Câsiye
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 37 âyettir. İsmini, 28. âyette geçen ve
kıyâmetin dehşetinden dizüstü çöken kimseleri anlatan اَلْجَاثِيَةُ
(câsiye) kelimesinden alır. Sûrenin اَلدَّهْرُ
(Dehr) ve اَلشَّر۪يعَةُ (Şerîat) isimleri de
vardır. Resmî tertîbe göre 45, nüzûl sırasına göre 65. sûredir.
Nuzül
Mekke’de, Duhân ile Ahkåf sûrelerinin arasında, 65. sûre olarak nâzil olmuştur.
Konusu
Kur’ân-ı
Kerîm’i indiren ve onunla insanları kendine kulluğa davet eden Allah Teâlâ’nın
varlığının, birliğinin, nihayetsiz bir ilim, hikmet ve kudret sahibi oluşunun
açık delilleri beyân edilir. Bu deliller üzerinde tefekkür edilip iman ve
teslimiyete erişilmesi istenir. Allah kullarına karşı sonsuz lutuf sahibidir.
Bu yüzdendir ki varlık âleminde ne varsa hepsini onların emrine ve hizmetine
vermiştir. Buna karşılık insanlardan istediği, şükür ve kulluktur. Resûlullah
(s.a.s.)’e indirdiği İslâm şeriati ise en büyük nimet olup ona tabi olmak,
elimizde böyle mükemmel bir şeriat varken bunun kıymetini bilip başka heva ve
heveslere uymamak icap eder. İslâm şeriatine uyup uymamanın da elbette
sonuçları farklı olacak; kötülük yapanlara iyilik yapanlar gibi muamele
edilmeyecektir. Sonuç itibariyle mü’minler cennetle mükâfatlandırılırken,
kâfirler, bir daha çıkmamak ve hiçbir mazeretleri dikkate alınmamak üzere
cehenneme tıkılacaklardır.
30: İman edip sâlih ameller yapanları, Rableri rahmeti içine alır. İşte apaçık kurtuluş ve başarı budur!
31: İnkâr edenlere gelince, onlara şöyle denilir: “Âyetlerim size tebliğ edilmemiş miydi? Oysa siz onlara karşı büyüklük tasladınız ve günaha saplanan inkârcı bir güruh olup çıktınız.”
32: “Allah’ın va‘di gerçektir ve kıyâmetin kopacağında hiçbir şüphe yoktur” dendiği zaman siz: “Kıyâmet bizim için hiçbir mâna ifade etmiyor. Onu ancak bir tahminden ibaret sanıyoruz. Onun hakkında kesin bir inanç ve bilgiye de sahip değiliz” diye karşılık vermiştiniz.
33: Derken, yaptıkları ne kadar kötü iş varsa karşılarına çıkacak ve alay edip durdukları cehennem kendilerini her yönden kuşatıverecektir.
34: Onlara şöyle denilecek: “Siz bu gününüzle karşılaşmayı nasıl unuttuysanız, biz de bugün sizi azapta öylece unutacağız. Kalacağınız yer ateştir; hiçbir yardımcınız da yoktur.”
35: “Çünkü siz Allah’ın âyetlerini alaya almış, dünya hayatı da sizi aldatmıştı.” Bugün artık ne oradan çıkarılırlar, ne de mazeretleri kabul edilip dünyaya geri gönderilirler.
TEFSİR:
Mahşerde
hesap sonrası insanlar iki gruba ayrılır. Birinci grup iman edip güzel ve
makbul amel işleyenlerdir. Allah Teâlâ onları rahmetiyle kuşatacak ve cennetine
yerleştirecektir. Hadisi-i şerifte, “Allah cennete: «Sen benim rahmetimsin,
seninle dilediğime rahmet ederim»” buyurduğu haber verilir. (Buhârî, Tevhid
25; Müslim, Cennet 33-36) Bunlar ebedi kurtuluşa eren bahtiyarlardır. Zaten
asıl ve parlak başarı da Allah’ın sevdiği bir kul olup O’nun rahmetine layık
olabilmektir.
İkinci
grup ise inkâr edenlerdir. Bunlar dünyada:
›Kendilerine Allah’ın âyetleri okunduğu halde kibirleri sebebiyle
onu kabul etmediler. Onlara tabi olmayı haysiyet meselesi haline getirdiler ve
nefislerine yediremediler.
›Âhirete inanmadıkları için her türlü günahı işlediler. İşleri
güçleri günah işlemekten ibaret berbat bir toplum kesiliverdiler.
›Allah’ın âhiretle alakalı va’dleri ve kıyamet hakkında hep şüphe
duydular; kesin bir bilgiye sahip olmadıklarını ileri sürerek inanmadılar.
Bu
inkârcı bedbahtlar, mahşer günü çok ağır ilâhî tehditlere maruz kalacaklar.
