılan ve kendisinden “mü’min adam” diye bahsedilen Firavun ailesinden Hz.
Mûsâ’ya inanan bir kimseden alır. Sûrenin bir ismi de اَلْغَافِرُ
(Ğâfir)dir. Bu ismini ise 3. âyette geçen ve Allah Teâlâ’nın “bağışlayıcı”
mânasına gelen Ğâfir güzel isminden alır. Resmî tertibe göre 40, iniş sırasına
göre 60. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada kırkıncı, iniş sırasına göre altmışıncı sûredir. Zümer sûresinden sonra, Fussılet sûresinden önce Mekke’de inmiştir. “Hâ-mîm” diye başlayan ve arka arkaya gelen yedi sûrenin ilkidir.
Konusu
Sûrenin, müşriklerin
müslümanlara işkencelerinin iyice arttığı ve artık Resûlullah (s.a.s.)’i öldürme
planları yaptıkları bir dönemde indiği anlaşılmaktadır. Çünkü verilen misaller
hep bu istikâmettedir. Daha önce geçen inkârcılar da peygamberlerini öldürmek
istemişlerdi, fakat Allah, peygamberlerini onların elinden kurtarmış ve
kendilerini helak etmişti. Firavun Mûsâ (a.s.)’ı öldürmek istedi, Firavun’u
suda boğmak suretiyle onu da kurtardı. Sûrede uzunca kıssası anlatılan “mü’min
adam” ise, Hz. Mûsâ’nın öldürülmesine karşı çıkan ve onu savunan bir
mücâhittir. O, hak-bâtıl mücâdelesinde hakkın üstün gelmesi için gerçekten çok
akıllı ve dengeli bir tebliğ siyâseti güden kâmil bir mü’min modeli olarak
takdim edilir. Bu akıllı kişinin, ortamı germeden, incitmeden, ibretli
misallerle akıllara ve duygulara dengeli hitap ederek sonuç almaya çalıştığı
görülür. Aynı tavrı Mekke’de müşriklere karşı Hz. Ebubekir’in sergilediğini
görürüz. Sûrede bu esas konuya binâen Resûlullah (s.a.s.)’in zafere erişeceği
ve müşriklerin mağlup olacağı haber verilir. Allah’ın sonsuz kudret ve
azametinin bir kısım kevnî delilleri sergilenir. O’nun insanlığa olan büyük
nimetlerinden bahsedilir. Neticede Peygamber (s.a.s.)’in davetini reddedip
Allah ve âhiretin varlığını kabul etmeyenlerin hazin âkıbet ve
pişmanlıklarından; cehennem azabını gördükten sonra inanmalarının artık bir
fayda vermeyeceğinden söz edilir.
Fazileti
Mü’min suresi, حٰمٓ (Hâ.
Mîm) diye başlayan yedi surenin ilkidir. Bu surenin de dâhil olduğu “Hâ. Mîm”le
başlayan yedi sureye حَوَام۪يمْ (Havâmîm) yani
“Hâmîmler” denir. Bu sûrelerin okunmasını teşvik eden bazı hadisler ve sahâbe
sözleri nakledilir. Nitekim Resûl-i Ekrem (s.a.s.), Mü’min sûresinin ilk üç
âyeti ile Bakara sûresinin 255. âyeti olan Âyete’l-Kürsî’yi sabah akşam okuyan
bir kimsenin bu sâyede muhafaza olacağını haber vermektedir. (Tirmizî,
Sevâbu’l-Kur’an 21)
13: O Allah ki, size kudret ve azametine dâir delillerini göstermekte ve sizin için gökten rızık indirmektedir. Fakat ancak gönülden Allah’a yönelen kimse, bunlar üzerinde düşünüp öğüt alır.
14: Öyleyse ey mü’minler, kâfirlerin hoşuna gitmese de her türlü şirk ve gösterişten uzak durup ibâdet ve taati yalnızca Allah’a has kılarak O’na yalvarın!
15: Dereceleri yükselten ve arşın sahibi olan Allah, o büyük buluşma gününün dehşeti ile korkutmak üzere kendi emrinden olan vahyi kullarından dilediğine indirir.
TEFSİR:
Kâinat
Allah’ın birliğini ve kudretini gösteren âyetlerle, işaret ve delillerle
doludur. Gökler, yerler, güneş, ay ve yıldızlar, rüzgârlar, bulutlar,
yağmurlar, ırmaklar, pınarlar, dağlar ve ağaçlar bunlara birkaç misaldir.
Canlılar için gökten indirdiği yağmur vesilesiyle rızık ihsan eden de O’dur.
Âyetler dini ayakta tutarken, rızıklar da bedeni ayakta tutar. Bu varlıklarda
sergilenen ilâhî kudret akışlarını ve azamet tecellilerini, ancak tüm gönlüyle
Allah’a yönelen insanlar anlayabilir ve gereken dersi çıkarabilir. Bu
başarılınca ibâdet ve itaati sadece Allah’a tahsis ederek O’na yalvarmak mümkün
olur.
Cenâb-ı
Hakk’ın sıfatı olarak beyân edilen رَف۪يعُ
الدَّرَجَاتِ (Rafî‘u’d-deracât)
tâbirindeki “rafî” kelimesi hem “yüksek” hem de “yükselten” mânasına gelir.
Buna göre âyete iki farklı mâna verilebilir:
✺“Allah’ın
dereceleri yüksektir”: Allah, kendisinin kudret, azamet ve yüceliğini gösteren
sayılamayacak derecede üstün sıfatlara sahiptir. Bu sebeple dua ve ibâdete de
ancak O lâyıktır. Allah’ı bir kenara bırakarak asla O’nun derecesine ulaşması
düşünülemeyecek varlıkları tanrı yerine koyup onlara tapmak doğru olamaz.
✺“Allah,
dereceleri yükseltendir”: Meleklerin, peygamberlerin, sevdiği ve himayesine
aldığı diğer kullarının derecesini yükselten O’dur. Şu halde ister maddî ister
manevî sahada terakki ve gelişmenin ancak O’nun lütf u inâyetiyle mümkün
olacağına işaret edilir.
15.
âyette geçen اَلرُّوحُ (ruh)tan maksat,
vahiy ve nübüvvettir. Bedenler, kendilerine üfürülen ruhla hayat bulduğu gibi,
kalpler de ancak vahiy ruhuyla mânen hayat bulur, dirilirler. Bu sebeple “İşte
biz böylece sana emrimizle ölü kalplere hayat bahşeden bu Kur’an’ı vahyettik”
(Şûrâ 42/52) âyetiyle Kur’ân-ı Kerîm’in bir isminin “ruh” olduğu haber verilir.
Allah Teâlâ bu vahiy ve nübüvvet ruhunu dilediği kuluna ihsan eder, dilediği
kulunu peygamberlikle şereflendirir. Bu hususta hiç kimseye seçme ve itiraz
hakkı verilmemiştir. Vahiy ve nübüvvetin asıl maksadı ise insanları o büyük
buluşma günüyle korkutmaktır. O gün, insanlar, cinler ve şeytanlar Allah’ın
huzurunda toplanacaklardır. İnsanlar amelleriyle buluşacak, putperestlerle
taptıkları putlar, müstekbirlerle mustaz’aflar, zâlimlerle mazlumlar karşı
karşıya gelecek, müthiş bir hengâme ve hesaplaşma olacaktır.
Öyleyse ey mü’minler, kâfirlerin hoşuna gitmese de her türlü şirk ve gösterişten uzak durup ibâdet ve taati yalnızca Allah’a has kılarak O’na yalvarın!
2.
Diyanet Vakfı Meali
Haydi, kâfirlerin hoşuna gitmese de Allah'a, Allah için dindar ve ihlâslı olarak dua edin!
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Ey inananlar! İnkarcılar istemese de, dini yalnız Allah'a has kılarak O'na yalvarın.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
O hâlde, kâfirlerin hoşuna gitmese de, siz dini Allah’a has kılarak O’na ibadet edin.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
O halde siz, dini Allah için halis kılarak hep O'na yalvarın. İsterse kâfirler hoşlanmasınlar.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
O halde siz, dini Allah için halıs kılarak hep ona çağırın isterse kâfirler hoşlanmasınlar
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Haydi (ey mü'minler), kâfirlerin hoşuna gitmese de, Allaha, Onun dîninde ıhlâs (ve samîmiyyet) erbabı olarak, ibâdet edin.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Öyle ise kâfirlerin hoşuna gitmese de, (siz) dînde O'na (karşı) ihlâslı (samîmi)kimseler olarak Allah'a duâ edin!
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
O halde siz, Allah'a ibadeti hâlis kılarak hep O'na itaat edin, varsın kâfirler hoşlanmasınlar.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Artık Allah'a dini O'nun için halis kılarak ibadet ediniz. Velev ki kâfirler hoşlanmasınlar.
11.
Ümit Şimşek Meali
Kâfirler hoşlanmasa da, siz dini bütünüyle Ona has kılarak Allah'a yakarın.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
Call ye, then, upon Allah with sincere devotion to Him, even though the Unbelievers may detest it.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Mü'min Sûresi 14. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Şifa; deva demektir. Şifa; insanın hastalıktan kurtulması, sıhhat bulması, iyilik bulması anlamlarına gelir. Peki hastalara ne şifa olur?
KUR’AN’DA G ...
Vakıa Suresi Mekke’de nâzil olmuştur. 96 ayettir. İsmini, kıyametin isimlerinden biri olan ve “hâdise, olay” gibi mânalara gelen birinci âyetteki (vâk ...
Ayet-i kerimede şöyle buyrulur:
وَاَنْ اَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّقُوهُۜ وَهُوَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Bir de bize, “Namazı dosdoğru kılın v ...
