TEFSİR:
En
büyük ilâhî rahmet tecellisi olan Kur’ân-ı Kerîm, okuyup anlamamız ve
hayatımızı ona göre tanzim edip düzenlememiz için kolaylaştırılmıştır. Bunu
ifade etmek üzere “teysîr” kelimesi kullanılır. اَلتَّيْس۪يرُ
(teysîr), bir şeyde yüsr meydana getirmek demektir. Yüsr ise kolaylık, bir şeyi
elde etmede külfetin ve zorluğun ortadan kalkmasıdır. Kur’ân Allah’ın
kelamıdır. Onun kolaylaştırılmasından maksat, kelamda söz konusu olabilecek bir
kolaylaştırmadır. O da dinleyenin, konuşanın kastettiği mânaları, hiç bir
zorluk ve kapalılık olmadan anlaması ve zihnine yerleştirmesidir.
Kur’ân-ı
Kerîm’in iki yönden kolaylaştırıldığından bahsedilebilir:
Birincisi;
lafız yönünden kolaylaştırılmıştır. Kur’an kelimelerinin ve terkiplerinin
fesahati en yüksek derecededir. Kur’ân’ın nazmı güzel, lafızları fasih ve
selîs, mânaları doğru ve yücedir. O, kulağı tırmalayacak bozukluklardan
uzaktır. Onun kıraatı ve hıfzı kulağa gayet tatlı ve hoş gelmekte, kalbi de
hemen etkisi altına alıp sevinç ve sürûrla doldurmaktadır. Onun ezberlenmesinin
dillere kolay gelmesi bu yönüyledir.
Kur’an, o kadar muhteşem bir üslup ve ahenge sahiptir ki, hiç bir şey
anlamayan kimseler bile ondan bazı şeyler anlar gibi olurlar. Özellikle
mü’minler onu dinlemekten ve anlamaktan bıkmazlar. “Ben onu daha önce dinledim
ve anladım, bir daha dinlememe gerek yok” diyemezler. Bilakis zaman ilerledikçe
ondan aldıkları haz ve bilgiler arttıkça artar.
İkincisi;
mâna yönünden de kolaylaştırılmıştır. Onun terkiplerinden mânalar açıkça
çıkarılabilir. Belli hedefler için konulmuş olan terkiplerin ihtiva ettiği
mânalar boldur. Bunlar üzerinde tefekkür edenler, her düşündükçe bir kısım
mânalardan diğer bir kısım mânalara ulaşabilir. Kur’an nazmı en fasîh, daha çok
mâna ihtiva etmek için lafız ve terkip bakımından en müsamahalısı olan Arap diliyle
telif edilmiştir. Kur’an’ın terkipleri fesahat ve belağat açısından Arap
dilinin imkân tanıdığı en yüksek seviyededir. Dolayısıyla bu özellik, Kur’an’ın
hem lafız hem de mâna yönünden kolaylaştırılmasına yardım etmektedir. Ayrıca
Kur’an’a muhatap olan ilk toplumun temiz akıllı, çabuk anlayışlı, duyduğunu
hemen ezberleyen, ezberlediğini uzun müddet hatırında tutan bir yapıya sahip
olmaları da Kur’ân’ın kolaylaştırılmasının bir diğer boyutunu ortaya
koymaktadır. (İbn Âşûr, et-Tahrîr ve’t-tenvîr, XXVII,
188-189)
Bu
hususiyetleriyle Kur’an, dillerle okunacak, kalplerle idrak edilecek, dilden
dile gönülden gönüle yayılacaktır. Bu durum, Peygamber ve mü’minler için parlak
bir istikbal müjdelerken, kâfirler için büyük bir tehdit ihtiva etmektedir.
Onların Peygamber ve müslümanların aleyhinde bekleyip durdukları felaketler,
dünya ve âhirette hep kendi başlarına gelecektir. Aslında onların bekledikleri,
kendi felaketleri ve acı sonlarıdır!
Nitekim Duhân sûresini takip eden Câsiye sûresinde,
vukuu heyecanla gözetilen bu şeylerin genişçe izahı yapılacaktır: Kaynak: Ömer Çelik Tefsiri