Dünyada yaptıkları bütün kötülükler ve onların cezaları karşılarına çıkacak.
Daha önce tuttukları yolun, yapıp ettiklerinin faydasız olduğunu anlayacaklar.
Hesabın ve azabın olmayacağına dair zanları boşa çıkacak. Dünyada alay edip
durdukları cehennem onları çepeçevre kuşatacak. Onlar dünyadayken kıyameti,
mahşeri ve hesabı unuttukları gibi, unutmaktan çok yüce olan Allah Teâlâ da
onlara azap içinde unutulmuş muamelesi yapacak. Allah’ın âyetleriyle alay
etmenin ve dünyaya aldanmanın cezası olarak, bir daha çıkmamak üzere cehennemde
kalacaklardır. Hiçbir itiraz, mazeret ve talepleri dikkate alınmayacaktır.
Peygamber
Efendimiz (s.a.s.)’in haber verdiğine göre kıyâmet gününde Allah Teâlâ bazı
kullarına: “Benim sana iyiliklerim dokunmadı mı? Seni önemli yerlere
getirmedim mi? Seni ev bark sahibi yapmadım mı? Şunları şunları senin emrine
vermedim mi? Seni başa geçirmedim mi?” diye soracak. O da: “Evet yâ Rabbi bütün
bunları bana verdin” diyecek. Allah Teâlâ: “Peki, benim bu huzuruma geleceğini
hiç düşünmedin mi?” diye sorunca o kul: “Hayır, düşünmedim” diyecek.
İşte Cenâb-ı Hak da ona: “Sen beni nasıl unuttunsa, şimdi de ben seni
unutuyorum” buyuracak. (Müslim, Zühd 16)
İnkâr edenlere gelince, onlara şöyle denilir: “Âyetlerim size tebliğ edilmemiş miydi? Oysa siz onlara karşı büyüklük tasladınız ve günaha saplanan inkârcı bir güruh olup çıktınız.”
2.
Diyanet Vakfı Meali
Ama inkâr edenlere gelince onlara: Âyetlerim size okunmuş, siz de büyüklenip suçlu bir toplum olmuştunuz, değil mi? denilir.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Ama, inkar eden kimselere denir ki: "Ayetlerim size okunmuş, siz de büyüklenip suçlu bir millet olmuştunuz değil mi?"
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
İnkâr edenlere gelince, onlara şöyle denir: “Âyetlerim size okunmuştu da sizler büyüklük taslamış ve günahkâr bir kavim olmuş değil miydiniz?”
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Ama kâfirlere gelince; onlara da denilir ki; "Size âyetlerim okunmadı mı? Siz büyüklük tasladınız ve günah işleyen bir kavim oldunuz değil mi?
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Küfredenlere gelince: değilmi karşınızda benim âyetlerim okunurdu da siz kibirlenmek istedinizdi ve mücrim bir kavm idiniz?
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Küfredenlere gelince: (Onlara da şöyle denilecek:) «Karşınızda âyetlerim okunurken büyüklük taslayanlar, günahkârlar güruhu olanlar sizler değil miydiniz»?
8.
Hayrat Neşriyat Meali
İnkâr edenlere gelince, (onlara da şöyle denilir:) “Size âyetlerim okunmuyor muydu? Fakat (siz) büyüklük tasladınız ve bir günahkârlar topluluğu oldunuz.”
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Kâfir olanlara ise, (şöyle denecek): Ayetlerim size okunurken kibirleniyordunuz ve günahkâr bir toplum bulunuyordunuz, değil mi idi?
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Kâfir olanlara ise şöyle (denilecektir): «Değil mi ki, size karşı âyetlerımiz okundukça siz kibirlendiniz ve günahkârlar olan bir kavim oldunuz?»
11.
Ümit Şimşek Meali
İnkâr edenlere gelince: Size âyetlerimiz okunmamış mıydı? Oysa siz büyüklük tasladınız ve bir mücrimler güruhu olup çıktınız.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
But as to those who rejected Allah, (to them will be said): "Were not Our Signs rehearsed to you? But ye were arrogant, and were a people given to sin!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Câsiye Sûresi 31. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Zilzâl sûresi Medine’de nâzil olmuştur. Ancak üslûp bakımından Mekkî sûrelere benzer. Zira bu sûrede de, diğer Mekkî sûreler gibi, kıyâmet günü meydan ...
Da‘vet kelimesi Arapça’da masdar olup sözlükte “çağırmak, seslenmek, adlandırmak, dua veya beddua etmek, ziyafete çağırmak, propaganda yapmak” gibi an ...
Beyyine sûresi Medine’de nâzil olmuştur. 8 âyettir. İsmini, birinci âyetinde geçen ve “açık delil, kesin belge” mânasına gelen اَلْبَيِّنَةُ (beyyine) ...
