Şuarâ Sûresi 32. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

32 / 227

Sonraki Ayet

Şuarâ Sûresi Hakkında

Şuarâ sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 224-227. âyetlerin Medine’de indiği söylenir. 227 âyettir. İsmini 224. âyette geçen ve “şâirler” mânasına gelen اَلشُّعَرَاءُ (şuarâ) kelimesinden alır. Sûrenin ayrıca “Tâ. Sîn. Mîm” ve birkaç peygamberin kıssasını ihtivâ etmesi sebebiyle الجامعة (Câmia) isimleri de vardır. Resmî sıralamada 26, iniş sırasına göre 47. sûredir.

Şuarâ Sûresi Konusu

Furkan sûresinde yer alan “inzâr: Allah’ın azabıyla tehdit ve uyarı”, bu sûrede peygamber kıssalarından verilen muşahhas misallerle genişçe izah edilerek, İslâm’ı tüm yönleriyle bir hayat nizamı hâlinde tebliğ ve tatbik edip yerleştirmeye çalışan Resûlullah (s.a.s.) teselli buyrulur. Bu gâyeye matuf olarak yedi peygamber kıssası anlatılır. Bahsi geçen peygamberlerin gerçek peygamber olması gibi, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in de gerçek peygamber, ona indirilen kitabın da Allah kelâmı gerçek bir Kur’an olduğu haber verilir. Allah Teâlâ’nın varlık âlemine yerleştirdiği kevnî âyetler, önceki peygamberlerin gösterdiği mûcizeler, kavimlerinin başına inen ilâhî kahır tecellîleri ve bizzat Kur’ân-ı Kerîm’in mûcizevî yapısı bu hakîkatin şahididir. Bu gerçekler ışığında Resûlullah (s.a.s.) bir kâhin ve şâir olmadığı gibi, Kur’an da bir kehânet ve şiir değildir. Şeytanların böyle her yönüyle ulvî ve hârikulâde bir söz indirmeleri mümkün olmadığı gibi, hangi vadide dolaştıkları belli olmayan şâirlerin de bunun gibi bir söz söylemeleri muhaldir. O, Hz. Muhammed (s.a.s.)’in kalbine Cebrâil (a.s.) tarafından inzal edilmiş, insanlığı ilâhî azap ile uyarıp ebedî nimetlerle müjdelemek maksadını taşıyan Allah kelâmıdır. Gerçek kurtuluş, ancak onun tâlimatlarına inanıp itaat etmekle mümkün olabilecektir. Sûre boyunca Cenâb-ı Hakk’ın “Azîz: çok güçlü, kuvvetli, mağlup edilemez bir kudret sahibi” ismi ile birlikte “Rahîm: çok merhametli” ismi tekrar edilir. İnsanlık tarihi, O’nun rahmet tecellilerine olduğu gibi gazap tecellilerine de şâhitlik etmektedir. Bu durumda, Allah’ın rahmetine mi, yoksa gazabına mı müstahak olmaya karar vermenin insanların kendi tercihlerine kaldığına işaret edilir.

Şuarâ Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada yirmi altıncı, iniş sırasına göre kırk yedinci sûredir. Vâkıa sûresinden sonra, Neml sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 197. âyeti ile son dört âyetinin (224-227) Medine döneminde indiğine dair rivayetler de vardır (Süyûtî, el-İtkån, I, 12; İbn Âşûr, XIX, 89-90).

TEFSİR:

Mûsâ (a.s.)’ın gösterdiği ejderhâ ve yed-i beyzâ mûcizeleri Firavun’un rahatını iyice kaçırdı. Bunların arkasındaki gücün büyüklüğünü hissetti. Hiçbir sihirde veya büyüde bu boyutta bir kudret yansıması yoktu. Bu sebeple Firavun, hemen bunların karşısına geçip direnmeye, onu tesirsiz hale getirmeye çalıştı. Bu arada hem kendi durumunun kritikliğini seziyor, hem de halkın kendi etrafından dağılmasına az kaldığını kestiriyordu. Bu yüzden onları bu sarsıcı mûcizenin etkisinden kurtarmaya çalışıyordu. Bir taraftan da “yerlerinden yurtlarında olma” korkusuyla onları Hz. Mûsâ’ya karşı kışkırtıyordu. Fakat burada Firavunun kendisini “ilâh” olarak takdim ettiği halkına karşı ne kadar güçsüz ve iradesiz bir hale gelip yıkıldığı, zillete düştüğü açığa çıkmaktadır. Çünkü şu an halkın emrini beklemekte ve bu büyük hâdise karşısında nasıl davranması gerektiğini onlara danışmaktadır. İşte ayaklarının altındaki yerin sarsıldığını hisseden azgın iktidar sahiplerinin değişmez karakteri budur.

Firavun’un tâlimatıyla bütün usta sihirbazlar, bir bayram günü kuşluk vaktinde geniş bir alanda toplandılar. (bk. Tâhâ 20/59) Belirlenen bu gün, Mısırlıların millî bayram günüydü. Bugün halk, ülkenin her tarafından büyük kalabalıklar halinde gelecek ve izleyicilerin gösterileri açıkça seyredebilmesi için kuşluk vakti yapılacak büyük müsâbakaya şâhit olacaklardı. Yapılan ilânın yanı sıra, ayrıca halkı müsabakayı seyretmeye teşvik için münadiler gönderildi. Hz. Mûsâ’nın kapalı sarayda gösterdiği mûcizenin haberi halka da yayılmış olmalı ki, halkın etkilenmesinden korkan Firavun, herkesin akın akın gelip bir asanın yılana dönüşmesinde bir olağanüstülük bulunmadığını, bunun ülkedeki sihirbazlar tarafından da yapılabileceğini görmesini istemiştir. İleri gelenler de “Umarız sihirbazlar gâlip gelirler de biz de onların yoluna uyarız” (Şu’arâ 26/40) diyerek halka moral vermişlerdir. (bk. A‘râf sûresi 106-112)

Sihirbazlar Firavun’un huzurunda: