Nahl Sûresi 2. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

2 / 128

Sonraki Ayet

Nahl Sûresi Hakkında

Nahl sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 128 âyettir. İsmini 68. âyetinde geçen ve “bal arısı” mânasına gelen اَلنَّحْلُ (Nahl) kelimesinden alır. Mushaf tertîbine göre 16, nüzûl sırasına göre 70. sûredir.

Nahl Sûresi Konusu

Nahl sûresi, peygamberlere gönderilen vahyin esas hedefinin tevhîd inancı yani “Allah’tan başka ilâh yoktur. Yalnızca O’na kulluk edilmeli ve sadece O’ndan korkulmalıdır” anlayışı olduğunu vurgulayarak başlar ve ağırlıklı olarak tevhidin delilleri üzerinde durur. Bununla beraber sûrede kâfirlerin bir kısım itirazlarına cevaplar verilir, iddiaları çürütülür ve şüpheleri ortadan kaldırılır. Resûlullah (s.a.s.)’in getirdiği dinin insan hayatında yapmayı hedeflediği değişim ve dönüşümler açıkça ortaya konur. Bu bağlamda adâlet, ihsan, sözünde durma, yemin ve anlaşmalara riâyet, haramlar-helâller ve tevbe gibi ahlâk ve muâmelâtla ilgili esaslar belirlenir. Yeri geldikçe öldükten sonra dirilme, hesap verme, cennet ve cehennem konularına temas edilir. Son olarak Peygamberimiz ve ona tâbi olanlara, kâfirlerin düşmanlık ve işkencelerine karşı nasıl bir tavır takınmaları gerektiği; zaman, mekan ve muhatabın durumunu dikkate alarak İslâm’ı nasıl tebliğ etmeleri lâzım geldiği hatırlatılır.

Nahl Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada on altıncı, iniş sırasına göre yetmişinci sûredir. Kehf sûresinden sonra, Nûh sûresinden önce Mekke’de nâzil olmuştur. Sondan üç âyetin Medine’de indiği yolunda rivayetler vardır. Hicretten bahseden 41. âyet ve sonrasının Medine’de indiği yolundaki görüş zayıf bulunmaktadır (41. âyetin tefsirine bk.).

يُنَزِّلُ الْمَلٰٓئِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ اَمْرِه۪ عَلٰى مَنْ يَشَٓاءُ مِنْ عِبَادِه۪ٓ اَنْ اَنْذِرُٓوا اَنَّهُ لَٓا اِلٰهَ اِلَّٓا اَنَا۬ فَاتَّقُونِ ﴿٢﴾

Karşılaştır 2: Allah, melekleri kendi tarafından bir vahiyle kullarından dilediğine indirir ve peygamberlerine insanları şöyle uyarmalarını emreder: “Benden başka ilâh yoktur; bana karşı gelmekten sakının!”

TEFSİR:

اَلرُّوحُ (ruh) kelimesinden maksat “vahiy”dir. Nitekim bu mânada bir diğer âyet-i kerîmede: “Kendi emrinden olan vahyi kullarından dilediğine indirir” (Mümin 40/15) buyrulmaktadır. Çünkü vahiy, ruhî bir iştir. Ruh da Allah’ın emirlerinden bir emir, Allah’a ait işlerden bir iş olduğundan dolayı vahiy, özel bir ruh mânasını taşır. Allah Teâlâ onu kendi katından görevlendirdiği melekleri vasıtasıyla kullarından dilediği kimseye indirir ve emirlerini haber verir. Cenâb-ı Hak, kulu ve rasûlü Hz. Muhammed (s.a.s.)’i de aynı yolla seçerek ona vahyini ve risâletini göndermiştir.

Görüldüğü üzere peygamberlik, Allah’ın dilediği kullarına lütfettiği bir mevhibesi ve rahmetidir. Peygamber göndermenin esas hedefi de Allah’ın birliğini ve emredip yasakladığı tüm hususlarda O’ndan sakınmayı insanlara öğretmektir. Bunu dinin “tevhid” ve “takvâ” esasları olarak hülasa edebiliriz. Tevhid, ilmî kuvvetin kemâl noktasıdır. Takvâ ise amelî kuvvetin kemâl noktasıdır. Bütün vahiyler temelde bu iki esas üzerine binâ edilir. Buna göre ilâhlık sadece Allah’a mahsustur. O’ndan başka kulluğa layık ikinci bir ilâh yoktur. Başkalarını korkutmaya ve kendisinden korkmaya layık olan da sadece O’dur. Dinin bu temel esaslarının iyice anlaşılıp hazmedilmesi lâzımdır. Çünkü Allah korkusunun dışında ferdin ve toplumun ahlâkî nizamını ayakta tutacak başka bir dayanak noktası yoktur. Ancak her yerde hazır ve nazır olan Allah’ın gazabından ve cezasından, ya da O’na itaatsizliğin sonuçlarından korku kişiyi her türlü günah ve sapıklıktan kurtarabilir. Bu sebeple Allah Teâlâ insanlara: “Yalnız benden korkun!” buyurur.

Evet, yalnız Allah’tan korkup O’na kulluk etmek gerekir. Çünkü: