Meâric Sûresi 43-44. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

43-44 / 44

Meâric Sûresi Hakkında

Meâric sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 44 âyettir. İsmini, 3. ayette geçen ve “yükselme dereceleri, mertebeleri” mânasına gelen اَلْمَعَارِجُ (meâric) kelimesinden alır. Ayrıca سَاَلَ سَٓائِلٌ (Seele sâil) ve اَلْوَاقِعُ (Vâki) isimleriyle de anılır. Mushaf tertibine göre 70, iniş sırasına göre ise 79. sûredir.

Meâric Sûresi Konusu

Sûrede kıyâmet, yeniden diriliş, mahşer gününün dehşetli halleri, cennet ve cehennem tasvirleri yer alır. Cehennemden kurtulacak mü’minlerin, sahip olmaları lazım gelen meziyetlerin, güzel ahlâkın ana çizgileri belirlenir. Müşriklerin Peygamber (s.a.s.)’e olan itirazları değerlendirilerek uyarıcı cevaplar verilir.

Meâric Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada yetmişinci, iniş sırasına göre yetmiş dokuzuncu sûredir. Hâkka sûresinden sonra, Nebe’ sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 24. âyetinin Medine’de indiğine dair rivayet genel kabul görmemiştir (İbn Âşûr, XXIX, 152).

يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْاَجْدَاثِ سِرَاعًا كَاَنَّهُمْ اِلٰى نُصُبٍ يُوفِضُونَۙ ﴿٤٣﴾

خَاشِعَةً اَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌۜ ذٰلِكَ الْيَوْمُ الَّذ۪ي كَانُوا يُوعَدُونَ ﴿٤٤﴾

Karşılaştır 43: O gün kabirlerinden süratle çıkarlar; sanki belli bir hedefe varmak istercesine koşarlar.

Karşılaştır 44: Bu sırada korku ve kederden gözleri baygın düşmüş, kendilerini tepeden tırnağa zillet bürümüştür. İşte tehdit edilip durdukları gün, bugündür!

TEFSİR:

Kabirlerden çıkanların kendine doğru koştukları نُصُبٌ (nusub) iki mânaya gelir:

Birincisi; bundan maksat puttur. Müşrikler dünyada putlarına nasıl koşarak gidiyorlardı ise, o gün hesap meydanına da öyle süratle getirileceklerdir.

İkincisi; yarış yapan koşucular, nasıl dikilmiş nişanları hedef alarak birbirleriyle yarışarak koşarlarsa, bunlar da hesap yerine öylece hızla koşacaklardır.

Fakat dünyadaki Allah Resûlü (s.a.s.) ve mü’minlerle alay ettikleri zaman ki şımarıklık, neş’e ve sevinçleri olmayacaktır. Aksine korku ve kederden gözleri yere düşmüş, tepeden tırnağa kendilerini kaplayan zilletle kibirleri kırılmış, onurları yerle bir olmuş, utançlarından başlarını kaldıracak halleri kalmamış bir halde olacaklardır. Allah bizleri böyle feci âkıbetten muhafaza buyursun! Amin!

Allah Teâlâ’nın geleceğe ait görülecek işleri değiştirecek, istediğini istediği şekilde yapacak kudretini haber verip büyük bir tehditle son bulan Meâric sûresini, bu kudreti mazîde görülmüş bir örnekle izah ederek aynı davayı dile getiren Nûh sûresi takip edecektir.