Mü’min
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 85 âyettir. İsmini, 28-45. âyetlerde kıssası
anlatılan ve kendisinden “mü’min adam” diye bahsedilen Firavun ailesinden Hz.
Mûsâ’ya inanan bir kimseden alır. Sûrenin bir ismi de اَلْغَافِرُ
(Ğâfir)dir. Bu ismini ise 3. âyette geçen ve Allah Teâlâ’nın “bağışlayıcı”
mânasına gelen Ğâfir güzel isminden alır. Resmî tertibe göre 40, iniş sırasına
göre 60. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada kırkıncı, iniş sırasına göre altmışıncı sûredir. Zümer sûresinden sonra, Fussılet sûresinden önce Mekke’de inmiştir. “Hâ-mîm” diye başlayan ve arka arkaya gelen yedi sûrenin ilkidir.
Konusu
Sûrenin, müşriklerin
müslümanlara işkencelerinin iyice arttığı ve artık Resûlullah (s.a.s.)’i öldürme
planları yaptıkları bir dönemde indiği anlaşılmaktadır. Çünkü verilen misaller
hep bu istikâmettedir. Daha önce geçen inkârcılar da peygamberlerini öldürmek
istemişlerdi, fakat Allah, peygamberlerini onların elinden kurtarmış ve
kendilerini helak etmişti. Firavun Mûsâ (a.s.)’ı öldürmek istedi, Firavun’u
suda boğmak suretiyle onu da kurtardı. Sûrede uzunca kıssası anlatılan “mü’min
adam” ise, Hz. Mûsâ’nın öldürülmesine karşı çıkan ve onu savunan bir
mücâhittir. O, hak-bâtıl mücâdelesinde hakkın üstün gelmesi için gerçekten çok
akıllı ve dengeli bir tebliğ siyâseti güden kâmil bir mü’min modeli olarak
takdim edilir. Bu akıllı kişinin, ortamı germeden, incitmeden, ibretli
misallerle akıllara ve duygulara dengeli hitap ederek sonuç almaya çalıştığı
görülür. Aynı tavrı Mekke’de müşriklere karşı Hz. Ebubekir’in sergilediğini
görürüz. Sûrede bu esas konuya binâen Resûlullah (s.a.s.)’in zafere erişeceği
ve müşriklerin mağlup olacağı haber verilir. Allah’ın sonsuz kudret ve
azametinin bir kısım kevnî delilleri sergilenir. O’nun insanlığa olan büyük
nimetlerinden bahsedilir. Neticede Peygamber (s.a.s.)’in davetini reddedip
Allah ve âhiretin varlığını kabul etmeyenlerin hazin âkıbet ve
pişmanlıklarından; cehennem azabını gördükten sonra inanmalarının artık bir
fayda vermeyeceğinden söz edilir.
Fazileti
Mü’min suresi, حٰمٓ (Hâ.
Mîm) diye başlayan yedi surenin ilkidir. Bu surenin de dâhil olduğu “Hâ. Mîm”le
başlayan yedi sureye حَوَام۪يمْ (Havâmîm) yani
“Hâmîmler” denir. Bu sûrelerin okunmasını teşvik eden bazı hadisler ve sahâbe
sözleri nakledilir. Nitekim Resûl-i Ekrem (s.a.s.), Mü’min sûresinin ilk üç
âyeti ile Bakara sûresinin 255. âyeti olan Âyete’l-Kürsî’yi sabah akşam okuyan
bir kimsenin bu sâyede muhafaza olacağını haber vermektedir. (Tirmizî,
Sevâbu’l-Kur’an 21)
11: Onlar ise: “Rabbimiz! Bizi iki kez öldürdün, iki kez de dirilttin. Şimdi günahlarımızı itiraf ediyoruz. Acaba bize buradan çıkıp kurtulmaya bir yol yok mu?” diyecekler.
TEFSİR:
Kâfirler
dünya hayatında Allah’ı inkâr, şirk ve peygamberlere düşmanlık gibi suçlarına
karşılık kıyamet gününde görecekleri kötü muameleden dolayı hem kendilerine hem
de suç işlemelerine sebep olanlara kızacaklardır. Melekler onlara: “Bugün
kızıyorsunuz, ama peygamberler ve onların vârisleri sâlih kullar sizleri hakka
davet ettiğinde, onlara karşı çıkmıştınız. Allah o zaman size, bugün kendinize
kızdığınızdan daha fazla gazap buyurmuştu. Bu gün de yine Allah’ın size olan
gazabı ve azabı, sizin kendinize olan öfke ve buğzunuzdan daha büyük olacaktır”
diyeceklerdir.
Âhiretin
dehşetli hâdiseleri karşısında çaresizlikler içinde kıvranan kâfirler,
günahlarını itiraf edip bir çıkış yolu arayacaklardır. Burada bahsedilen iki
ölüm ve iki hayatın ne olduğunu şu âyet-i kerîme açıklığa kavuşturur:
“Ey
kâfirler! Allah’ı nasıl inkâr edebiliyorsunuz ki, ölü idiniz de sizi O
diriltti. Sonra sizi öldürecek, sonra tekrar diriltecek, sonra da O’na
döndürüleceksiniz.” (Bakara 2/28)
Buna
göre birinci ölüm, henüz insan yaratılmadan önceki yokluk dönemidir. Birinci
hayat, Allah Teâlâ’nın insanı yaratıp ona ruh üfleyerek dünyaya getirmesidir.
İkinci ölüm, dünyada ecelini tamamlayıp ruhunu teslim ederek öte âleme
göçmesidir. İkinci hayat ise kıyâmet günü İsrâfil’in sûra üfürmesiyle yeniden
diriliştir. Kâfirler ilk üç safhayı, onları apaçık müşahede edebildikleri için
inkâr edemezlerdi. Ancak son safhayı görmedikleri ve sadece Peygamber (s.a.s.)
haber verdiği için inkâr ediyorlardı. Fakat kıyamet günü dördüncü safhayı da
müşahede edecek ve “Evet, bize bunun hakkında daha önce haber verilmişti”
diyerek kabul edeceklerdir. Ölümden sonraki hayatı inkâr ederek çok büyük bir
hata yaptıklarını ve bu yanlış inanç sebebiyle ömürlerini günahla
doldurduklarını itiraf edip çıkış yolu talep edeceklerdir. Fakat defterler
dürülüp karar kesinleştiği için artık oradan çıkış mümkün olmayacaktır.
Öyleyse ey insanlar, bu kaçınılmaz son gelip
çatmadan önce şu Kur’ânî ikazlara kulak verin:
Kâlû rabbenâ emettenâ-śneteyni ve ahyeytenâ-śneteyni fa’terafnâ biżunûbinâ fehel ilâ ḣurûcin min sebîl(in)
1.
Ömer Çelik Meali
Onlar ise: “Rabbimiz! Bizi iki kez öldürdün, iki kez de dirilttin. Şimdi günahlarımızı itiraf ediyoruz. Acaba bize buradan çıkıp kurtulmaya bir yol yok mu?” diyecekler.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Onlar: Rabbimiz, bizi iki defa öldürdün, iki defa dirilttin. Biz de günahlarımızı itiraf ettik. Bir daha (bu ateşten) çıkmaya yol var mıdır? derler.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Onlar: "Rabbimiz! Bizi iki defa öldürdün, iki defa dirilttin. Biz de suçlarımızı itiraf ettik, bir daha çıkmağa yol var mıdır?" derler.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Onlar da şöyle derler: “Ey Rabbimiz! Bizi iki defa öldürdün, iki defa da dirilttin. Günahlarımızı kabulleniyoruz. Şimdi (bu ateşten) bir çıkış yolu var mı?”
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Kâfirler diyecekler ki: "Ey Rabbimiz! Sen bizi iki defa öldürdün, iki defa dirilttin. Şimdi günahlarımızı anladık. Fakat çıkmaya bir yol var mı?"
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Diyecekler ki ya rab! Bizi iki öldürdün iki de dirilttin şimdi günahlarımızı anladık fakat var mı çıkmaya bir yol?
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Dediler: «Ey Rabbimiz, bizi iki (defa) öldürdün. İki (defa) da diriltdin. İşte günâhlarımızı (bilib) i'tiraaf etdik. Fakat (şöyle) bir çıkmıya bir yol var mı»?
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(Onlar:) “Rabbimiz! Bizi iki def'a öldürdün ve iki def'a dirilttin; şimdi günahlarımızı i'tirâf ettik; acabâ (bizim için buradan) çıkmaya artık bir yol var mıdır?” derler.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
(Cehennemde olan kâfirler) şöyle diyecekler: “- Ey Rabbimiz! Bizi (biri dünya hayatının sonunda, diğeri kabirde dirildikten sonra olmak üzere) iki defa öldürdün, iki defa da dirilttin. Şimdi günahlarımızı anladık; fakat var mı (dönüb dünyaya) çıkmağa bir yol?”
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Diyeceklerdir ki: «Ey Rabbimiz! Bizi iki defa öldürdün ve bizi iki defa dirilttin. Artık günahlarımızı itirafta bulunduk, imdi çıkmak için bir yol varmı dır?»
11.
Ümit Şimşek Meali
Onlar ise “Rabbimiz,” derler. “Bizi iki kere öldürdün, iki kere dirilttin. Şimdi günahlarımızı itiraf ediyoruz. Bize bir çıkış yolu yok mu?”
12.
Yusuf Ali (English) Meali
They will say: "Our Lord! twice hast Thou made us without life, and twice hast Thou given us Life! Now have we recognised our sins: Is there any way out (of this)?"
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Mü'min Sûresi 11. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Şifa; deva demektir. Şifa; insanın hastalıktan kurtulması, sıhhat bulması, iyilik bulması anlamlarına gelir. Peki hastalara ne şifa olur?
KUR’AN’DA G ...
Vakıa Suresi Mekke’de nâzil olmuştur. 96 ayettir. İsmini, kıyametin isimlerinden biri olan ve “hâdise, olay” gibi mânalara gelen birinci âyetteki (vâk ...
Ayet-i kerimede şöyle buyrulur:
وَاَنْ اَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّقُوهُۜ وَهُوَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Bir de bize, “Namazı dosdoğru kılın v ...
