Yûnus
sûresi Mekke’de inmiştir. 109 âyettir. İsmini, 98. âyette zikri geçen Yûnus
(a.s.)’dan almıştır. Mushaf tertibine göre 10, nüzûl sırasına göre 51. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada onuncu, iniş sırasına göre elli birinci sûredir. İsrâ sûresinden sonra, Hûd’dan önce Mekke’de, büyük bir ihtimalle hicretten iki yıl önce nâzil olmuştur. 40. âyetle 94-96. âyetlerin Medine’de nüzûlüne dair rivayetler de vardır.
Konusu
Sûre ağırlıklı olarak itikâdî mevzuları ele
alır. Kâinattaki kudret ve azamet tecellilerine ibret nazarıyla bakarak tek
olan Allah’ı tanımanın, O’na inanıp kulluk etmenin, şirki ve putperestliği terk
etmenin ehemmiyetini; bu sebeple ilâhî tâlimatları insanlığa ulaştırmakla
vazifeli olan Peygamberlerin davetine kulak vermenin lüzûmunu beyân eder.
Peygamber’in davetine icâbet edenlerle etmeyenlerin âhirette karşılaşacakları
iyi veya kötü âkıbeti haber verir. Hâsılı sûre tevhid, nübüvvet ve âhiret
ekseninde döner durur. Hz. Nûh, Hz. Mûsâ-Hz. Hârûn ve Hz. Yûnus kıssalarına
kısaca temasla da vereceği mesajları misâllendirerek pekiştirir.
26: İyi ve güzel işler yapan mü’minlere mükâfatların en güzeli ve bir de tahmin edemeyeceğiniz fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir karalık bulaşır, ne de yüzlerini aşağıya eğdirecek bir zillete maruz kalırlar! Onlar cennetin yârân ve yoldaşlarıdırlar; orada ebedî kalacaklardır.
27: Kötülük işleyenlere gelince, ancak işledikleri kötülüğün cezası neyse onu görürler. Onların yüzlerini bir utanç ve aşağılık duygusu kaplar. Allah’ın azabına karşı onları koruyacak hiç kimse yoktur. Yüzleri sanki kapkaranlık gece parçaları içine gömülmüş gitmiştir. Bunlar da cehennemin yoldaşıdırlar ve orada ebedî kalacaklardır.
TEFSİR:
Yaptığı
işi iyi, güzel ve kaliteli yapanlar dünya hayatında da başarılı olurlar.
Kendilerine değer verilir, yaptıkları takdir edilir, eğer ticâretle
uğraşıyorlarsa bol kazanç elde ederler. Güzel bir kulluk hayatı, haram ve helâl
hassâsiyeti insanın dünyada da mutlu ve huzurlu bir hayat sürmesine yardımcı
olur. Âhirette ise Cenâb-ı Hak, imanla birlikte yaptığını güzel yapanlara
mükâfâtın en güzelini verecek ve zamanla bu mükâfâtı daha da artıracaktır.
Mükâfatlar sonsuza değin artarak devam edecektir.
Allah
Resûlü (s.a.s.), âyette geçen اَلْحُسْنٰى
(hüsnâ)yı cennet, زِيَادَةٌ (ziyâde)yi ise
Allah’ı görmek olarak şöyle tefsir etmiştir:
“Cennetlikler
cennete girdikten sonra, şanı yüce ve mübârek olan Allah şöyle buyuracak: «Size
daha fazlasını vermemi istediğiniz bir şey var mı?» Onlar: «Yüzlerimizi
ağartmadın mı, bizi cennete koymadın mı, cehennem ateşinden korumadın mı?»
diyecekler. Bunun üzerine yüce Allah hicabı açacak. Onlara aziz ve celil olan
Rabblerine bakmaktan daha çok sevdikleri bir şey verilmiş olmayacaktır.” Bir
rivayete göre Efendimiz (a.s.), bu açıklamadan sonra: “İyi ve güzel işler
yapan mü’minlere mükâfatların en güzeli ve bir de tahmin edemeyeceğiniz fazlası
vardır” (Tevbe 9/26) âyetini okumuştur. (Müslim, İman 297, 298; Tirmizî,
Cennet 16)
Cennetliklerin
yüzleri aydınlık ve parlak olacak; onlar herhangi bir zillet ve aşağılık hissi
içinde olmayacaklardır. Akıbetlerinden emin, huzurlu ve rahat bir halde
bulunacaklardır. Dünyada günah fiiller işlediklerinden ötürü cehenneme girecek
olanları ise mahşerde müthiş bir zillet, bayağılık ve perişanlık kaplayacaktır.
Yaptıklarına duydukları pişmanlığın derin izleri yüzlerine yansıyacaktır. Onları
Allah’ın azabından hiç kimse kurtaramayacaktır. Yüzleri ise karanlık gecenin
parçalarına bürünmüş gibi simsiyah olacaktır. Bu hususu izah eden diğer âyet-i
kerîmelerde şöyle buyrulur:
“O
kıyâmet gününde bir kısım yüzler pırıl pırıl parlayacak; bir kısım yüzler de
kederden simsiyah kesilecektir. Yüzleri simsiyah olanlara: «İmanınızdan sonra
tekrar küfre sapmıştınız, değil mi? O halde küfür üzere yürüyüp durmanız
sebebiyle tadın bakalım bu azabı!» denilecek. Yüzleri pırıl pırıl olanlara
gelince, onlar hep Allah’ın rahmetinin tecelli ettiği cennette olacak ve orada
ebedî kalacaklardır.” (Âl-i İmrân 3/106-107)
“Yüzler
vardır o gün pırıl pırıldır. Güleçtir, sevinçlidir. Kimi yüzler de o gün toza
toprağa bulanmıştır. Onları karanlık bürümüştür. Onlar Allah’ın sınırlarını
aşıp günaha dadanmış kâfirlerdir.” (Abese 80/38-42)
Bunlardan
sonra söz müşriklere intikal ettirilerek, dehşetli mahşer meydanından şirkin
asılsızlığını belgeleyen acı bir manzara takdim ediliyor:
Kötülük işleyenlere gelince, ancak işledikleri kötülüğün cezası neyse onu görürler. Onların yüzlerini bir utanç ve aşağılık duygusu kaplar. Allah’ın azabına karşı onları koruyacak hiç kimse yoktur. Yüzleri sanki kapkaranlık gece parçaları içine gömülmüş gitmiştir. Bunlar da cehennemin yoldaşıdırlar ve orada ebedî kalacaklardır.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Kötülük yapanlara gelince, kötülüğün cezası misli iledir. Onları zillet kaplayacaktır. Onları Allah’a karşı koruyacak hiç kimse yoktur. Onların yüzleri sanki karanlık geceden bir parçaya bürünmüştür. İşte onlar da cehennem ehlidir. Onlar orada ebedî kalacaklardır.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Kötülük işleyenlere kötülükleri kadar ceza verilir; onların yüzlerini zillet bürür; Allah'a karşı onları savunacak yoktur; yüzleri, geceden kara bir parçayla örtülmüş gibidir. Bunlar cehennemliklerdir, orada temelli kalırlar.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Kötü işler yapmış olanlara gelince, bir kötülüğün cezası misliyledir ve onları bir zillet kaplayacaktır. Onları Allah’(ın azabın)dan koruyacak hiçbir kimse de yoktur. Sanki yüzleri, karanlık geceden parçalarla örtülmüştür. İşte onlar cehennemliklerdir. Onlar orada ebedî kalacaklardır.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Kötülük kazanmış olanlara gelince, kötülüğün cezası, misli kadardır. Ve onları bir aşağılık ve eziklik kaplar. Onlar için Allah'dan başka hiçbir kurtarıcı yoktur. Yüzleri karanlık gecelerden bir parçaya bürünmüş gibidir. İşte onlar cehennem ehlidir.Orada ebedî kalacaklardır.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Seyyiat kazananlara gelince kötülüğün cezası misliledir, ve onları bir zillet kaplar, Allahdan kendilerini kurtaracak yoktur, sanki yüzleri gece parçalarından kaplanmış kapkaranlık, onlar, eshabı nar, hep orada muhalleddirler
7.
Hasan Basri Çantay Meali
Kötülükler kazanmış olanlar (a gelince: Onların) bir kötülüğünü) n cezası bir misliyledir. Kendilerini bir horlukdur kaplayacak. Onları Allahdan hiç bir kurtarıcı da yokdur. Sanki yüzleri karanlık geceden bir parçaya bürünmüşdür onların. İşte bunlar da ateşin yaranıdırlar ki kendileri onun için ebedî kalıcıdırlar.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Kötülükleri kazananlara gelince, bir kötülüğün cezâsı onun misli iledir ve onları bir zillet kaplar. Onları Allah'(dan gelecek azâb)a karşı kurtarıcı hiçbir kimse yoktur. Sanki yüzleri, geceden karanlık parçalarla kaplanmıştır. İşte onlar ateş ehlidirler! Onlar orada ebedî olarak kalıcıdırlar!
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Kötülükleri kazananlara gelince: Bir kötülüğün cezası, misliyledir. (Bir kötülüğe, karşılığı olan bir ceza var. Halbuki bir iyiliğe, on katından yedi yüze ve daha ziyadeye kadar mükâfat vardır.) Onları bir zillet kaplar. Allah'dan kendilerini kurtaracak yoktur. Sanki yüzleri, gece parçalarından kaplanmış kapkaranlık... İşte bunlar da ateşliktirler, o cehennem ateşinde ebedî olarak kalıcıdırlar.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve o kimseler ki, kötülükleri kazandılar. Kötülüğün cezası da kendi misli iledir. Ve onları bir alçaklık kaplar. Onlar için Allah'tan koruyacak bir şey yoktur. Onların yüzleri sanki geceden karanlık bir parçaya bürünmüştür. İşte onlar ateşin yârânıdır. Onlar onun içinde ebedî sûrette kalacak kimselerdir.
11.
Ümit Şimşek Meali
Günah işleyenlerin cezası ise, günahlarına denk bir kötülüktür. Onları bir zillet kaplar. Kendilerini Allah'ın elinden kurtarabilecek hiç kimse yoktur. Sanki yüzleri koyu karanlık geceden bir parçaya bürünmüştür. Onlar ateş ehlidir ve orada sürekli kalacaklardır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
But those who have earned evil will have a reward of like evil: ignominy will cover their (faces): No defender will they have from (the wrath of) Allah. Their faces will be covered, as it were, with pieces from the depth of the darkness of night: they are companions of the Fire: they will abide therein (for aye)!
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Yunus Sûresi 27. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Ayet-i kerimede şöyle buyrulur:
وَاَنْ اَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّقُوهُۜ وَهُوَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
Bir de bize, “Namazı dosdoğru kılın v ...
Kâf sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق (Kāf) harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
...
Yasin suresi Mekke’de nazil olmuştur. 83 ayettir. İsmini birinci ayette geçen يٰسٓ (Yasin) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 36, nüzul (İniş) sırası ...
