Nûr
sûresi Medine’de nâzil olmuştur. Âyetlerin iniş sebeplerinden hareketle sûrenin
Medine dönemi boyunca peyderpey indiği anlaşılır. 64 âyettir. İsmini, 35.
âyette bir temsille anlatılan “Allah’ın göklerin ve yerin nûru” olmasından
alır. Mushaf tertîbine göre 24, iniş sırasına göre 102. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada yirmi dördüncü, iniş sırasına göre 102. sûredir. Haşr sûresinden sonra, Hac sûresinden önce Medine’de inmiştir. Zina edenlerle evlenmeyi kınayan 3. âyet, hicretin 3. yılında, Recî’ çatışmasında şehid düşen Mirsed ile ilgilidir. Şu halde sûrenin ilk âyetleri hicretin 1. yılının sonu ile 2. yılının başlarında vahyedilmiş olmalıdır. Eşleri hakkında zina suçlamasında bulunan kocalar hakkındaki 6. âyetin de Tebük Savaşı’ndan sonra, 9. yılın Şâban ayında geldiği bilinmektedir. Buna göre sûrenin uzun bir zaman dilimi içinde parça parça nâzil olduğu anlaşılmaktadır.
Konusu
Nûr
sûresi fert, aile ve toplum ilişkileri açısından çok mühim mevzulara temas eder
ve hükümler getirir. Zina haddi, iftira haddi, mulâane, insanların iffet ve
namuslarını korumada İslâm toplumunu daha dikkatli olmaya davet, evlere giriş
çıkış âdâbı, başörtüsü, tesettür ve mahremiyet meseleleri, bekârların
evlendirilmesine teşvik konuları bunlardan bazılarıdır. Allah’ın insanlara
doğru yolu göstermesi bir temsille izah edilir. Bu hidâyetten nasibi olanların
parlak manevî halleri ve mutlu istikballeri karşısında, bu hidâyete sırtını
dönenlerin hazin akıbetleri dikkat çekici benzetmelerle gözler önüne serilir. Yerde
ve gökteki varlıkların, saflar halinde kuşların tesbihi; bulut, yağmur, dolu,
şimşek, yıldırım, gece ve gündüz ve yeryüzünde debelenen tüm varlıklar gibi
Allah Teâlâ’nın kudret nişânelerine ve azamet tecellilerine yer verilir. Allah
ve Rasûlü’nün hükmü karşısında münafıkların tavrı ile gerçek takvâ sahibi
mü’minlerin tavrı, konu daha net anlaşılabilsin diye mukayese edilerek
anlatılır. Bedir’de Allah’ın ve meleklerin hususi yardımı ile zafer elde etmiş,
Uhud’da ciddi bir yara almış, Hendek’te ise Arabistan Yarımadası’nın her
tarafından toplanıp gelmiş düşman orduları karşısında ölüm kalımla, yok olmakla
yüz yüze gelmiş İslâm ümmetine, gerçekten iman edip sâlih ameller işledikleri
takdirde yeryüzüne hâkim olacakları ve dinlerinin payidâr olacağı müjdesini
verir. Aile içi mahremiyete ve hususiyle yeme, içme bakımından akraba
münâsebetlerine dikkat çeker. Allah Resûlü (s.a.s.)’in emri ile hareket
edilmesi ve O’na gereken hürmetin gösterilmesi hatırlatıldıktan sonra, O’nun
emrine karşı gelenler büyük bir fitneye düçâr olmakla veya elemli bir azaba
uğramakla ikaz edilirler.
6: Eşlerine zinâ suçu isnat edip de kendilerinden başka şâhitleri bulunmayan kocalara düşen, gerçekten doğru söylediklerine dâir her defasında Allah adına yemin ederek dört kez şâhitlikte bulunmaktır.
7: Beşincisinde de: “Eğer yalan söylüyorsam Allah’ın lâneti üzerime olsun!” diye yemin etmektir.
8: Zinâ isnadıyla suçlanan kadına gelince, kocasının yalan söylediğine dâir her defasında Allah adına yemin ederek dört kez şâhitlikte bulunursa, üzerinden ceza kalkar.
9: Beşincisinde ise, eğer kocası doğru söylüyorsa Allah’ın gazabının kendi üzerine olmasını diler.
TEFSİR:
Bu
âyetlerde belirtilen uygulama, İslâm aile hukukunda “li‘ân” veya “mülâ‘ane”
terimi ile ifade edilir. Bu kelime, “karşılıklı lânetleşme” mânasına gelir.
Karısını zinâ ederken gördüğünü iddia eden erkekle eşi hâkimin huzuruna
celbedilir. Önce erkek Allah’ı şâhit tutarak, karısını açık ve seçik bir
şekilde zina ederken gördüğünü dört defa söyler. Beşincisinde ise “Eğer yalan
söylüyorsam Allah’ın lâneti üzerime olsun” der. Sonra karısı dört kere, Allah’ı
şâhit tutarak kocasının yalan söylediğini beyân eder. Beşincisinde de “Eğer o
doğru söylüyorsa Allah’ın gazabı benim üzerime olsun” der. Böylece erkek iftirâ
cezasından, kadın da zina cezasından kurtulur. Bir kısım müçtehitlere göre evlilik
hayatları da sona erer.
