TEFSİR:

Mü’minlerin İslâm’ı güzel bir şekilde yaşamalarının ve münkirlerin saldırılarından uzak durmalarının en emin yolu Allah’a dönmek ve onu çok çok zikretmektir. Ancak sadece dil ile Allah’ı çok zikretmek mümkün olamaz. Çünkü insan uyuduğu, yemek yediği, konuştuğu ve sustuğu zaman zikredemez. Sadece ne zaman diliyle zikir sözlerini telaffuz edebilirse o zaman zikretmiş olur. Bu da çok sayılmaz. O halde zikrin “çok” olabilmesi için onun kalbe ve ruha yerleşmesi lâzımdır. Eğer kalp, zikri öğrenip yapmaya başlarsa, harama teşebbüs edilmediği takdirde hiçbir şey onu zikirden alıkoyamaz. Zikrettikçe kalbin itminânı artar; itminân arttıkça zikretmek daha keyfiyetli bir haz vermeye başlar. Böylece Allah’ı çok çok zikretme imkânı doğar. Âyet-i kerîmede şöyle buyrulur:

“Onlar, iman eden ve kalpleri de dâima Allah’ı hatırlayıp anmakla doygunluk ve huzura eren kimselerdir. Haberiniz olsun ki, kalpler ancak Allah’ı hatırlayıp anmakla doygunluk ve huzura erer.” (Ra‘d 13/28)

Zikrullâhtan uzak ve gâfil kalpler de şöyle ikaz edilir:

“Yazıklar olsun kalpleri Allah’ın zikrine karşı katılaşmış talihsizlere! Onlar apaçık bir sapıklık içindedir.” (Zümer 39/22)

Zünnûn-ı Mısrî (k.s.) şöyle der:

“Her şeyin bir alâmeti vardır. İrfân sahibinin ilâhî huzurdan kovulmasını bir alâmeti de Allah’ı anmaktan geri kalmasıdır.” (Velîler Ansiklopedisi, I, 230)

Resûlullah (s.a.s.) ashâbına:

“–Size en hayırlı, Allah katında en değerli, derecenizi en fazla yükseltecek, sizin için sadaka olarak altın ve gümüş dağıtmaktan daha kazançlı, düşmanla karşılaşıp da sizin onların boynunu vurmanızdan, onların da sizi öldürmesinden daha çok sevap getirecek amelin ne olduğunu haber vereyim mi?” diye sordu. Onlar da:

“–Evet, haber ver” dediler. Resûl-i Ekrem de:

“–Allah Teâlâ’yı zikretmektir” buyurdu. (Tirmizî, Deavât 6)

Her vesileyle Allah’ı hatırlamanın önemi ve yolunu göstermesi açısından Şeyh Mevlâ el-Kâbî’nin anlattığı şu hâdise pek güzeldir:

Bazı insanlar Hz. Mevlânâ’dan kendilerine imamlık yapmasını ricâ ettiler. Zira Allah’tan korkan bir imamın arkasında namaz kılan, Peygamber Efendimiz’in ardında namaz kılmış gibidir. Mevlânâ Hazretleri bu arzuya icâbet edip kimseden işitilmeyen nâdir virtler ve dualar okudu. Onlardan, Hazretin yâdigârı olarak şu on sözü hatırımda tuttum:

Her korku için لَا اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ (lâ ilâhe illallah) “Allah’tan başka ilâh yoktur”,

Bütün keder ve elemler için مَا شَاءَ اللّٰهُ (maşallah) “Allah’ın dediği olur”,

Her niyet için اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ (elhamdülillah) “Bütün övgüler ve yüceltmeler Allah’a aittir”,

Her nimet bolluğu için اَلشُّكْرُ لِلّٰهِ (eşşükrü lillah) “Allah’a sonsuz şükürler olsun”,

Her şaşılacak şey için سُبْحَانَ اللّٰهِ (sübhânallah) “Allah bütün noksan sıfatlardan uzak ve temizdir”,

Her günah için اَسْتَغْفِرُ اللّٰه (estağfirullah) “Allah’tan bütün günahlarımı bağışlamasını isterim”,

Her darlık için حَسْبِيَ اللّٰهُ(hasbiyallah) “Allah bana yeter”,

Her kaza ve kader için تَوَكَّلْتُ عَلَي اللّٰهِ (tevekkeltü alallah) “Yalnız Allah’a güvenip dayandım”,

Her musibet için اِنَّا لِلّٰهِ وَ اِنَّا اِلَيْهِ رَاجِعُونَ (innâ lillah ve innâ ileyhi râciûn) “Biz Allah’tan geldik Allah’a dönüyoruz”,

Her tâat ve mâsiyet için لَا حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ اِلَّا بِاللّٰهِ الْعَلِيِّ الْعَظ۪يمِ (lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azîm) “Bütün güç ve kuvvet ancak çok yüce ve çok büyük olan Allah’tandır.” (Ahmet Eflâkî, Âriflerin Menkıbeleri, I, 303)

Hâsılı hem Allah’ı çok zikretmeli, hem de onu sabah akşam yâni dâimî olarak hem namazlarda hem de namaz dışındaki vakitlerde tesbih etmeliyiz.

Kaynak: Ömer Çelik Tefsiri