Câsiye
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 37 âyettir. İsmini, 28. âyette geçen ve
kıyâmetin dehşetinden dizüstü çöken kimseleri anlatan اَلْجَاثِيَةُ
(câsiye) kelimesinden alır. Sûrenin اَلدَّهْرُ
(Dehr) ve اَلشَّر۪يعَةُ (Şerîat) isimleri de
vardır. Resmî tertîbe göre 45, nüzûl sırasına göre 65. sûredir.
Nuzül
Mekke’de, Duhân ile Ahkåf sûrelerinin arasında, 65. sûre olarak nâzil olmuştur.
Konusu
Kur’ân-ı
Kerîm’i indiren ve onunla insanları kendine kulluğa davet eden Allah Teâlâ’nın
varlığının, birliğinin, nihayetsiz bir ilim, hikmet ve kudret sahibi oluşunun
açık delilleri beyân edilir. Bu deliller üzerinde tefekkür edilip iman ve
teslimiyete erişilmesi istenir. Allah kullarına karşı sonsuz lutuf sahibidir.
Bu yüzdendir ki varlık âleminde ne varsa hepsini onların emrine ve hizmetine
vermiştir. Buna karşılık insanlardan istediği, şükür ve kulluktur. Resûlullah
(s.a.s.)’e indirdiği İslâm şeriati ise en büyük nimet olup ona tabi olmak,
elimizde böyle mükemmel bir şeriat varken bunun kıymetini bilip başka heva ve
heveslere uymamak icap eder. İslâm şeriatine uyup uymamanın da elbette
sonuçları farklı olacak; kötülük yapanlara iyilik yapanlar gibi muamele
edilmeyecektir. Sonuç itibariyle mü’minler cennetle mükâfatlandırılırken,
kâfirler, bir daha çıkmamak ve hiçbir mazeretleri dikkate alınmamak üzere
cehenneme tıkılacaklardır.
7: Yalan ve iftirâyı meslek hâline getiren ve günaha düşkün olan herkesin vay hâline!
8: Böylesi, kendisine okunan Allah’ın âyetlerini işitir de, sonra kibrine yediremeyip büyüklük taslayarak, sanki onları hiç işitmemiş gibi, küstahça inkârında direnir. Onu gâyet acı bir azapla müjdele!
9: Âyetlerimiz hakkında bir şey öğrenecek olsa, hemen bunları küçümseyip alay konusu yapar. Bu gibiler için alçaltıcı bir azap vardır.
10: Cehennem de arkalarında, onları beklemektedir! Artık ne kazandıkları şeylerin, ne de Allah’tan başka edindikleri dostların onlara bir faydası olur. Onlar için büyük bir azap vardır.
11: Kur’an, doğru yolu gösteren bir rehberdir. Rablerinin âyetlerini inkâr edenlere gelince, onlara en şiddetlisinden can yakıcı bir azap vardır.
TEFSİR:
Allah’ın
iki türlü âyeti vardır.
›Kavlî âyetleri,
›Kevnî âyetleri.
Kur’ân-ı
Kerîm O’nun kavlî âyetlerini ihtivâ eder. Kâinat ise kevnî âyetlerinin
toplamıdır. Bu âyetler arasında tam bir uygunluk vardır; hep birbirini tasdik
ve tefsir ederler. Bu sebepledir ki Kur’an söz kalıplarına büründürülmüş
kâinat, kâinata da fiile tatbik edilmiş Kur’an’dır. İster kavlî, ister kevnî
olsun Allah’ın âyetleri karşısında insanlar üç gruptur:
Birincisi;
iman nimetine erişip bu âyetlere teslim olanlar, onlardan gereken ders ve
ibreti çıkaranlar.
İkincisi;
Allah’ın ayetlerini açık bir kalple dinleyip, onlar üzerinde tefekkür ettikleri
halde henüz iman nimetine erişemeyen ve kalbi mutmain olmayanlar. Bu insanların
kalpleri temiz olduğu için, âyetleri dinledikçe ve gördükçe, inanıp kalplerinin
mutmain olması mümkündür.
Üçüncüsü;
önceden iman etmemeye karar vermiş, kalbi kapalı kimseler. Böyle kimselerin şu
sebeplerle iman etmeyecekleri beyân edilir:
›Onlar
yalancıdırlar, iftiracıdırlar, işleri hep gerçekleri ters yüz etmek olup
doğruluğa ve gerçeğe yanaşmak istemezler.
›Günaha
dalmışlardır; işleri güçleri kötülükle meşgul olmaktır. Kendilerini kötü
amellerinden alıkoyacak diye hiçbir yüksek ahlâki kaide kabul etmezler.
›Kibirlidirler
ve kendilerini beğenmişlerdir. Her şeyi kendilerinin bildiğini zannettikleri
için, Allah’ın âyetleri onlara okunduğunda üzerlerinde hiç düşünmezler. Bu
yüzden âyetleri dinleyip dinlememeleri arasında bir fark yoktur.
›Allah’ın
âyetleriyle alay ederler. Mesela Kur’an’ın bir âyetini işittiklerinde, onda bir
yanlış taraf ararlar ve ayeti siyak ve sibakından çıkararak yorumlarlar ve onu
alay konusu yaparlar.
Bunlar
dünyada alçaltıcı, onur kırıcı bir cezaya çarptırılacaklardır. Öte dünyada ise
en şiddetli bir azaba uğrayacaklardır.
Halbuki
bu inkârcı gâfiller, Allah Teâlâ’nın nasıl sonsuz merhametli bir Rab olduğunu
bir tanıyabilseler, içinde bulundukları karanlık küfür bataklığından kurtulup
imanın aydınlık dünyasına doğabilirler:
Ve-iżâ ‘alime min âyâtinâ şey-en(i)tteḣażehâ huzuvâ(en)(c) ulâ-ike lehum ‘ażâbun muhîn(un)
1.
Ömer Çelik Meali
Âyetlerimiz hakkında bir şey öğrenecek olsa, hemen bunları küçümseyip alay konusu yapar. Bu gibiler için alçaltıcı bir azap vardır.
2.
Diyanet Vakfı Meali
(O) âyetlerimizden bir şey öğrendiği zaman onlarla alay eder. Onlar için alçaltıcı bir azap vardır!
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
9,10. Ayetlerimizden bir şey öğrendiğinde onu alaya alır. İşte bunlara alçaltıcı bir azap ve ardından da cehennem vardır. Kazandıkları şeyler de, Allah'ı bırakıp edindikleri dostlar da onlara bir fayda vermez. Büyük azap onlaradır.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Âyetlerimizden bir şey öğrenince onu alaya alır. Onlar için alçaltıcı bir azap vardır!
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Âyetlerimizden birşey öğrendiği zaman, onu alaya alıyor. İşte onlar için rezil ve rüsvay edici bir azap vardır.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Âyetlerimizden bir şey, ma'lûmu olduğu vakıt da onu eğlenceye tutar, işte onlar için mühîn bir azâb var
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Âyetlerimizden bir şey'e muttali' olduğu zaman o, bunu eğlenti edinir, işte onlar böyle. Onlar için zillet verici bir azâb vardır,
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Çünki (o), âyetlerimizden bir şey öğrendiği zaman, onları alaya alır. İşte onlar yok mu, kendileri için (pek) aşağılayıcı bir azab vardır!
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
(Kur'an) ayetlerimizden bir şey ona ulaşıb da Kur'an'dan olduğunu bilince, onu eğlenceye alır. İşte bu halde olanlar (var ya), onlar için perişan edici bir azap vardır.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ayetlerimizden bir şeyi bildiği zaman da onu eğlence edinmiş olur. Onlar var ya, onlar için pek zillet veren bir azab vardır.
11.
Ümit Şimşek Meali
Âyetlerimizden birşey öğrendiği zaman ise onu alaya alır. Onlar için hor ve hakir edici bir azap vardır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
And when he learns something of Our Signs, he takes them in jest: for such there will be a humiliating Penalty.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Câsiye Sûresi 9. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Allah, inkâr edenlere Nûh’un karısı ile Lût’un karısını örnek verir. Her ikisi de, kullarımızdan iki sâlih kişinin nikâhları altında idiler, fakat o ...