Bu
âyet-i kerîmelerle alakalı şöyle bir iniş sebebi nakledilir:
İftirâ
suçuyla ilgili âyetler gelip dört şâhit getirme hükmünü beyân edince bir kısım
insanlar zihinlerinde oluşan bazı soruları Resûlullah (s.a.s.)’e açtılar. Meselâ,
Sa‘d b. Ubâde (r.a.):
“Yâ
Resûlallah, karımla bir erkeği yakaladığım zaman dört şâhit bulacağım diye
onları bırakır mıyım? Vallahi sorgusuz sualsiz kafasını uçururum!” dedi.
Efendimiz (s.a.s.) ise ona şu cevabı verdi:
“Sa‘d’ın kıskançlığı ve namusuna düşkünlüğü
sizi şaşırtmasın, ben ondan daha kıskancım, Allah da benden daha kıskançtır.”
(Buhârî, Nikah 107)
Beyan
edilen bu hükümler, mahza ilâhî rahmet tecellisidir:
Veyedrau ‘anhâ-l’ażâbe en teşhede erbe’a şehâdâtin bi(A)llâhi(ﻻ) innehu lemine-lkâżibîn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Zinâ isnadıyla suçlanan kadına gelince, kocasının yalan söylediğine dâir her defasında Allah adına yemin ederek dört kez şâhitlikte bulunursa, üzerinden ceza kalkar.
2.
Diyanet Vakfı Meali
8, 9. Kadının, kocasının yalan söyleyenlerden olduğuna dair dört defa Allah adına yemin ve şahitlik etmesi, beşinci defa da, eğer (kocası) doğru söyleyenlerden ise Allah'ın gazabının kendi üzerine olmasını dilemesi kendisinden cezayı kaldırır.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
8,9. Kocasının yalancılardan olduğuna Allah'ı dört defa şahit tutması, cezayı kadından savar. Beşincisinde, kocası doğrulardan ise kendisinin Allah'ın gazabına uğramasını diler.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
8,9. Kocasının yalancılardan olduğuna dair Allah’ı dört defa şahit getirmesi (Allah adına yemin etmesi), beşinci defada da eğer kocası doğru söyleyenlerden ise Allah’ın gazabının kendi üzerine olmasını dilemesi, kadından cezayı kaldırır.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Kadının, kocasının yalan söyleyenlerden olduğuna dair dört defa Allah adına yemin ve şahitlik etmesi,
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Kadından azâbı dört kerre şöyle şehâdet etmesi def'eder: «billâhi o muhakkak yalancılardan»
7.
Hasan Basri Çantay Meali
8,9. O (kadın) ın billahi onun (zevcinin) muhakkak yalancılardan olduğuna dört (defa) şehâdet etmesi, beşincide de eğer o (zevci) saadıklardan ise muhakkak Allahın gazabı kendi üzerine (olmasını söylemesi) ondan (o kadından) bu azâbı (cezayı) defeder.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
8,9. (Zevcenin de,) şübhesiz onun (kocasının) gerçekten yalan söyleyenlerden olduğuna dâir dört (def'a) Allah'a yemîn ederek şâhidlik etmesi; beşincide, eğer (kocası)doğru söyleyenlerden ise Allah'ın gazabının kendi üzerine olması(nı dilemesi) kendisinden hadd cezâsını kaldırır.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Kadından azabı, (had cezasını) dört defa (yine hâkim huzurunda ifadede bulunarak) şöyle şahidlik etmesi defeder: “Eşhedü billâh o (koca) muhakkak yalancılardandır.”
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve o kadından cezayı bertaraf eder, dört defa; «Billâhi o (kendisine zina isnad eden kocası) muhakkak ki, yalancılardandır,» diye şehâdet etmesi.
11.
Ümit Şimşek Meali
Suçlanan kadının dört defa Allah adına yemin ederek kocasının yalan söylediğini bildirmesi ise ondan suçlamayı kaldırır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
But it would avert the punishment from the wife, if she bears witness four times (with an oath) By Allah, that (her husband) is telling a lie;
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Nûr Sûresi 8. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Sabiîlik, El-Cezîre’de ortaya çıkan ve Hz. Yahyâ’ya (as.) bağlı olduğu ileri sürülen bir Yahûdi-Hristiyan mezhebi veya ışık-karanlık düalizmine dayalı ...
Peygamberimizin (s.a.v.) ismi Kur’an-ı Kerim’de beş defa geçmektedir. Peygamberimiz (s.a.v.) Kur’an’da dört defa “Muhammed”, bir defa da “Ahmed” olara ...
"O, suyu acı ve tatlı iki denizi birbirine kavuşmak üzere salıvermiştir." (Rahmân Sûresi 19)
"Fakat aralarında bir engel vardır; onu aşıp da birbi ...
