Kâf
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق(Kāf)
harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
Nuzül
Mürselât sûresinden sonra ve Beled’den önce Mekke’de nâzil olmuştur. Allah’ın gökleri ve yeri altı günde yarattığı, yorulduğu için de yedinci gün dinlendiği şeklindeki yahudi inancını reddeden 38. âyetin Medine’de indiğine dair bir rivayet vardır. Bu rivayet, Mekke döneminde halkın böyle bir bilgiye sahip bulunmadıkları için onu reddeden bir âyetin gelmesinin de uzak ihtimal olduğu düşüncesine dayanmaktadır. İbn Âşûr’un da haklı olarak ifade ettiği gibi, bu gerekçe 38. âyetin Medine’de geldiğini göstermez; çünkü Mekkeliler’in çevreyle kültürel ilişkileri vardı, bu bilgiyi Medine civarındaki yahudilerden öğrenmiş olabilirlerdi; ayrıca Allah Teâlâ her şeyi biliyordu ve gerekli gördüğü için bu inancı reddeden bir âyet gönderebilirdi (XVI, 274).
Konusu
Kudretinin
delilleri serdedilerek Allah Teâlâ’nın ölüleri diriltmeye kadir olduğu
vurgulanır. Buna rağmen gerçeği inkâr edenlerin hem dünyadaki şaşkın ve perişan
halleri, hem de mahşer yerindeki hazin durumları gözler önüne serilir. Cennete
girebilecek takvâ sahiplerinin mühim vasıfları ve orada onlara ikram edilecek
nimetlerden bahsedilir. Zira insana şah damarından daha yakın olan, onun bütün
gizliliklerini bilen, bununla birlikte vazifelendirdiği meleklerle de
insanların bütün yapıp ettiklerini kayıt altına alan Allah, o gün herkese hak
ettiği karşılığı verecek, kimseye en küçük bir haksızlık yapılmayacaktır. O
halde kıyametin, mahşerin ve cehennemin dehşetli manzaralarını tefekkürle
uyanarak Cenâb-ı Hakk’a samimi kulluk, hamd ve tesbihin şimdi tam zamanıdır. Bu
fırsatı iyi değerlendirmek gerekir.
Fazileti
Sahâbe döneminden beri Kur’an’ı düzenli ve devamlı okuyan müslümanlar, günlük okunacak bölümleri, sûrelerin uzunluklarını göz önüne alarak ayırmışlar, bu ayırmaya tahzîb, her bölüme de hizb demişlerdir. İlk bölüm üç sûredir: Bakara, Âl-i İmrân ve Nisâ. İkinci bölüm beş sûredir: Mâide, En‘âm, A‘râf, Enfâl, Tevbe (Berâe). Üçüncü bölüm yedi sûredir: Yûnus, Hûd, Yûsuf, Ra‘d, İbrâhim, Hicr, Nahl. Dördüncü bölüm dokuz sûredir: İsrâ, Kehf, Meryem, Tâhâ, Enbiyâ, Hac, Mü’minûn, Nûr, Furkån. Beşinci bölüm on bir sûredir: Şuarâ, Neml, Kasas, Ankebût, Rûm, Lokmân, Secde, Ahzâb, Sebe’, Fâtır, Yâsîn. Altıncı bölüm 13 sûredir: Sâffât, Sâd, Zümer, Mü’min (Gåfir), Fussılet, Şûrâ, Zuhruf, Duhân, Câsiye, Ahkåf, Muhammed, Fetih, Hucurât. Bundan sonraki bölümlerin genel adı “mufassal”dır; bunların uzun olanları Kåf, vasat (orta uzunlukta olanları) Abese, kısa (kısâr) olanları ise Duhâ sûreleri ile başlamaktadır. Mufassal genel bölümünün başında Hucurât mı yoksa Kåf mı bulunduğu konusunda görüş ayrılığı bulunmakla beraber çoğunluk Kåf sûresini mufassal bölümünün ilk sûresi olarak kabul etmişlerdir (İbn Kesîr, VII, 370-371; İbn Âşûr, XXVI, 214). Kåf sûresini, Hz. Peygamber’in cuma hutbesinde, kurban ve ramazan bayramlarında, sabah namazının farzında sık sık okuduğuna dair sağlam rivayetler vardır (Müslim, “Salât”, 165-171).
20: Sûra üflenecek. Size geleceği va‘dedilen o dehşetli gün işte bu gündür!
21: O gün her insan, yanında biri kendini mahşer yerine götüren, diğeri hakında şâhitlik edecek olan iki melekle yüce divana gelecek.
22: Allah: “Doğrusu sen bundan derin bir gaflet içindeydin. Ama şimdi gerçekleri görmeni engelleyen perdeni kaldırdık; bugün bakışların pek keskindir” buyuracak.
23: Beraberindeki görevli melek: “Yâ Rabbî! İşte yanımdaki şu inkârcı, cehenneme atılmaya hazır!” diyecek.
24: Allah da o iki meleğe şöyle buyuracak: “Atın cehenneme her bir inatçı kâfiri!”
25: “İyiliğe engel olan, hak hukuk tanımayan, ilâhî gerçeklerden şüphe eden ve kalplere şüphe tohumları eken her zâlimi!”
26: “Allah ile beraber başka ilâhlar edinen o kâfirleri! Atın, atın onları o şiddetli azabın içine!”
TEFSİR:
Bahsedilen
sûra üflendiği zaman bütün insanlar diriltilecek ve cismânî bir hayatla ayağa
kalkacaklardır. Dünyada söz ve amellerini kaydeden iki melek gelip derhal
insanı kontrolleri altına alacaklardır. Biri onu Allah’ın mahkemesine doğru
çekip götürecek, diğeri de onun amel defterini taşıyacaktır. Ölümle birlikte
insanın gözündeki perde kaldırılınca âhiret âleminin gerçeklerini görmeye
başlayacak, mahşerde yeniden dirilince bu uhrevî hakîkatleri aynelyakîn görecek
ve hakkalyakîn yaşayacaktır. Kur’ân-ı Kerîm’in ve Resûlullah (s.a.s.)’in verdiği
tüm haberlerin gerçek olduğunu, hepsinin orada mevcut olduğunu görecektir.
Onu
yakalayıp ilâhî mahkemeye doğru sürükleyen melek, huzura gelince, onun hesaba
çekilmeye hazır olduğunu söyler. Hesaba çekilir. Burada bahsedilen kişinin
kâfir ve günahkâr olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü neticede cehennemlik olduğuna
karar verilmiştir. Mezardan kalkar kalkmaz onu yakalayıp ilâhî huzura getiren
iki meleğe, o suçluyu tutup cehenneme fırlatmaları emredilir.
Sözün
burasında dinleyenlere ibret olması ve bu tür kötü hal ve hareketlerden
vazgeçmeleri bakımından o kişinin cehenneme atılmasına sebep teşkil eden
vasıfları haber verilir. “Acaba ne yaptı da böyle kötü bir muameleye tâbi
tutuldu?” diye düşünenlerin merakları giderilir. Bu kötü vasıflar şunlardır:
İlâhî gerçekleri inkâr etmek, Allah’ın nimetlerine karşı aşırı
nankörlük yapmak.
İnat etmek; gerçeği bildiği halde onu inadına yalanlamak; hakkı ve
haklıyı reddetmek.
İyiliğe engel olmak, kendi malından muhtaçların hakkını vermediği
gibi başkalarının yapacağı iyiliğe de mâni olmak.
Haddi aşmak, doğruluktan sapmak, insanlara zulüm ve eziyet etmek.
İtikâdî hususlarda şüphe etmek, bununla kalmayıp başkalarını da
şüpheye düşürmek.
Allah ile beraber başka tanrılar edinmek.
Bu kötü sıfatların sahibi olan kâfir veya suçlu
kişi cehenneme atılırken, hayatında kendine yoldaş edindiği şeytan suçu
üstlenmediği gibi üstelik suçun altından sıyrılmaya çalışır:
O gün her insan, yanında biri kendini mahşer yerine götüren, diğeri hakında şâhitlik edecek olan iki melekle yüce divana gelecek.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Herkes, yanında bir sürücü ve bir de şahitle beraber gelir.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Her can, kendisiyle beraber bir sürücü ve şahit bulunduğu halde gelir.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Herkes beraberinde bir sevk edici, bir de şahitlik edici (melek) ile gelir.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Her can, kendisiyle beraber bir sevk memuru ve bir şahid bulunduğu halde gelir.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve her nefis gelmiştir: beraberinde bir sevk me'muru ve bir şâhid vardır
7.
Hasan Basri Çantay Meali
(O gün) herkes, beraberinde sürücü ve şâhid (iki melek) bulunduğu halde, (mahşere) gelmişdir.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Ve herkes, berâberinde bir sevk edici, bir de şâhidlik edici (iki melek) olduğu hâlde gelmiştir.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Herkes beraberinde bir sürücü ve bir de şahid (melek) olarak (Rabbi huzuruna) gelmiş bulunacaktır.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve herkes gelmiştir. Kendisiyle beraber bir sürücü ve bir şahid bulunduğu halde.
11.
Ümit Şimşek Meali
Herkes yanında bir sevk edici, bir de şahitle beraber gelir.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
And there will come forth every soul: with each will be an (angel) to drive, and an (angel) to bear witness.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Kaf Sûresi 21. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Kısa sureler Kuran'daki sırasına göre hazırlanmıştır. Fatiha suresinden başlayarak Nas suresine kadar devam eden kısa surelerin Arapça, Türkçe okunuşl ...
