Şuarâ Sûresi 210-213. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

210-213 / 227

Sonraki Ayet

Şuarâ Sûresi Hakkında

Şuarâ sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 224-227. âyetlerin Medine’de indiği söylenir. 227 âyettir. İsmini 224. âyette geçen ve “şâirler” mânasına gelen اَلشُّعَرَاءُ (şuarâ) kelimesinden alır. Sûrenin ayrıca “Tâ. Sîn. Mîm” ve birkaç peygamberin kıssasını ihtivâ etmesi sebebiyle الجامعة (Câmia) isimleri de vardır. Resmî sıralamada 26, iniş sırasına göre 47. sûredir.

Şuarâ Sûresi Konusu

Furkan sûresinde yer alan “inzâr: Allah’ın azabıyla tehdit ve uyarı”, bu sûrede peygamber kıssalarından verilen muşahhas misallerle genişçe izah edilerek, İslâm’ı tüm yönleriyle bir hayat nizamı hâlinde tebliğ ve tatbik edip yerleştirmeye çalışan Resûlullah (s.a.s.) teselli buyrulur. Bu gâyeye matuf olarak yedi peygamber kıssası anlatılır. Bahsi geçen peygamberlerin gerçek peygamber olması gibi, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in de gerçek peygamber, ona indirilen kitabın da Allah kelâmı gerçek bir Kur’an olduğu haber verilir. Allah Teâlâ’nın varlık âlemine yerleştirdiği kevnî âyetler, önceki peygamberlerin gösterdiği mûcizeler, kavimlerinin başına inen ilâhî kahır tecellîleri ve bizzat Kur’ân-ı Kerîm’in mûcizevî yapısı bu hakîkatin şahididir. Bu gerçekler ışığında Resûlullah (s.a.s.) bir kâhin ve şâir olmadığı gibi, Kur’an da bir kehânet ve şiir değildir. Şeytanların böyle her yönüyle ulvî ve hârikulâde bir söz indirmeleri mümkün olmadığı gibi, hangi vadide dolaştıkları belli olmayan şâirlerin de bunun gibi bir söz söylemeleri muhaldir. O, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kalbine Cebrâil (a.s.) tarafından inzal edilmiş, insanlığı ilâhî azap ile uyarıp ebedî nimetlerle müjdelemek maksadını taşıyan Allah kelâmıdır. Gerçek kurtuluş, ancak onun tâlimatlarına inanıp itaat etmekle mümkün olabilecektir. Sûre boyunca Cenâb-ı Hakk’ın “Azîz: çok güçlü, kuvvetli, mağlup edilemez bir kudret sahibi” ismi ile birlikte “Rahîm: çok merhametli” ismi tekrar edilir. İnsanlık tarihi, O’nun rahmet tecellilerine olduğu gibi gazap tecellilerine de şâhitlik etmektedir. Bu durumda, Allah’ın rahmetine mi, yoksa gazabına mı müstahak olmaya karar vermenin insanların kendi tercihlerine kaldığına işaret edilir.

Şuarâ Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada yirmi altıncı, iniş sırasına göre kırk yedinci sûredir. Vâkıa sûresinden sonra, Neml sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 197. âyeti ile son dört âyetinin (224-227) Medine döneminde indiğine dair rivayetler de vardır (Süyûtî, el-İtkån, I, 12; İbn Âşûr, XIX, 89-90).

وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاط۪ينُ ﴿٢١٠﴾

وَمَا يَنْبَغ۪ي لَهُمْ وَمَا يَسْتَط۪يعُونَۜ ﴿٢١١﴾

اِنَّهُمْ عَنِ السَّمْعِ لَمَعْزُولُونَۜ ﴿٢١٢﴾

فَلَا تَدْعُ مَعَ اللّٰهِ اِلٰهًا اٰخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّب۪ينَۚ ﴿٢١٣﴾

Karşılaştır 210: Bu Kur’an’ı şeytanlar indirmemiştir.

Karşılaştır 211: Bu onların yapabileceği bir iş değildir; isteseler de buna güçleri yetmez.

Karşılaştır 212: Çünkü onlar vahyi dinlemekten tamâmen menedilmişlerdir.

Karşılaştır 213: Öyleyse sakın Allah’tan başka bir ilâha yalvarıp yakarma! Yoksa azaba uğrayanlardan olursun!

TEFSİR:

Müşrikler Peygamberimiz (s.a.s.)’i kehânetle suçluyor ve Kur’an’ın şeytanların ona öğrettiği bir söz olduğunu söylüyorlardı. (bk. Tûr 52/23) Söz konusu âyetler bu tür iddiaları reddetmektedir. Çünkü Kur’an gibi hem lafız hem mâna cihetiyle fevkalade üstün özellikleri bulunan mûcize bir söz getirmek şeytanlara düşmez. Onların böyle bir vazifesi bulunmamaktadır. İsteseler bile böyle bir söz getirmeye güçleri de yetmez. Çünkü Kur’an’ın inmeye başlamasıyla beraber onların göğe yükselmeleri ve meleklerin sözüne kulak verip oradan bazı şeyler kapmaları tamamen yasaklanmıştır. (bk. Sâffât 3777-10; Cin 72/8-9) Vahiy, Allah katından hususi melekler kanalıyla meydana gelen bir hâdisedir. Şeytanların bunu dinlemeleri veya başka bir yolla almaları mümkün olmadığına göre nereden bir yol bulup da Kur’an gibi pür vahiy bir söz getirebilecekler? O halde Allah kelâmı olduğunda şüphe bulunmayan Kur’an’ın tâlim ettiği gibi tevhid akîdesini anlayıp yaşamalı ve inanç dünyamızı buna göre tanzim etmeliyiz. Yoksa şeytanların telkin ettiği şirk günahından kurtulamadığımız takdirde azaba uğramanın kesin olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız.

İnsanları ebedî azaptan kurtarmak için tebliğ yaparken en etkili uslup ve metodu kullanmak gerektiğini hatırlatmak üzere buyruluyor ki: