Kâf
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق(Kāf)
harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
Nuzül
Mürselât sûresinden sonra ve Beled’den önce Mekke’de nâzil olmuştur. Allah’ın gökleri ve yeri altı günde yarattığı, yorulduğu için de yedinci gün dinlendiği şeklindeki yahudi inancını reddeden 38. âyetin Medine’de indiğine dair bir rivayet vardır. Bu rivayet, Mekke döneminde halkın böyle bir bilgiye sahip bulunmadıkları için onu reddeden bir âyetin gelmesinin de uzak ihtimal olduğu düşüncesine dayanmaktadır. İbn Âşûr’un da haklı olarak ifade ettiği gibi, bu gerekçe 38. âyetin Medine’de geldiğini göstermez; çünkü Mekkeliler’in çevreyle kültürel ilişkileri vardı, bu bilgiyi Medine civarındaki yahudilerden öğrenmiş olabilirlerdi; ayrıca Allah Teâlâ her şeyi biliyordu ve gerekli gördüğü için bu inancı reddeden bir âyet gönderebilirdi (XVI, 274).
Konusu
Kudretinin
delilleri serdedilerek Allah Teâlâ’nın ölüleri diriltmeye kadir olduğu
vurgulanır. Buna rağmen gerçeği inkâr edenlerin hem dünyadaki şaşkın ve perişan
halleri, hem de mahşer yerindeki hazin durumları gözler önüne serilir. Cennete
girebilecek takvâ sahiplerinin mühim vasıfları ve orada onlara ikram edilecek
nimetlerden bahsedilir. Zira insana şah damarından daha yakın olan, onun bütün
gizliliklerini bilen, bununla birlikte vazifelendirdiği meleklerle de
insanların bütün yapıp ettiklerini kayıt altına alan Allah, o gün herkese hak
ettiği karşılığı verecek, kimseye en küçük bir haksızlık yapılmayacaktır. O
halde kıyametin, mahşerin ve cehennemin dehşetli manzaralarını tefekkürle
uyanarak Cenâb-ı Hakk’a samimi kulluk, hamd ve tesbihin şimdi tam zamanıdır. Bu
fırsatı iyi değerlendirmek gerekir.
Fazileti
Sahâbe döneminden beri Kur’an’ı düzenli ve devamlı okuyan müslümanlar, günlük okunacak bölümleri, sûrelerin uzunluklarını göz önüne alarak ayırmışlar, bu ayırmaya tahzîb, her bölüme de hizb demişlerdir. İlk bölüm üç sûredir: Bakara, Âl-i İmrân ve Nisâ. İkinci bölüm beş sûredir: Mâide, En‘âm, A‘râf, Enfâl, Tevbe (Berâe). Üçüncü bölüm yedi sûredir: Yûnus, Hûd, Yûsuf, Ra‘d, İbrâhim, Hicr, Nahl. Dördüncü bölüm dokuz sûredir: İsrâ, Kehf, Meryem, Tâhâ, Enbiyâ, Hac, Mü’minûn, Nûr, Furkån. Beşinci bölüm on bir sûredir: Şuarâ, Neml, Kasas, Ankebût, Rûm, Lokmân, Secde, Ahzâb, Sebe’, Fâtır, Yâsîn. Altıncı bölüm 13 sûredir: Sâffât, Sâd, Zümer, Mü’min (Gåfir), Fussılet, Şûrâ, Zuhruf, Duhân, Câsiye, Ahkåf, Muhammed, Fetih, Hucurât. Bundan sonraki bölümlerin genel adı “mufassal”dır; bunların uzun olanları Kåf, vasat (orta uzunlukta olanları) Abese, kısa (kısâr) olanları ise Duhâ sûreleri ile başlamaktadır. Mufassal genel bölümünün başında Hucurât mı yoksa Kåf mı bulunduğu konusunda görüş ayrılığı bulunmakla beraber çoğunluk Kåf sûresini mufassal bölümünün ilk sûresi olarak kabul etmişlerdir (İbn Kesîr, VII, 370-371; İbn Âşûr, XXVI, 214). Kåf sûresini, Hz. Peygamber’in cuma hutbesinde, kurban ve ramazan bayramlarında, sabah namazının farzında sık sık okuduğuna dair sağlam rivayetler vardır (Müslim, “Salât”, 165-171).
2: Ne var ki, müşrikler içlerinden bir uyarıcının kendilerine gelmesini tuhaf karşılamakta ve gerçeği gizleyen o kâfirler şöyle demekteler: “Bu, ne acaip bir şey!”
