Sebe’
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 54 âyettir. İsmini, 15. âyette geçen ve
Yemen’de bir kavmin ismi olan Sebe’ kelimesinden almıştır. Resmi tertibe göre
34, iniş sırasına göre 58. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada otuz dördüncü, iniş sırasına göre elli sekizinci sûredir. Lokman sûresinden sonra, Zümer sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 6. âyetinin Medine’de nâzil olduğuna dair bir rivayet de vardır.
Konusu
Sûrede,
diğer Mekkî sûrelerde olduğu gibi esasen tevhid, nübüvvet ve âhiret mevzuları
işlenir. Bir taraftan Hz. Dâvûd ve Hz. Süleyman’ın dünya saltanatı misal
verilip dünya nimetlerinin ancak şükürle devam edeceği belirtilir. Bir taraftan
da, aynı dönemde yaşayan Sebe’ halkının maddî zenginlik ve refahları misal
verilip nankörlük edilince nimetlerin nasıl geri alındığı dersi verilir.
Kendileri inanmadıkları gibi zayıf insanları da dinden döndüren müstekbirlerle
onlara kanan mustaz’aflar arasında mahşerde vuku bulacak bir cedelleşme
manzarası arz edilerek, mal ve evlatlarının çokluğuna güvenip müslümanların
fakirliği ile alay eden kibirli müşriklere hazin âkibetleri seyrettirilir.
Çünkü iman ve sâlih amel olmadığı sürece mal da evlat da insana bir fayda
sağlamayacaktır. Hepsinin âkıbeti hüsrândır. Ancak Allah yolunda harcanan küçük
büyük ne olursa, Allah onun dünyada da âhirette de karşılığını verecektir.
Sûrenin sonunda inkârcılar tek tek Allah’ı birlemeye davet edilerek, bâtılın
yok olup gideceği, hakkın ise bütün yücelik ve haşmetiyle gâlip geleceği müjdesi
verilir.
7: Küfürde saplanıp kalmış olanlar, birbirlerine alaylı alaylı şöyle diyorlar: “Size, tamâmen dağılıp paramparça olduktan sonra, evet bu halde iken, yepyeni bir hayatla tekrar dirileceğinizi söyleyen bir adamı gösterelim mi?”
8: “Bu adam, Allah adına yalan mı uyduruyor, yoksa onda bir delilik mi var?” Hayır! Böyle bir şey yok! Fakat âhirete inanmayanlar azapta ve derin bir aldanış içindeler.
9: Peki onlar, kendilerini önlerinden arkalarından ve bütün çevrelerinden kuşatan göğe ve yere bakmazlar mı? Dilesek onları yerin dibine geçirir veya üzerlerine gökten parçalar düşürürüz. Elbette bunda, samimiyetle Allah’a yönelen her kul için bir ibret, bir ders vardır.
TEFSİR:
Böylesine
bir küfür ve cehalet karanlığına gömülenler Kur’an’ı inkar eder, çok iyi
tanıdıkları halde onu tebliğ eden Rahmet Peygamberi’ni bilmezlikten gelerek
alaya alır, âhiretle alakalı verdiği bilgileri reddederler. İnsanlar üzerindeki
tesirini kırmak için de onu Allah adına yalan uydurmakla ve delilikle
suçlarlar. Bunlara iki şekilde cevap verilmektedir:
›Âhirete iman etmeyenler dünyada da azap içindedirler, âhirette de
azap içinde olacaklardır. Dünyadaki azap; ulvî bir gayeden mahrumiyet, geleceğe
yönelik ümitsizlik, karamsarlık, ölümden kaçış ve âhiret inancı yerine nefsâni
ihtiraslarını ikâme etmenin doğurduğu ıstıraplardır. Âhiretteki azap ise
cehennemdir. Yine onlar, iman nimetinden mahrumiyetleri sebebiyle derin bir
sapıklık içindedirler.
›Göklere ve yere ibret nazarıyla bakan insan, kendisinin her yönden
ilâhî kudret tarafından çepeçevre kuşatıldığını anlar. Öyle bir kudret ki,
istese gökyüzünü parçalayıp üzerimize düşürebilir; istese yeri yarıp bizi içine
gömebilir. İşte bu kudret sahibi, bizi öldükten sonra da kendi halimize
bırakmayacaktır. Kesin fikirli, inatçı ve dik başlı olmayan, bilakis
samimiyetle Allah’tan gelen hidâyeti araştıran herkes, göklere ve yerlere
bakarak bir çok ders ve ibret alabilir. Fakat gönlünü Allah’tan çevirenler, kâinatta
olan her şeyi zâhiren görseler de, bunların ilâhî kudreti gösteren ne büyük
deliller olduğunu anlamazlar.
Şimdi, samimiyetle Rabbine yönelip maddî-manevî
nice lutuflara erişen kullara misal olmak üzere şöyle buyruluyor:
“Bu adam, Allah adına yalan mı uyduruyor, yoksa onda bir delilik mi var?” Hayır! Böyle bir şey yok! Fakat âhirete inanmayanlar azapta ve derin bir aldanış içindeler.
2.
Diyanet Vakfı Meali
«Acaba o, yalan yere Allah'a iftira mı etmiştir? Yoksa onda delilik mi var?» (dediler). Hayır! Ahirete inanmayanlar azaptadırlar ve derin bir sapıklık içindedirler.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
7,8. İnkar edenler, insanlara: "Size, siz parça parça dağılıp yok olduğunuz zaman yeniden dirileceğinizi haber veren bir adam gösterelim mi? Allah'a karşı yalan mı uyduruyor, yoksa kendisinde delilik mi vardır?" derler. Hayır; ahirete inanmayanlar, azapta ve derin bir sapıklık içindedirler.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
“Allah’a karşı yalan mı uydurdu, yoksa onda delilik mi var?” Hayır, öyle değil! Ahirete inanmayanlar azap ve derin sapıklık içindedirler.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
O, bir yalanı Allah'a iftira mı etti, yoksa kendisinde bir delilik mi var?" Hayır, doğrusu âhirete inanmayanlar, derin bir sapıklıkla azab içindedirler.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Bir yalanı Allaha iftira etmekte mi? Yoksa kendisinde bir cinnet mi var? Hayır doğrusu o Âhırete inanmıyanlar uzak bir dalâletle azâb içindeler
7.
Hasan Basri Çantay Meali
O, Allaha karşı yalan yere iftira mı etdi? Yoksa onda bir delilik mi var? Hayır, âhirete inanmamakda olanlar (orada) azâbda, (dünyâda da hakdan) uzak (bir) sapıklık içindedirler.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
(O inkâr edenler yine dediler ki:) “(O kendisi,) Allah'a karşı bir yalan mı uydurdu, yoksa kendisinde bir delilik mi var?” (dediler.) Hayır! Âhirete inanmayanlar, azâb içinde ve(haktan) uzak dalâlet içindedirler.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
O, bir yalanı Allah'a iftira mı edib duruyor? Yoksa kendisinde bir cinnet mi var? (Hayır, onların dediği gibi değil) doğrusu, o ahirete iman etmiyenler (öldükten sonra dirilmeyi inkâr edenler, ahirette hakdan) uzak bir sapıklıkla azab içindedirler.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Allah'a karşı iftira mı etmiş oluyor? Yoksa onda bir cinnet mi var? Hayır. O ahirete inanmayanlar azap içinde ve pek uzak bir sapıklık içindedirler.
11.
Ümit Şimşek Meali
“O Allah adına yalan mı uyduruyor, yoksa kendisinde delilik mi var?” Doğrusu, âhirete inanmayanlar azapta ve koyu bir aldanış içindeler.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
"Has he invented a falsehood against Allah, or has a spirit (seized) him?"- Nay, it is those who believe not in the Hereafter, that are in (real) Penalty, and in farthest error.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Sebe' Sûresi 8. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Hadîd sûresi Medine’de nâzil olmuştur. 29 âyettir. İsmini, 25. âyette geçen ve “demir” mânasına gelen اَلْحَد۪يدُ (hadîd) kelimesinden alır. Mushaf t ...
