Meâric Sûresi 10-14. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

10-14 / 44

Sonraki Ayet

Meâric Sûresi Hakkında

Meâric sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 44 âyettir. İsmini, 3. ayette geçen ve “yükselme dereceleri, mertebeleri” mânasına gelen اَلْمَعَارِجُ (meâric) kelimesinden alır. Ayrıca سَاَلَ سَٓائِلٌ (Seele sâil) ve اَلْوَاقِعُ (Vâki) isimleriyle de anılır. Mushaf tertibine göre 70, iniş sırasına göre ise 79. sûredir.

Meâric Sûresi Konusu

Sûrede kıyâmet, yeniden diriliş, mahşer gününün dehşetli halleri, cennet ve cehennem tasvirleri yer alır. Cehennemden kurtulacak mü’minlerin, sahip olmaları lazım gelen meziyetlerin, güzel ahlâkın ana çizgileri belirlenir. Müşriklerin Peygamber (s.a.s.)’e olan itirazları değerlendirilerek uyarıcı cevaplar verilir.

Meâric Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada yetmişinci, iniş sırasına göre yetmiş dokuzuncu sûredir. Hâkka sûresinden sonra, Nebe’ sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 24. âyetinin Medine’de indiğine dair rivayet genel kabul görmemiştir (İbn Âşûr, XXIX, 152).

وَلَا يَسْـَٔلُ حَم۪يمٌ حَم۪يمًاۚ ﴿١٠﴾

يُبَصَّرُونَهُمْۜ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَد۪ي مِنْ عَذَابِ يَوْمِئِذٍ بِبَن۪يهِۙ ﴿١١﴾

وَصَاحِبَتِه۪ وَاَخ۪يهِۙ ﴿١٢﴾

وَفَص۪يلَتِهِ الَّت۪ي تُـْٔو۪يهِۙ ﴿١٣﴾

وَمَنْ فِي الْاَرْضِ جَم۪يعًاۙ ثُمَّ يُنْج۪يهِۙ ﴿١٤﴾

Karşılaştır 10: Öyle ki, o günün dehşetinden dost dostun hâlini sormaz.

Karşılaştır 11: Oysa onlar birbirlerine de gösterilirler. Fakat inkârcı suçlu ister ki, mümkün olsa da o günün azabından kurtulmak için fidye olarak verse oğullarını!

Karşılaştır 12: Eşini, kardeşini!

Karşılaştır 13: Kendisine kol kanat geren bütün sülâlesini!

Karşılaştır 14: Yeryüzünde kim varsa hepsini! Bunları verse de, sonra kurtarsa kendisini!

TEFSİR:

Mahşer yerinde akrabalar birbirlerini görecek ve tanıyacaklar. Fakat herkes kendi derdinde olacak. Bu sebeple hiçbirinin diğerinin halini sormaya mecâli olmayacak. Âyet-i kerîmede şöyle buyrulur:

“Çarpınca kulakları sağır eden o şiddetli çığlık geldiği zaman! O gün insan kaçar kardeşinden, annesinden, babasından, karısından ve oğullarından! O gün onlardan her birinin başından aşkın bir işi, kendine yetecek bir derdi ve belâsı vardır.” (Abese 80/33-36)

Bunun da ötesinde, kıyametin dehşetini ve cehennem azabının şiddetini yakından görüp oraya atılacağını anlayan inkârcı suçlu, evlatlarını, hanımını, kardeşini, içinde yetiştiği ve başı sıkıştığı zaman kendisini kucaklayan, koruyup barındıran aşiretini, kabilesini, kavmini, hemşerilerini yani dünyada en sevdiği insanları bile fidye verip kendini kurtarmak ister.

Fakat ne çare ki bu temennisi boşa çıkacak ve kendini cehennemden kurtaramayacaktır: