Câsiye
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 37 âyettir. İsmini, 28. âyette geçen ve
kıyâmetin dehşetinden dizüstü çöken kimseleri anlatan اَلْجَاثِيَةُ
(câsiye) kelimesinden alır. Sûrenin اَلدَّهْرُ
(Dehr) ve اَلشَّر۪يعَةُ (Şerîat) isimleri de
vardır. Resmî tertîbe göre 45, nüzûl sırasına göre 65. sûredir.
Nuzül
Mekke’de, Duhân ile Ahkåf sûrelerinin arasında, 65. sûre olarak nâzil olmuştur.
Konusu
Kur’ân-ı
Kerîm’i indiren ve onunla insanları kendine kulluğa davet eden Allah Teâlâ’nın
varlığının, birliğinin, nihayetsiz bir ilim, hikmet ve kudret sahibi oluşunun
açık delilleri beyân edilir. Bu deliller üzerinde tefekkür edilip iman ve
teslimiyete erişilmesi istenir. Allah kullarına karşı sonsuz lutuf sahibidir.
Bu yüzdendir ki varlık âleminde ne varsa hepsini onların emrine ve hizmetine
vermiştir. Buna karşılık insanlardan istediği, şükür ve kulluktur. Resûlullah
(s.a.s.)’e indirdiği İslâm şeriati ise en büyük nimet olup ona tabi olmak,
elimizde böyle mükemmel bir şeriat varken bunun kıymetini bilip başka heva ve
heveslere uymamak icap eder. İslâm şeriatine uyup uymamanın da elbette
sonuçları farklı olacak; kötülük yapanlara iyilik yapanlar gibi muamele
edilmeyecektir. Sonuç itibariyle mü’minler cennetle mükâfatlandırılırken,
kâfirler, bir daha çıkmamak ve hiçbir mazeretleri dikkate alınmamak üzere
cehenneme tıkılacaklardır.
30: İman edip sâlih ameller yapanları, Rableri rahmeti içine alır. İşte apaçık kurtuluş ve başarı budur!
31: İnkâr edenlere gelince, onlara şöyle denilir: “Âyetlerim size tebliğ edilmemiş miydi? Oysa siz onlara karşı büyüklük tasladınız ve günaha saplanan inkârcı bir güruh olup çıktınız.”
32: “Allah’ın va‘di gerçektir ve kıyâmetin kopacağında hiçbir şüphe yoktur” dendiği zaman siz: “Kıyâmet bizim için hiçbir mâna ifade etmiyor. Onu ancak bir tahminden ibaret sanıyoruz. Onun hakkında kesin bir inanç ve bilgiye de sahip değiliz” diye karşılık vermiştiniz.
33: Derken, yaptıkları ne kadar kötü iş varsa karşılarına çıkacak ve alay edip durdukları cehennem kendilerini her yönden kuşatıverecektir.
34: Onlara şöyle denilecek: “Siz bu gününüzle karşılaşmayı nasıl unuttuysanız, biz de bugün sizi azapta öylece unutacağız. Kalacağınız yer ateştir; hiçbir yardımcınız da yoktur.”
35: “Çünkü siz Allah’ın âyetlerini alaya almış, dünya hayatı da sizi aldatmıştı.” Bugün artık ne oradan çıkarılırlar, ne de mazeretleri kabul edilip dünyaya geri gönderilirler.
TEFSİR:
Mahşerde
hesap sonrası insanlar iki gruba ayrılır. Birinci grup iman edip güzel ve
makbul amel işleyenlerdir. Allah Teâlâ onları rahmetiyle kuşatacak ve cennetine
yerleştirecektir. Hadisi-i şerifte, “Allah cennete: «Sen benim rahmetimsin,
seninle dilediğime rahmet ederim»” buyurduğu haber verilir. (Buhârî, Tevhid
25; Müslim, Cennet 33-36) Bunlar ebedi kurtuluşa eren bahtiyarlardır. Zaten
asıl ve parlak başarı da Allah’ın sevdiği bir kul olup O’nun rahmetine layık
olabilmektir.
İkinci
grup ise inkâr edenlerdir. Bunlar dünyada:
›Kendilerine Allah’ın âyetleri okunduğu halde kibirleri sebebiyle
onu kabul etmediler. Onlara tabi olmayı haysiyet meselesi haline getirdiler ve
nefislerine yediremediler.
›Âhirete inanmadıkları için her türlü günahı işlediler. İşleri
güçleri günah işlemekten ibaret berbat bir toplum kesiliverdiler.
›Allah’ın âhiretle alakalı va’dleri ve kıyamet hakkında hep şüphe
duydular; kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını ileri sürerek inanmadılar.
Bu
inkârcı bedbahtlar, mahşer günü çok ağır ilâhî tehditlere maruz kalacaklar.
Dünyada yaptıkları bütün kötülükler ve onların cezaları karşılarına çıkacak.
Daha önce tuttukları yolun, yapıp ettiklerinin faydasız olduğunu anlayacaklar.
Hesabın ve azabın olmayacağına dair zanları boşa çıkacak. Dünyada alay edip
durdukları cehennem onları çepeçevre kuşatacak. Onlar dünyadayken kıyameti,
mahşeri ve hesabı unuttukları gibi, unutmaktan çok yüce olan Allah Teâlâ da
onlara azap içinde unutulmuş muamelesi yapacak. Allah’ın âyetleriyle alay
etmenin ve dünyaya aldanmanın cezası olarak, bir daha çıkmamak üzere cehennemde
kalacaklardır. Hiçbir itiraz, mazeret ve talepleri dikkate alınmayacaktır.
Peygamber
Efendimiz (s.a.s.)’in haber verdiğine göre kıyâmet gününde Allah Teâlâ bazı
kullarına: “Benim sana iyiliklerim dokunmadı mı? Seni önemli yerlere
getirmedim mi? Seni ev bark sahibi yapmadım mı? Şunları şunları senin emrine
vermedim mi? Seni başa geçirmedim mi?” diye soracak. O da: “Evet yâ Rabbi bütün
bunları bana verdin” diyecek. Allah Teâlâ: “Peki, benim bu huzuruma geleceğini
hiç düşünmedin mi?” diye sorunca o kul: “Hayır, düşünmedim” diyecek.
İşte Cenâb-ı Hak da ona: “Sen beni nasıl unuttunsa, şimdi de ben seni
unutuyorum” buyuracak. (Müslim, Zühd 16)
Ve kîle-lyevme nensâkum kemâ nesîtum likâe yevmikum hâżâ veme/vâkumu-nnâru vemâ lekum min nâsirîn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Onlara şöyle denilecek: “Siz bu gününüzle karşılaşmayı nasıl unuttuysanız, biz de bugün sizi azapta öylece unutacağız. Kalacağınız yer ateştir; hiçbir yardımcınız da yoktur.”
2.
Diyanet Vakfı Meali
Denilir ki: Bu güne kavuşacağınızı unuttuğunuz gibi biz de bugün sizi unuturuz. Yeriniz ateştir, yardımcılarınız da yoktur!
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Onlara denir ki: "Bugüne kavuşacağınızı unuttuğunuz gibi Biz de sizi unuttuk; varacağınız yer ateştir, yardımcılarınız da yoktur."
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Onlara şöyle denir: “Bugüne kavuşacağınızı unuttuğunuz gibi, bu gün biz de sizi unutuyoruz. Barınağınız ateştir. Yardımcılarınız da yoktur.”
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
O gün kâfirlere şöyle denilir; "Siz, dünyada bugüne kavuşmayı nasıl unuttuysanız, biz de bugün sizi öylece unutacağız. Yeriniz ateştir ve sizin için yardımcılardan bir kimse de yoktur."
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve denilmiştir ki bu gün biz sizi sizin bu gününüzün geleceğini unuttuğunuz gibi unutacağız, yatağınız ateştir ve sizin için yardımcılardan bir eser de yoktur
7.
Hasan Basri Çantay Meali
(Şöyle) denilmişdir: «Siz bu gününüze kavuşmayı nasıl unutmuş idiyseniz bu gün biz de sizi öylece (azâbda) bırakacağız. Yeriniz ateşdir. (Dünyâdaki) yardımcılar (ınız) dan (bugün) sizi (kurtaracak) hiçbir (şey ve kimse de) yokdur».
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Ve (onlara) denir ki: “(Siz) bu gününüzle karşılaşmayı unuttuğunuz gibi, (biz de) bu gün sizi unuturuz (azâbın içinde bırakırız). Çünki yeriniz ateştir; sizin için hiçbir yardımcı da yoktur!”
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Ve (onlara şöyle) denir: “- Siz bu gününüze kavuşmayı unutmuş olduğunuz gibi, biz de bugün sizi unutacağız, (sizi ateşte bırakacağız). Yeriniz ateştir; ve size yardımcılardan hiç bir kimse yoktur.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve denildi ki: «Bugün sizi unutacağız nasıl ki siz bu gününüze kavuşacağınızı unutmuş idiniz ve sizin yurdunuz ateştir ve sizin için yardımcılardan (bir kimse de) yoktur.»
11.
Ümit Şimşek Meali
Onlara denir ki: “Bu gününüze kavuşmayı nasıl unuttuysanız, bugün de Biz sizi unuturuz. Kalacağınız yer ateştir; hiçbir yardımcınız da yoktur.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
It will also be said: "This Day We will forget you as ye forgot the meeting of this Day of yours! and your abode is the Fire, and no helpers have ye!
Oruç, İslâm dîninin beş şartından biri olan, imsaktan güneş batıncaya kadar yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durma şeklindeki ibadettir. Akıllı, bu ...
Rabbimiz soruyor, bu ana karnındaki duruma döndürüyor. Onu tefekküre dâvet ediyor:
“Ey insan!..” (diyor.) “…Seni şekilsizlikten en güzel şekilde bi ...
Tûr sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 49 âyettir. İsminin 1. âyette geçip dağ mânasına gelen ve hususiyle Hz. Mûsâ’nın (a.s.) Allah Teâlâ ile konuştuğu ...
Bozgunculuk kelimesi dini literatürde, “yeryüzünde fitne, fesat ve karışıklık çıkarmak; zulüm ve taşkınlık yaparak haddi aşmak” anlamına gelir.
BOZGU ...
