Mucâdile
sûresi Medine’de inmiştir. 22 âyettir. İsmini, birinci âyette geçip, “mücâdele
etmek, tartışmak” mânasına gelen تُجَادِلُ
(tücâdilü) fiilinden ism-i fâil olan اَلْمُجَادِلَةُ
(mücâdile) kelimesinden alır. Mushaftaki tertîbe göre 58, iniş sırasına göre
104. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada elli sekizinci, iniş sırasına göre yüz beşinci sûredir. Münâfikûn sûresinden sonra, Hucurât sûresinden önce Medine’de nâzil olmuştur. Sadece 7. âyetinin Mekke’de indiğine dair bir rivayet vardır (İbn Atıyye, V, 272).
Konusu
Câhiliye
döneminde kadınlara zulmetmek için kullanılan “zıhâr” âdetini kaldırmak üzere
bir kısım tedbirler getirilir. Gizli konuşmaların esasları belirtilir ve herkes
içinde gizli gizli konuşmanın doğru olmadığı beyân edilir. Meclislerde
oturmanın ve kalkmanın adabı öğretilir. Resûlullah (s.a.s.) ile yapılacak özel
görüşmeler için bir kısım kısıtlamalar ve düzenlemeler yapılır. Münafıkların
belli başlı vasıflarına yer verilerek, hususiyle mü’minlerin, yakın akrabaları
bile olsa, Allah’a ve Rasûlü’ne düşmanlık edenlerle münâsebetlerinde çok
dikkatli davranmaları istenir.
1: Rasûlüm! Allah, kocası hakkında sana müracaat edip seninle tartışan ve hâlini Allah’a şikâyette bulunan kadının sözlerini elbette işitti. Zâten Allah, o sırada sizin karşılıklı konuşmanızı dinliyordu. Hiç şüphesiz Allah, her şeyi hakkıyla işiten, her şeyi hakkıyla görendir.
2: İçinizden “sen bana annemin sırtı gibisin” diyerek hanımlarına zıhâr yapanlar bilsinler ki, o kadınlar onların anneleri değildir. Onların anneleri, ancak kendilerini doğurmuş olan kadınlardır. Gerçekte onlar, bu sözleriyle çok çirkin ve gerçek dışı bir söz söylemiş oluyorlar. Bununla birlikte Allah, elbette çok affedicidir, çok bağışlayıcıdır.
3: Hanımlarına zıhâr yapıp onlardan ayrılmaya kalkan, sonra da söylediklerinden geri dönenlerin, onlarla cinsî münasebetten önce bir köle azat etmeleri gerekir. Size emredilen budur. Allah, bütün yaptıklarınızdan haberdardır.
4: Köle azat etmek için imkân bulamayan kişi, hanımıyla cinsî münasebetten önce hiç ara vermeden iki ay oruç tutmalıdır. Buna gücü yetmeyen de altmış fakiri doyurmalıdır. Bu hükümler, Allah’a ve Rasûlü’ne imanınızı ispat etmeniz için konulmuştur. Bunlar Allah’ın çizdiği sınırlardır. Bu sınırları kabul etmeyen kâfirler için ise can yakıcı bir azap vardır.
TEFSİR:
Câhiliye
döneminde kadınların maruz kaldığı “zıhâr” denilen kötü bir âdet vardı. Buna
göre bir koca hanımına: “Sen bana anamın sırtı gibisin” dediği zaman, artık
hanım ona ebediyen haram sayılırdı. Fakat boşanma da gerçekleşmez, kadın evli
iken kocasız duruma düşerdi. Ashâb-ı kirâmdan Evs b. Sâbit de, kızgınlığa
kapılarak hanımı Havle’ye böyle zıhâr yapmıştı. Havle (r.a.) gelip durumu Allah
Resûlü (s.a.s.)’e arzetti. Gençliğini kocası uğruna tükettiğini, ona çocuklar
verdiğini ama şimdi yaşlanınca kapı dışarı edildiğini dertti dertli anlattı.
Perişan haline bir çare bulmasını söyledi. Efendimiz (s.a.s.) ise mevcut
uygulamadan hareketle “sen ona haramsın” buyurdu. Havle iki defa daha gelip
ısrar etmesine rağmen aynı cevabı aldı. Sonra halini Cenâb-ı Hakk’a şöyle
arzetti:
“Allahım! Çok yalnızım. Bu ayrılık bana çok
acı verecek. Küçük çocuklarım var; onları babalarına bıraksam perişan
olacaklar, yanıma alsam aç kalacaklar. Halimi sana arz ediyorum, beni bu
sıkıntıdan kurtar! Rasûlü’nün dilinden bir vahiy inzal buyur!”
Kısa
bir süre sonra bu âyetler indi. Kocanın bir sözüyle hanımın boş olmayacağı bildirildi.
Zıhâr denen âdetin çok çirkin ve yalan bir sözden ibaret olduğu haber verildi.
(bk. Taberî, Câmi‘u’l-beyân, XXVIII, 2-3) Yalnız yeminin ciddiyetini
korumak üzere böyle bir sözü söyleyen cezasız bırakılmadı. Bunlara sırasına ve
imkânlarına göre hanımlarıyla cinsî münâsebetten önce şu kefâretlerden birini
ödemeleri emredildi:
›Köle azat etmek.
›Köle azat etme imkânı yoksa iki ay peş peşe oruç tutmak.
›İki ay peş peşe oruç tutmaya güç yetiremezse altmış fakiri
doyurmak.
Peygamberimiz
(s.a.s.) ile Havle (r.a.) arasında geçen bu hâdiseye şâhit olan Hz. Âişe şöyle
der:
“Bütün
sesleri işiten Allah ne kadar yücedir! O kadın hâlini anlatırken ve Allah’a
yalvarırken öylesine yavaş, fısıltıyla konuşuyordu ki dediklerinin bir
kısmını, yanında olmama rağmen, ben bile işitemiyordum.” (İbn Mâce, Talâk
25/2063)
Öyle bir Allah ki, ona karşı gelmenin bedeli çok
ağırdır:
Elleżîne yuzâhirûne minkum min nisâ-ihim mâ hunne ummehâtihim(s) in ummehâtuhum illâ-llâ-î velednehum(c) ve-innehum leyekûlûne munkeran mine-lkavli ve zûrâ(an)(c) ve-inna(A)llâhe le’afuvvun ġafûr(un)
1.
Ömer Çelik Meali
İçinizden “sen bana annemin sırtı gibisin” diyerek hanımlarına zıhâr yapanlar bilsinler ki, o kadınlar onların anneleri değildir. Onların anneleri, ancak kendilerini doğurmuş olan kadınlardır. Gerçekte onlar, bu sözleriyle çok çirkin ve gerçek dışı bir söz söylemiş oluyorlar. Bununla birlikte Allah, elbette çok affedicidir, çok bağışlayıcıdır.
2.
Diyanet Vakfı Meali
İçinizden zıhâr yapanların kadınları, onların anaları değildir. Onların anaları ancak kendilerini doğuran kadınlardır. Şüphesiz onlar çirkin bir laf ve yalan söylüyorlar. Kuşkusuz Allah, affedicidir, bağışlayıcıdır.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
İçinizde karılarını "zıhar" yapanlar bilsinler ki, karıları anneleri değildir; anneleri ancak, onları doğuranlardır. Doğrusu söyledikleri kötü ve asılsız bir sözdür. Allah şüphesiz affedendir, bağışlayandır.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
İçinizden kadınlarına zıhar yapanlar bilsinler ki, o kadınlar onların anaları değildir. Onların anaları ancak, kendilerini doğuran kadınlardır. Şüphesiz onlar (zıhar yaparlarken) hoş karşılanmayan ve yalan bir söz söylüyorlar. Şüphesiz Allah çok affedicidir, çok bağışlayıcıdır.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
İçinizde zıhâr yapanların kadınları, onların anaları değildir. Onların anaları ancak kendilerini doğuran kadındır. Şüphesiz onlar çirkin ve yalan bir laf söylüyorlar. Kuşkusuz Allah, affedici, bağışlayıcıdır.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
İçinizden «zihar» ile kadınlarından ayrılmağa kalkışan kimseler bilmelidirler ki: O kadınlar onların anaları değildir, anaları ancak onları doğurmuş olanlardır. Bununla beraber onlar her halde çirkin ve asılsız bir lâkırdı söylüyorlardır. Maamafih Allahın afvı, mağfireti çok olduğunda da şübhe yoktur
7.
Hasan Basri Çantay Meali
İçinizden «Zıhâr» yapagelenlerin karıları onların anaları değildir. Anaları kendilerini doğuranlardan başkası değildir. Şübhe yok ki onlar her halde çirkin ve yalan bir laf söylüyorlar. Muhakkak Allah çok bağışlayıcı, çok yarlığayıcıdır.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
İçinizden kadınlarına zıhar yapanlar (bilmelidirler) ki, onlar (o kadınlar), kendi anaları değildir. Çünki onların anaları, ancak onları doğuranlardır. Şübhesiz onlar, gerçekten çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar. Muhakkak ki Allah, elbette Afüvv (çok affedici)dir, Gafûr (çok bağışlayan)dır.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
İçinizden “Zihâr” yaparak karılarından ayrılmağa kalkışan kimseler, bilsinler ki, o kadınlar onların anaları değildir; anaları, ancak onları doğurmuş olanlardır. Bununla beraber onlar gerçekten çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar. Muhakkak ki Allah (zihâr yapanı keffaret suretiyle) afv edendir, bağışlayandır.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Sizden o kimseler ki, kadınlarından müzaherette bulunurlar, halbuki o kadınlar, onların anaları değildir. Onların anaları ancak onları dogurmuş olanlardır ve şüphe yok ki onlar elbette çirkin ve yalan bir lâf söylüyorlar ve muhakkak ki, Allah elbette affedicidir çok yarlığayıcıdır.
11.
Ümit Şimşek Meali
Hanımlarına zıhar yapanlarınız bilsin ki, hanımları onların anneleri değildir. Onların anneleri, kendilerini doğurmuş olanlardır. Gerçekte onlar çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar. Allah ise çok affedici ve çok bağışlayıcıdır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
If any men among you divorce their wives by Zihar (calling them mothers), they cannot be their mothers: None can be their mothers except those who gave them birth. And in fact they use words (both) iniquitous and false: but truly Allah is one that blots out (sins), and forgives (again and again).
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Mücâdele Sûresi 2. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Ayet-i kerimede şöyle buyrulur:
وَاَنْ اَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّقُوهُۜ وَهُوَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Bir de bize, “Namazı dosdoğru kılın v ...
Kâf sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق (Kāf) harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
...
Yasin suresi Mekke’de nazil olmuştur. 83 ayettir. İsmini birinci ayette geçen يٰسٓ (Yasin) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 36, nüzul (İniş) sırası ...