3: “Ölüp de toprak hâline geldikten sonra mı yeniden dirilecekmişiz? Bu, gerçekleşmesi imkânsız bir dönüştür!”
4: Oysa biz, toprağın, onların bedenlerinden neyi yiyip eksilttiğini elbette çok iyi bilmekteyiz. Zâten katımızda her şeyin kayıtlı olduğu şaşmaz bir kitap vardır.
5: Fakat onlar, gerçeğin tâ kendisi olan Kur’an kendilerine geldiği zaman onu hiç düşünmeden yalanladılar. Bu yüzden tam bir kararsızlık ve şaşkınlık içindedirler.
TEFSİR:
Şunu
belirtmek gerekir ki, iman bir nasip işidir. Nitekim Kur’an’ın ilk muhatabı
olan müşrik Araplar, kendileri gibi bir insanın peygamber olmasını çok tuhaf
karşılamışlar, onun haber verdiği ölümden sonra tekrar dirilişi de imkân dışı
görmüşlerdir. Halbuki her şeyi yoktan yaratan Allah ölüleri diriltmeye elbette
kadirdir. Üstelik Allah Teâlâ ölen insanın toprak içinde nasıl bir değişim
geçirdiğini, ondan neyin kaldığını, neyin eksildiğini, nelerin başka maddelere
dönüştüğünü çok iyi bilmektedir. Bunlar aynı zamanda Levh-i Mahfuz’da en ince
ayrıntılarına kadar kaydedilmiş vaziyettedir. Dolayısıyla insanların
bedenlerini yeniden yaratmak ve ruhu oraya iade etmek Allah için zor değildir.
Fakat kâfirler, akıllarını çalıştırıp doğru ya da yanlışlığını araştırmadan
kendilerine gelen din gerçeğini yalanladılar. Böylece kendilerini çok muzdarip
ve perişan bir hal içine soktular. Peygamber (s.a.s.)’e gâh şair, gâh sihirbaz,
gâh kahin dediler. İnkâr ve şaşkınlık içinde geleceğe dair tüm umutlarını
kaybetmiş bir halde büyük bir ıstırapla kıvranıp durdular. Kâfirlerin ruh
halleri daima böyledir. Aslında o ıstıraptan kurtulmanın tek yolu vardır; o da
inanmaktır. İnanmak ve imanı tahkike erdirmek için de Allah Teâlâ’nın göklerde
ve yerde bulunan kudret tecellilerine ibretle nazar etmek gerekir:
Bel keżżebû bilhakki lemmâ câehum fehum fî emrin merîc(in)
1.
Ömer Çelik Meali
Fakat onlar, gerçeğin tâ kendisi olan Kur’an kendilerine geldiği zaman onu hiç düşünmeden yalanladılar. Bu yüzden tam bir kararsızlık ve şaşkınlık içindedirler.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Bilakis onlar, hak kendilerine gelince yalanladılar. Şimdi onlar şaşırmış bir haldedirler.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Hayır; onlar, gerçek kendilerine gelince onu yalanladılar; kararsızlık içindedirler.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Hatta gerçek kendilerine gelince onu yalanladılar. Artık onlar kararsız bir hâldedirler.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Doğrusu hak kendilerine geldiği zaman yalanladılar da şimdi karmakarışık bir ıztırap içindeler.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Doğrusu hak kendilerine geldiği zaman tekzib ettiler de şimdi karma karışık bir ıztırab içindeler
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Hayır, onlar, kendilerine hak gelince (onu) tekzîb etdiler. Şimdi onlar şaşırmış bir haldedirler.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Hayır! Kendilerine geldiğinde o hakkı yalanladılar; şimdi onlar, karmakarışık bir iş içindedirler.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Doğrusu, kendilerine hak (Kur'an ve Peygamber) gelince yalanladılar da, şimdi muztarıb bir haldedirler.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Fakat kendilerine geldiği vakit hakkı tekzîp ettiler. İmdi onlar karmakarışık bir ızdırap içindedirler.
11.
Ümit Şimşek Meali
Doğrusu, onlar kendilerine hak geldiğinde onu yalanladılar; onun için şaşkın bir haldedirler.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
But they deny the Truth when it comes to them: so they are in a confused state.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Kaf Sûresi 5. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
"Allah’a ve Rasûlü’ne gerektiği gibi inanır, mallarınızla ve canlarınızla Allah yolunda cihâd edersiniz. Eğer bilirseniz, sizin için hayırlı olan bu ...
