Beled Sûresi 5-7. Ayet Tefsiri


5-7 / 20


Beled Sûresi Hakkında

Beled sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 20 âyettir. İsmini birinci âyette geçip şehir, memleket mânasına gelen اَلْبَلَدُ (beled) kelimesinden alır. Mushaf tertîbine göre 90, iniş sırasına göre 35. sûredir.

Beled Sûresi Konusu

İnsanın, Allah Teâlâ’nın bunca lutuf ve ihsanlarına karşılık nankörce ve cimrice davrandığı belirtilir. Ona, bundan vazgeçmesi ve cennetle arasına gerilmiş olan sarp yokuşu aşmak için malını muhtaçlara cömertçe ikram etmesi öğütlenir. Bu bakımdan iman, sabır ve merhamet tavsiye edilir. Bu tavsiyelere kulak asmayıp Allah’ın âyetlerini inkâr edenler, korkunç cehennem ateşiyle uyarılır. 

Beled Sûresi Nuzül Sebebi

         Mushaftaki sıralamada doksanıncı, iniş sırasına göre otuz beşinci sûredir. Kaf sûresinden sonra, Târık sûresinden önce Mekke’de inmiştir.

اَيَحْسَبُ اَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ اَحَدٌۢ ﴿٥﴾
يَقُولُ اَهْلَكْتُ مَالًا لُبَدًاۜ ﴿٦﴾
اَيَحْسَبُ اَنْ لَمْ يَرَهُٓ اَحَدٌۜ ﴿٧﴾
Karşılaştır 5: Yoksa o, kendisine hiç kimsenin güç yetiremeyeceğini mi sanıyor?
Karşılaştır 6: , İslâm’a düşmanlık yolunda övünerek: “Yığın yığın servet tükettim” diyor.
Karşılaştır 7: Yoksa, kendisini kimsenin görmediğini mi sanıyor?

TEFSİR:

Buradaki insandan maksat, her insan değil, özellikle Allah’a ve âhirete imanı olmayan mağrur ve mütekebbir kimselerdir. Çünkü bu âyetler, malına mülküne güvenerek kendilerini yenilmez zanneden müşrik ileri gelenler hakkında inmiş­tir. Zira onlar, Peygamber (s.a.s.)’i mutlaka mağlup edeceklerini düşünüyor, bu hususta kimsenin kendilerini yenmeye güç yetiremeyeceğini iddia ediyorlardı. Neleri varsa hepsini Allah’a ve Peygamber’e düşmanlık yolunda harcıyorlardı. Bu sebeple bu malların sarfına kendi ağızlarından الإهلاك (ihlâk) yani “kendilerine hiçbir fayda sağlamayacak şekilde telef etme” ifadesi kullanılmıştır. Onların bu hâli âyet-i kerîmede şöyle beyân edilir:

“İnkâra saplananlar, mallarını insanları Allah yolundan çevirmek için harcarlar. Onu böylece harcamaya devam edeceler. Ama harcanan bu mal onlara bir pişmanlık sebebi olacak. Çünkü hedeflerine varamadan mağlup edilecekler. Neticede kâfirler toplanıp cehenneme sürülecekler.” (Enfâl 8/36)

Rivayete göre Haris b. Âmir isimli önde gelen bir Mekkeli, sözde müslüman olmakla birlikte sürekli günah işliyor, ardından durumunu Resûlullah’a anlatıyor, o da günahlarının kefareti için sadaka vermesini emredi­yordu. Sonunda bu sözde müslüman, “Muhammed’in dinine girdikten sonra kefa­ret ve sadaka vere vere elimde avucumda bir şey kalmadı” demişti. 6. âyet bu olaya da ışık tutmaktadır. (bk. Kurtubî, el-Câmi‘, XX, 64)

İster kâfir, ister münafık kim olursa olsun, İslâm düşmanlığı yolunda mallarını harcarken kendilerini kimsenin görmediğini sanabilirler. Halbuki Allah onları görmekte, neyi nereye harcadıklarını bilmektedir ve bunun hesabını soracaktır. Nitekim Resûlullah (s.a.s.) şöyle buyurur:

“Hiçbir kul, kıyâmet gününde, ömrünü nerede tükettiğinden, ilmiyle ne gibi işler yaptığından, malını nereden kazanıp nerede harcadığından, vücûdunu nerede yıprattığından sorulmadıkça bulunduğu yerden kıpırdayamaz.” (Tirmizî, Kıyâmet 1)

Bu sorgulama ilâhî adaletin bir gereğidir. Zira Allah Teâlâ insana çok büyük bir değer vermiş, onu eşsiz özelliklerle donatmıştır:

Kaynak: Ömer Çelik Tefsiri


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2025/02/kehf-suresinin-88-ayeti-ne-anlatiyor-198391-m.jpg
Kehf Suresinin 88. Ayeti Ne Anlatıyor?

Kehf Suresinin 88. ayetinde şöyle buyrulur: Kehf Suresi 88. Ayeti Arapça: وَاَمَّا مَنْ اٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُ جَزَٓاءًۨ الْحُسْنٰىۚ وَسَن ...


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2025/02/mucadele-suresinin-tefsiri-198388-m.jpg
Mücâdele Suresinin Tefsiri

Mücâdele sûresi Medine’de inmiştir. 22 âyettir. İsmini, birinci âyette geçip, “mücâdele etmek, tartışmak” mânasına gelen تُجَادِلُ (tücâdilü) fiilinde ...


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2025/02/kehf-suresinin-75-ayeti-ne-anlatiyor-198364-m.jpg
Kehf Suresinin 75. Ayeti Ne Anlatıyor?

Kehf Suresinin 75. ayetinde şöyle buyrulur: Kehf Suresi 75. Ayeti Arapça: قَالَ اَلَمْ اَقُلْ لَكَ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَط۪يعَ مَعِيَ صَبْرًا Kehf S ...


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2025/02/kehf-suresinin-66-67-ayetleri-ne-anlatiyor-198348-m.jpg
Kehf Suresinin 66-67. Ayetleri Ne Anlatıyor?

Kehf Suresinin 66-67. ayetlerinde şöyle buyrulur: Kehf Suresi 66-67. Ayetleri Arapça: قَالَ لَهُ مُوسٰى هَلْ اَتَّبِعُكَ عَلٰٓى اَنْ تُعَلِّمَنِ مِ ...


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2016/06/kuranokumaninfazileti-702x336.jpg
Kur’ân-ı Kerim Okumanın Fazileti İle İlgili Hadisler

Kur’ân-ı Kerim, İslâm dininin kutsal kitabıdır. Kur’an okumanın gerekliliği ve fazileti üzerinde sıkça durulur. Kur’an’ın bazı yerlerde kendini “zikr ...


https://www.islamveihsan.com/wp-content/uploads/2025/02/kehf-suresinin-54-ayeti-ne-anlatiyor-198332-m.jpg
Kehf Suresinin 54. Ayeti Ne Anlatıyor?

Kehf Suresinin 54. ayetinde şöyle buyrulur: Kehf Suresi 54. Ayet Arapça: وَلَقَدْ صَرَّفْنَا ف۪ي هٰذَا الْقُرْاٰنِ لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍۜ وَك ...