Şûrâ
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 53 âyettir. İsmini 38. ayette geçen,“müşavere etmek, danışmak” mânalarına gelen,
yapılacak işlere karar vermede ve devlet yönetiminde çok önemli bir yeri olan اَلشُّورٰي (şûrâ) kelimesinden alır. Resmî tertibe
göre 42, iniş sırasına göre 62. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada kırk ikinci, iniş sırasına göre altmış ikinci sûredir. Mekke döneminde, Zuhruf sûresinden önce ve Fussılet sûresinden sonra nâzil olmuştur. 23-24, 23-26, 27 ve 39-41. âyetlerinin Medine’de indiğine dair rivayetler de bulunmaktadır (İbn Atıyye, V, 25; İbn Âşûr, XXV, 23-24). Fakat üslûp ve içerikleri bu âyetlerin de Mekke döneminde indiği izlenimini vermektedir (bu konuda ve ilgili rivayetlerin taşıdığı zaaflar hakkında bk. Derveze, V, 159, 175-178, 182-183, 187-189).
Konusu
Vahiy, Hz. Muhammed
(s.a.s.) ile başlayan bir hâdise değildir. Allah Teâlâ ilk insandan başlayarak
Resûlullah (s.a.s.)’e kadar pek çok peygambere vayhetmiştir. Peygamberlere
vahyedilen dinin temel esasları aynıdır. O da tek olan Allah’a kulluk etmek,
O’na hiçbir şeyi ortak koşmamak, âhirette yeniden dirilip hayatın hesabının
verileceğini unutmamak, emrolunduğu gibi dosdoğru olup nefsânî arzulara
uymamak, dinde ayrılığa düşmemektir. Aynı şekilde Kur’an’ın iniş gâyesi de
başta indiği toplum olan Mekke halkını, sonra da peyderpey bütün dünyayı kuşatacak
şekilde etraftaki toplumları uyarmaktır. Resûlullah (s.a.s.), yirmi üç senelik
tebliğ hayatında, yakından başlayıp dalga dalga yayılan bir tebliğ siyâsetiyle,
bunu gerçekleştirmiş ve âyette ifadesini bulduğu şekilde Kur’an’ın mesajının
cihanşumûl olduğunu göstermiştir. Önceden olduğu gibi bugün ve yarın, dünya
durdukça ilâhî vahye tâbi olanlar ebedî mükâfat yurdu olan cennete girecekleri
gibi, ona yüz çevirenler, dünyada kısa bir müddet geçinip gitseler de öte
dünyada kaybedenlerden olacak, cehennemi dolduracaklardır. Kâinatta sergilenen
ilâhî kudret delilleri Allah Teâlâ’nın bunu yapmaya kadir olduğunu
göstermektedir. Sûrede Kur’an’ın yetiştirmeği hedeflediği fert ve toplumun
temel husûsiyetleri beyân edilerek, onların haramlar ve haksızlıklar karşısındaki
sert ve kararlı duruşları, Allah’a kulluk noktasındaki ciddiyet ve coşku
halleri, şahıslarına yapılan kusurları affetmedeki sınırsız müsamaha ve
bağışlama meziyetleri ve devlet yönetiminde müşâvere esasına ağırlık vermeleri
örnek birer davranış olarak sunulur. Kullar arasında maddî rızıkları ve en
mühim dünya nimetlerinden olan çocuk nimetini dilediği gibi taksim eden Cenab-ı
Hak, vahiy ve peygamberlik nimetini de öyle taksim etmiş, nübüvveti için
seçtiği kullarla üç yolla konuşmuş ve en son Hz. Muhammed (s.a.s.)’i seçerek,
daha önce hiç bilmediği “kitab”ın ve “iman”ın ne olduğunu ona öğretmiş ve onun
vasıtasıyla da âhir zaman ümmetini irşad etmiştir.
47: Allah’ın bir daha geri çevirmeyeceği o dehşetli gün gelip çatmadan Rabbinizin çağrısına uyun. Yoksa o gün ne sığınacak bir yeriniz olur, ne de kendinizi gizlemeye ve günahlarınızı inkâr etmeye bir yol.
48: Eğer yüz çevirirlerse, şunu bil ki, biz seni onların yaptıklarından sorumlu bir bekçi olarak göndermedik. Sana düşen sadece tebliğ etmektir. Doğrusu biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman, onunla sevinir, şımarır. Fakat kendi elleriyle işledikleri günahlar yüzünden başlarına bir kötülük gelince, o zaman insan, gerçekten tam bir nankör kesilir.
TEFSİR:
Cenab-ı
Hak, âhiretin dehşetli manzaralarını gözler önüne sererek tüm insanları
davetine uymaya çağırıyor. Çünkü ebedi azaptan kurtuluş için bu zaruridir. O
gün geldiğinde insan Allah’ın hükmünden ve vereceği cezadan kaçacak en küçük
bir delik bile bulamayacaktır.
Âyetin
“O gün sizin için inkâr etme de yoktur” kısmına şu mânalar verilebilir:
›Kimlik değiştirmek sûretiyle ortadan kaybolamayacaksınız.
›Kendinizi karşısında bulduğunuz şeye kızamayacak ve itiraz
edemeyeceksiniz.
›Sizin bu durumdan kendinizi kurtarma imkânı yoktur.
O
halde herkes şimdiden başının çaresine bakmalı, ebedî hayatını kurtarmanın
çarelerini aramalıdır. Zira peygamberin vazifesi sadece dini gerçekleri açık ve
anlaşılır bir dille tebliğdir. Kabul edip etmemek insanların tercihine
kalmıştır. Dolayısıyla davetten yüz çevirenler için aşırı üzülmeye gerek
yoktur. Ancak insan pek çok zafiyet ve mânevî hastalıklarla malüldür.
Menfaatine düşkünlüğü ve nankörlüğü bu zafiyetlerin başında yer alır.
Peygamberlerin ve mürşitlerin, bu zafiyetini dikkate alarak onu terbiye etmeye
çalışmaları gerekir.
Allah Teâlâ’nın kudretinin açıkça tezahür ettiği
alanlardan biri de çocuk meselesidir:
Eğer yüz çevirirlerse, şunu bil ki, biz seni onların yaptıklarından sorumlu bir bekçi olarak göndermedik. Sana düşen sadece tebliğ etmektir. Doğrusu biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman, onunla sevinir, şımarır. Fakat kendi elleriyle işledikleri günahlar yüzünden başlarına bir kötülük gelince, o zaman insan, gerçekten tam bir nankör kesilir.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Eğer yüz çevirirlerse, bilesin ki biz seni onların üzerine bekçi göndermedik. Sana düşen sadece duyurmaktır. Biz insana katımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman ona sevinir. Ama elleriyle yaptıkları yüzünden başlarına bir kötülük gelirse, işte o zaman insan pek nankördür!
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Eğer yüz çevirirlerse bilsinler ki, Biz seni onlara bekçi göndermedik; sana düşen sadece tebliğdir. Doğrusu Biz insana katımızdan bir rahmet tattırırsak ona sevinir; ama elleriyle yaptıkları yüzünden başlarına bir kötülük gelirse işte o zaman görürsün ki insan gerçekten pek nankördür.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Eğer yüz çevirirlerse (bilesin ki), biz seni onlara bekçi göndermedik. Sana düşen, sadece tebliğdir. Gerçekten biz insana katımızdan bir rahmet tattırdığımızda ona sevinir; ama elleriyle yaptıkları işler yüzünden onlara bir kötülük dokunursa, o zaman da insan pek nankördür.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Ey Muhammed! Eğer onlar yüz çevirirlerse bilsinler ki, biz seni onların üzerine bir bekçi olarak göndermedik. Sana düşen sadece tebliğdir. Gerçekten biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırırsak ona sevinir, ama elleriyle yaptıkları yüzünden kendilerine bir kötülük isabet ederse, o zaman görürsün ki insan çok nankördür.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Yine aldırmıyorlarsa biz de seni üzerlerine mürakıb göndermedik a, sana düşen ancak tebliğdır, fakat biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımız vakıt onunla ferahlanır ise de kendi ellerinin takdim ettiği sebeblerle başlarına bir fenalık gelirse o vakıt insan hepsini unutan bir nankördür
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Eğer onlar (îmandan) yine yüz çevirirlerse biz seni (zâten) onların üzerine bir bekçi göndermedik ya. Sana âid olan (vazîfe), tebliğden başkası değildir. Hakıykat biz insana tarafımızdan bir ni'met tatdırdığımız vakit o, bununla ferahlanır. Eğer onlara, kendi ellerinin öne sürdükleri (ihtiyârlariyle irtikâb etdikleri) şeyler (günâhlar) yüzünden, bir fenalık isaabet ederse o zaman da insan cidden bir nankördür.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Buna rağmen yüz çevirirlerse, artık (biz) seni onlara muhâfız olarak göndermedik. Şübhesiz sana düşen ancak tebliğdir! Bununla berâber doğrusu biz, insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman, onunla sevinir. Fakat ellerinin takdîm ettiği (işlediği günahlar)yüzünden başlarına bir kötülük gelirse, o takdirde gerçekten insan çok nankör bir kimse olur.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Yine (iman etmekten) yüz çevirirlerse, biz de seni üzerlerine (amellerini gözetecek) bir bekçi göndermedik ya!... Sana düşen ancak tebliğdir. Doğrusu biz, insana, tarafımızdan bir nimet taddırdık mı; o, bununla ferahlanır. Fakat insanlara kendi ellerinin kazancı yüzünden başlarına bir fenalık gelirse, o vakit insan (nimetlerin) hepsini unutan bir nankördür.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Artık kaçınılırsa seni onların üzerine bir muhafız göndermedik. Senin üzerine düşen, tebliğden başka değildir ve şüphe yok ki, Biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımız zaman onunla ferahlanır ve eğer onlara ellerinin takdim etmiş olduklarından bir kötülük isabet ederse artık şüphe yok ki, insan nankördür.
11.
Ümit Şimşek Meali
Eğer arkalarını dönerlerse, Biz seni onların üzerine bekçi göndermedik. Sana düşen, tebliğ etmekten ibarettir. Biz insana tarafımızdan bir rahmet tattırdığımızda onunla şımarır. Kendi elleriyle işledikleri yüzünden başlarına bir kötülük gelince de insan nankörleşiverir.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
If then they run away, We have not sent thee as a guard over them. Thy duty is but to convey (the Message). And truly, when We give man a taste of a Mercy from Ourselves, he doth exult thereat, but when some ill happens to him, on account of the deeds which his hands have sent forth, truly then is man ungrateful!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Şûrâ Sûresi 48. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Kâf sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق (Kāf) harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
...
Yasin suresi Mekke’de nazil olmuştur. 83 ayettir. İsmini birinci ayette geçen يٰسٓ (Yasin) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 36, nüzul (İniş) sırası ...
İbrâhim Âleyhisselâm; Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm’ın müştereken kabul ettiği büyük peygamberdir. Kur’an-ı Kerim’de Hz. İbrahim’den (a.s.) birçok ...
