Sebe’
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 54 âyettir. İsmini, 15. âyette geçen ve
Yemen’de bir kavmin ismi olan Sebe’ kelimesinden almıştır. Resmi tertibe göre
34, iniş sırasına göre 58. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada otuz dördüncü, iniş sırasına göre elli sekizinci sûredir. Lokman sûresinden sonra, Zümer sûresinden önce Mekke’de inmiştir. 6. âyetinin Medine’de nâzil olduğuna dair bir rivayet de vardır.
Konusu
Sûrede,
diğer Mekkî sûrelerde olduğu gibi esasen tevhid, nübüvvet ve âhiret mevzuları
işlenir. Bir taraftan Hz. Dâvûd ve Hz. Süleyman’ın dünya saltanatı misal
verilip dünya nimetlerinin ancak şükürle devam edeceği belirtilir. Bir taraftan
da, aynı dönemde yaşayan Sebe’ halkının maddî zenginlik ve refahları misal
verilip nankörlük edilince nimetlerin nasıl geri alındığı dersi verilir.
Kendileri inanmadıkları gibi zayıf insanları da dinden döndüren müstekbirlerle
onlara kanan mustaz’aflar arasında mahşerde vuku bulacak bir cedelleşme
manzarası arz edilerek, mal ve evlatlarının çokluğuna güvenip müslümanların
fakirliği ile alay eden kibirli müşriklere hazin âkibetleri seyrettirilir.
Çünkü iman ve sâlih amel olmadığı sürece mal da evlat da insana bir fayda
sağlamayacaktır. Hepsinin âkıbeti hüsrândır. Ancak Allah yolunda harcanan küçük
büyük ne olursa, Allah onun dünyada da âhirette de karşılığını verecektir.
Sûrenin sonunda inkârcılar tek tek Allah’ı birlemeye davet edilerek, bâtılın
yok olup gideceği, hakkın ise bütün yücelik ve haşmetiyle gâlip geleceği müjdesi
verilir.
40: Kıyâmet günü Allah herkesi huzurunda toplayacak, sonra da meleklere: “Şunlar size mi tapıyordu” diye soracak.
41: Melekler ise: “Seni noksan sıfatlardan ve herhangi bir ortağının bulunmasından pak ve uzak tutarız. Bizim dostumuz, sahibimiz ve koruyucumuz ancak sensin! Bizim onlarla bu mânada hiçbir münâsebetimiz olmamıştır, olamaz da! Hayır, onlar, bize değil cinlere tapıyordu ve çoğu onlara inanıyordu” diye cevap verecekler.
42: O gün artık birbirinize ne bir yararınız dokunacak, ne de bir zararınız. Zulmedenlere ise: “Yalanlayıp durduğunuz ateş azabını tadın da, yalan mıymış gerçek miymiş görün!” diyeceğiz.
TEFSİR:
Müşrikler,
melekleri sembolize eden putlar yapıp onlara da tapıyorlardı. Bu neviden
onların yağmur tanrısı, şimşek tanrısı, rüzgar tanrısı, zenginlik tanrısı,
hayat tanrısı ve ölüm tanrısı vardı. Bunun kıyâmet günü meleklere sorulması,
onların bunu tasvip edip etmediklerini ortaya çıkarmak, böylece müşriklerin
hatalarını kendilerine fark ettirip bundan vazgeçmelerini sağlamaktır. Nitekim
bu sorunun sadece meleklere değil, dünyada iken ilâh olarak kendilerine tapılan
herkese sorulacağı haber verilir:
“O
gün Rabbin müşrikler ile onların Allah’tan başka taptıklarını huzurunda
toplayacak, sonra da o tapılanlara: «Şu kullarımı siz mi sapıklığa düşürdünüz,
yoksa onlar kendi kendilerine mi yoldan çıktılar?» diye soracak.” (Furkan
25/17)
Yine
Allah Teâlâ Hz. İsa’ya:
“Ey
Meryem oğlu İsa! İnsanlara: «Allah’ın yanı sıra beni ve annemi de iki tanrı
kabul edin» diye sen mi söyledin?” buyuracak, o da şöyle diyecek: «Hâşâ! Sen,
ortağı bulunmaktan ve her türlünoksan
sıfatlardan pak ve uzaksın Allahım! Hakkım olmayan bir şeyi söylemek bana
düşmez. Eğer böyle bir şey söylemişsem sen onu elbette bilirsin. Çünkü sen
benimle ilgili her şeyi, içimden geçenleri dahî bilirsin; fakat ben sende
olanı, senin gizleyip de bana öğretmediğini bilemem. Şüphesiz bütün
gizlilikleri hakkiyle bilen ancak sensin.»” (Mâide 5/116)
Melekler
de, aynen Hz. İsa gibi, insanlara böyle bir şeyi söylemiş olmaktan Allah’a
sığınarak, onların cinlere taptıklarını ifade ederler. Çünkü melekler nurdan
yaratılmış günahsız ruhânî varlıklar olup kimseye bir kötülük telkininde
bulunmazlar. Bu onların tabiatlarında yoktur. Âyetteki “cin” ile de cinlerden
olan şeytanlar kastedilir. Çünkü sadece şeytanlar onlara, Allah’tan başkalarına
tapmalarını telkin ediyorlardı.
Müşrikler
ister melek, ister cin, isterse başka varlıklardan olsun taptıkları putların
kendilerine yardımcı olacaklarını ve kendilerine şefaat edeceklerini
sanıyorlardı. Oysa kıyâmet günü, Allah’ın izni olmadığı sürece ne meleklerin ne
de başkalarının bir başkasına fayda veya zarar vermeye yahut bir zararı defetmeye
güçleri yetmeyecektir. Dini yalanlayanların o yakıcı cehennem azabını
tatmalarına kimse mâni olamayacaktır. Dolayısıyla Allah’tan başkasına tapmanın
hiçbir yararı olmadığına göre, şirki terk etmekten başka yol kalmamaktadır.
O gün artık birbirinize ne bir yararınız dokunacak, ne de bir zararınız. Zulmedenlere ise: “Yalanlayıp durduğunuz ateş azabını tadın da, yalan mıymış gerçek miymiş görün!” diyeceğiz.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Bugün birbirinize ne fayda, ne de zarar vermeye gücünüz yeter. Biz zalim olanlara, yalanlamakta olduğunuz ateş azabını tadın! diyeceğiz.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Zalimlere: "Yalanladığınız ateşin azabını tadın, bugün birbirinize ne fayda ve ne de zarar verebilirsiniz" deriz.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
İşte bugün birbirinize ne fayda ne de zarar verebilirsiniz. Zulmedenlere, “Yalanlamakta olduğunuz cehennem azabını tadın” deriz.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
İşte o gün birbirinize ne bir menfaate, ne de bir zarara sahip olabilirsiniz. Ve biz o zulmedenlere: "Tadın bakalım o yalan deyip durduğunuz ateşin azabını!" deriz.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
İşte o gün ba'zınız ba'zınıza ne bir menfeate, ne de bir zarara mâlik olamaz ve o zulmedenlere deriz: tadın bakalım o yalan deyip durduğunuz ateşin azâbını
7.
Hasan Basri Çantay Meali
İşte bu gün birbirinize ne bir fâide, ne de bir zarar yapmıya gücünüz yetmez. O zaalimlere biz: «Tekzîb edegeldiğiniz ateşin azabını tadın» diyeceğiz.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
İşte o gün, bazınız bazınıza ne bir fayda ne de bir zarara mâlik olur! Ve (biz de) o zulmedenlere: “Tadın, kendisini yalanlamakta olduğunuz ateşin azâbını!” deriz.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
İşte o gün (kıyamette) birbirinize ne bir fayda vermeğe, ne de bir zarar etmeğe gücünüz yetmez. O kâfirlere (nefislerine zulmedenlere) diyeceğiz ki:” - (Dünyada) inkâr edip durduğunuz ateşin azabını tadın bakalım.”
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Artık bugün bazınız bazınıza ne bir fâideye ve ne de bir zarara mâlik olamaz ve zulmetmiş olanlara deriz ki: «O ateşin azabını tadınız ki, siz onu inkâr eder olmuştunuz.»
11.
Ümit Şimşek Meali
O gün birbirinize ne bir yararınız dokunur, ne bir zararınız. Zulmedenlere ise “Yalanlayıp durduğunuz ateş azabını tadın” buyururuz.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
So on that Day no power shall they have over each other, for profit or harm: and We shall say to the wrong-doers, "Taste ye the Penalty of the Fire,- the which ye were wont to deny!"
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Sebe' Sûresi 42. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Kâf sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق (Kāf) harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
...
Yasin suresi Mekke’de nazil olmuştur. 83 ayettir. İsmini birinci ayette geçen يٰسٓ (Yasin) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 36, nüzul (İniş) sırası ...
İbrâhim Âleyhisselâm; Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm’ın müştereken kabul ettiği büyük peygamberdir. Kur’an-ı Kerim’de Hz. İbrahim’den (a.s.) birçok ...
