Hicr Sûresi 21. ayeti ve tefsiri

Önceki Ayet

21 / 99

Sonraki Ayet

Hicr Sûresi Hakkında

Hicr sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 99 âyettir. İsmini 80. âyette geçen اَلْحِجْرُ (hicr) kelimesinden alır. Hicr, Sâlih (a.s.)’ın peygamber olarak gönderildiği Semûd kavminin yaşadığı bölgenin adıdır. Muhtemelen korunaklı bir bölge olması sebebiyle bu adı almış olabilir. Yalnız kelimenin Arapça aslında mâni olmak, mahrum etmek gibi mânaların olması, sûrenin ciddi bir ikaz taşıdığını da göstermektedir. Mushaf tertîbine göre 15, iniş sırasına göre 54. sûredir.

Hicr Sûresi Konusu

Hicr sûresi, Resûlullah (s.a.s.)’in davetini kabul etmeyen, onu inkâr eden, hatta onunla alay edenleri ikaz ve tehditle başlar. Önceki peygamberlere de aynı tavrın sergilendiğini haber vererek Peygamberimiz (s.a.s.)’i teselli buyurur. Kur’an’ın ve onu tebliğ edenin ilâhî muhafaza altında olduğunu, netice itibariyle hakkın gâlip geleceğini müjdeler. Allah Teâlâ’nın gökte ve yerdeki bir kısım kudret ve azamet nişânelerine temasla yeniden dirilişin gerçekliğine işaret eder. Hz. Âdem ve İblîs kıssasını, Hz. İbrâhim, Hz. Lût, Eyke ve Hicr halkı kıssalarını hulâsaten anlatarak hak ile bâtıl arasındaki mücâdeleyi gözler önüne serer. Kur’an’ın ehemmiyetine, Resûlullah (s.a.s.)’in vazife ve mesuliyetine dikkat çekerek, son nefese kadar kulluk telkiniyle sözü tamamlar.

Hicr Sûresi Nuzül Sebebi

Mushaftaki sıralamada on beşinci, iniş sırasına göre elli dördüncü sûredir. Yûsuf sûresinden sonra, En‘âm sûresinden önce Mekke döneminde, müşriklerin Hz. Peygamber’e ve müslümanlara yaptıkları baskıların şiddetlendiği yıllarda nâzil olmuştur (bk. âyet 94). İbn Âşûr’a göre (XIII, 6) bi‘setin (Hz. Peygamber’e vahyin gelmeye başlamasının) dördüncü yılının sonunda inmiştir. 87. âyetin Medine’de indiği yolundaki bilgi itimada şayan görülmemektedir.

TEFSİR:

Cenâb-ı Hak yeryüzüne hem bizim için, hem de rızkını bizim temin etmediğimiz kimseler, evcil veya yabanî hayvanlar için geçim vesileleri kılmıştır. Hepimizi O rızıklandırmaktadır. Âyet-i kerîmede buyrulur:

“Yeryüzünde kımıldayan bütün canlıların rızkı yalnızca Allah’a aittir.” (Hûd 11/6)

“Nice canlılar var ki, hayatları için gerekli olan rızkı yanlarında taşıyamaz. Onların da sizin de rızkını veren Allah’tır.” (Ankebût 29/60)

Çünkü bildiğimiz ve bilmediğimiz her şeyin hazineleri Rabbimizin katındadır. O’nun kudret eli, hüküm ve tasarrufu altındadır. Oradan ilâhî hikmetine, kulların maslahat ve ihtiyacına göre belirlenmiş ölçüler içerisinde indirir. Bir diğer âyet-i kerîmede şöyle burulur:

“Allah kullarına rızkı bol bol verseydi, elbette yeryüzünde taşkınlık ederlerdi. Bu sebeple O, rızkı dilediği ölçüde indirir. Şüphesiz O, kullarının bütün hallerini çok iyi bilmekte ve onları hakkiyle görmektedir.” (Şûrâ 42/27)

Bulutların sevki, aşılanması, yağmurun oluşumu ve bitkilerin aşılanmasında çok mühim rol oynayan rüzgarlar ise başlı başına bir kudret delilidir: