Yunus Sûresi 35. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

35 / 109

Sonraki Ayet

Yunus Sûresi Hakkında

Yûnus sûresi Mekke’de inmiştir. 109 âyettir. İsmini, 98. âyette zikri geçen Yûnus (a.s.)’dan almıştır. Mushaf tertibine göre 10, nüzûl sırasına göre 51. sûredir.

Yunus Sûresi Konusu

Sûre ağırlıklı olarak itikâdî mevzuları ele alır. Kâinattaki kudret ve azamet tecellilerine ibret nazarıyla bakarak tek olan Allah’ı tanımanın, O’na inanıp kulluk etmenin, şirki ve putperestliği terk etmenin ehemmiyetini; bu sebeple ilâhî tâlimatları insanlığa ulaştırmakla vazifeli olan Peygamberlerin davetine kulak vermenin lüzûmunu beyân eder. Peygamber’in davetine icâbet edenlerle etmeyenlerin âhirette karşılaşacakları iyi veya kötü âkıbeti haber verir. Hâsılı sûre tevhid, nübüvvet ve âhiret ekseninde döner durur. Hz. Nûh, Hz. Mûsâ-Hz. Hârûn ve Hz. Yûnus kıssalarına kısaca temasla da vereceği mesajları misâllendirerek pekiştirir.

Yunus Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada onuncu, iniş sırasına göre elli birinci sûredir. İsrâ sûresinden sonra, Hûd’dan önce Mekke’de, büyük bir ihtimalle hicretten iki yıl önce nâzil olmuştur. 40. âyetle 94-96. âyetlerin Medine’de nüzûlüne dair rivayetler de vardır.

قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَٓائِكُمْ مَنْ يَهْد۪ٓي اِلَى الْحَقِّۜ قُلِ اللّٰهُ يَهْد۪ي لِلْحَقِّۜ اَفَمَنْ يَهْد۪ٓي اِلَى الْحَقِّ اَحَقُّ اَنْ يُتَّبَعَ اَمَّنْ لَا يَهِدّ۪ٓي اِلَّٓا اَنْ يُهْدٰىۚ فَمَا لَكُمْ۠ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿٣٥﴾

Karşılaştır 35: Şöyle sor: “Allah’a ortak tanıdıklarınız arasında doğru yola ulaştıran biri var mı?” De ki: “Doğru yola ulaştıracak olan yalnız Allah’tır. O halde söyleyin: Doğru yola ulaştıran mı kendisine uyulmaya daha lâyıktır; yoksa elinden tutularak doğru yolun üzerine bırakılmadıkça kendiliğinden yolu bulamayan mı? Öyleyse size ne oluyor? Nasıl böyle yanlış hükümler verebiliyorsunuz?”

TEFSİR:

35. Âyet: “Hak”tan maksat; Allah, Allah’ın emir ve yasaklarının bütünü olan İslâm, doğru olan inanç ve bilgi ve gerektiği şekilde yapılan doğru ameldir. Dolayısıyla hak, Allah’ın rızâsına uygun olan hem doğru bilgi ve inancı hem de doğru ve faziletli ameli ifade etmektedir. Hakkı beyân edecek, insanlara onu gösterecek ve ona ulaşmalarını sağlayacak olan Allah’tır. Koşulan ortakların böyle bir şeyi yapmaya ne güçleri yeter, ne de yetkileri vardır. Koşulan ortakların canlı ve akıllı varlıklardan olduğu düşünüldüğü takdirde, kendileri bile ancak doğru yolu gösterecek birinin, Allah veya onun emriyle hareket eden peygamberin, yol göstermesiyle hidâyete erebilirler. Böyle olunca, esas hakkı gösteren ve ona ulaştıran Allah’ı bırakarak, buna gücü yetmeyen aciz ve muhtaç varlıkları put edinmek ve onlara tapınmak olacak şey midir? Bu nasıl bir iştir, nasıl bir hüküm vermedir?

Bunun sebebi şudur: