Mü'minûn Sûresi 71. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

71 / 118

Sonraki Ayet

Mü'minûn Sûresi Hakkında

Mü’minûn sûresi Mekke’de inmiştir. 118 âyettir. İsmini ilk âyette geçen الْمُؤْمِنُونَ (el-Mü’minûn) kelimesinden alır. Mushaf tertîbine göre 23, iniş sırasına göre 74. sûredir.

Mü'minûn Sûresi Konusu

Mekke döneminin sonlarına doğru indiği anlaşılan sûre, ebedî kurtuluşa erecek mü’minlerin vasıflarının tanıtımıyla başlar. İnsanı, önce kendi esrarengiz yaratılışı, sonra da yedi kat gök, belli ölçülerde yağıp canlıların ihtiyacı için yerde depolanan yağmur, onunla neşv ü nemâ bulan bitkiler ve kendilerinden faydalandığımız hayvanlar üzerinde tefekküre davet eder. Önceki peygamberlerin kavimleriyle mücâdeleleri ve neticede peygamberlerin kurtulup inkârcı toplumların helak edilişi, Resûlullah (s.a.s.)’i teselli ve münkirleri tehdit sadedinde hatırlatılır. Nübüvvet, tevhid ve âhiret esaslarına vurgu yapılarak; mizanda tartısı ağır gelenlerin mutlu sonlarına, tartısı hafif gelenlerin ise hüzün, hasret ve pişmanlık dolu acı hallerine temas edilerek sûre sona erdirilir.

Mü'minûn Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada yirmi üçüncü, iniş sırasına göre yetmiş dördüncü sûredir. Enbiyâ sûresinden sonra, Secde sûresinden önce Mekke’de inmiştir.

Mü'minûn Sûresi Fazileti

Hz. Ömer’den rivayet edilen bir hadise göre Resûlullah, bir ara olağan üstü vahiy hallerinden birini yaşarken kıbleye dönüp ellerini kaldırarak, “Allahım! Bize nimetini arttır, eksiltme; bizi onurlandır, alçaltma; bize ihsan et, mahrum etme; bizi seçkin kıl (düşmanlarımıza karşı) zayıf duruma düşürme; bizden hoşnut ol ve bizi senden hoşnut kıl!” diye dua ettikten sonra, “Şu anda bana on âyet indi; kim bu âyetlerin gereğini yaparsa cennete girecektir” buyurmuş, ardından da bu sûrenin ilk on âyetini okumuştur (Müsned I, 34).1 – 11

وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ اَهْوَٓاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمٰوَاتُ وَالْاَرْضُ وَمَنْ ف۪يهِنَّۜ بَلْ اَتَيْنَاهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَۜ ﴿٧١﴾

Karşılaştır 71: Eğer gerçek onların nefsânî arzularına uysaydı göklerde, yerde ve oralarda yaşayanlarda dirlik ve düzen kalmaz, hepsi bozulur giderdi. Aslında biz onlara, içinde şanları, şerefleri ve uymaları gereken öğütler bulunan Kur’an’ı getirdik; fakat onlar bizzat kendi şereflerinden ve mahza faydalarına olan öğütlerden yüz çeviriyorlar.

TEFSİR:

اَلْحَقُّ (hak), gerçek söz olan Kur’ân-ı Kerîm’dir. Kur’an’ın getirdiği kanun ve kaideler işlerine gelmediği için müşrik liderler ona karşı çıkıyorlardı. Bu sebeple Peygamberimiz (s.a.s.)’e: “Ya bize bundan başka bir Kur’an getir veya onu değiştir” (Yûnus 10/15) diyorlardı. İşlerine gelmeyen kısımların Kur’an’dan çıkarılmasını istiyorlardı. İşte kâfirler, işlerine gelmeyen hükümler taşıdığı için hak sözü kabul etmiyorlar diye, hak söz, onların keyiflerine uysa, onların istediği hükümleri getirse gökler, yer ve içinde bulunanların düzeni bozulur. Çünkü bunların düzeni, insanların birbiriyle çelişen ve her an değişen arzularına göre değil, Hakk’ın değişmez kanunlarına bağlı olarak devam etmektedir.

Allah’ın onlara getirdiği zikir, şan ve şereften maksat, buna vesile olan Kur’an’dır. Kur’an, insana hem dünyada hem de âhirette şeref ve onur kazandıracak yegâne rehberdir. Nitekim İslâmiyetten önce Arapların hâkimiyetleri Yarımada’nın sınırlarını aşmazken, Kur’ân-ı Kerîm ve bu yüce kitabı onlara getiren Hz. Muhammed (s.a.s.) sayesinde büyük ve ihtişamlı bir dünya devleti kurmuşlar ve isimlerini ebedileştirmişlerdir. Aynı şekilde Kur’an yoluna gönül verip, onu baş tacı yapan nice milletler de bu sayede cihanın en büyük ümmetlerinden biri olma şerefine yücelmişlerdir.

Yüce Rabbimiz, böyle bir şerefe yücelmemizi sağlayacak Kur’an ve Peygamber nimetini bize meccanen bağışlamıştır: