Nahl
sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 128 âyettir. İsmini 68. âyetinde geçen ve “bal
arısı” mânasına gelen اَلنَّحْلُ (Nahl) kelimesinden
alır. Mushaf tertîbine göre 16, nüzûl sırasına göre 70. sûredir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada on altıncı, iniş sırasına göre yetmişinci sûredir. Kehf sûresinden sonra, Nûh sûresinden önce Mekke’de nâzil olmuştur. Sondan üç âyetin Medine’de indiği yolunda rivayetler vardır. Hicretten bahseden 41. âyet ve sonrasının Medine’de indiği yolundaki görüş zayıf bulunmaktadır (41. âyetin tefsirine bk.).
Konusu
Nahl
sûresi, peygamberlere gönderilen vahyin esas hedefinin tevhîd inancı yani
“Allah’tan başka ilâh yoktur. Yalnızca O’na kulluk edilmeli ve sadece O’ndan
korkulmalıdır” anlayışı olduğunu vurgulayarak başlar ve ağırlıklı olarak
tevhidin delilleri üzerinde durur. Bununla beraber sûrede kâfirlerin bir kısım
itirazlarına cevaplar verilir, iddiaları çürütülür ve şüpheleri ortadan
kaldırılır. Resûlullah (s.a.s.)’in getirdiği dinin insan hayatında yapmayı
hedeflediği değişim ve dönüşümler açıkça ortaya konur. Bu bağlamda adâlet,
ihsan, sözünde durma, yemin ve anlaşmalara riâyet, haramlar-helâller ve tevbe
gibi ahlâk ve muâmelâtla ilgili esaslar belirlenir. Yeri geldikçe öldükten
sonra dirilme, hesap verme, cennet ve cehennem konularına temas edilir. Son
olarak Peygamberimiz ve ona tâbi olanlara, kâfirlerin düşmanlık ve
işkencelerine karşı nasıl bir tavır takınmaları gerektiği; zaman, mekan ve
muhatabın durumunu dikkate alarak İslâm’ı nasıl tebliğ etmeleri lâzım geldiği
hatırlatılır.
91: Aranızda sözleştiğiniz zaman Allah adına verdiğiniz sözü tam olarak yerine getirin. İyi niyetinize Allah’ı şâhit gösterip iyice pekiştirerek yaptığınız yeminleri bozmaya kalkmayın. Unutmayın ki Allah, yaptığınız her şeyi bilmektedir.
92: Bir topluluğun diğer bir topluluktan siyasî, iktisadî ve askerî yönden güçlü olmasına aldanıp da, ipliğini sağlamca büküp eğirdikten sonra çözen böylece bütün emeğini boşa çıkaran ahmak kadın gibi, ettiğiniz yeminleri bozup aranızda bir aldatma ve işi bozma sebebi kılmayın. Gerçek şu ki, bütün bunlarla Allah sizi imtihan etmektedir; hakkında anlaşmazlığa düştüğünüz şeylerin doğrusunu da kıyâmet günü kesinlikle size açıklayacaktır.
TEFSİR:
İster
Allah’a verilen kulluk sözü olsun, ister Resûlullah (s.a.s.)’a verilen ittibâ
sözü olsun, isterse müslümanların kendi aralarında veya başkalarıyla yaptıkları
anlaşmalar olsun, hepsi Allah adına verilmiş söz kabul edilir ve hepsinin de
yerine getirilmesi istenir. Bu sözler ahlâkî ve hukukî bakımdan olduğu gibi,
dinî bakımdan da bağlayıcı olup Allah katında mesuliyeti gerektirir. Bu bakımdan
hangi sebep ve gerekçeyle olursa olsun bunları bozmak yasaklanmıştır.
Resûlullah
(s.a.s.) şu ikazda bulunur:
“Ahdini
bozan herkesin, kıyâmet günü onun arka tarafında ahdine olan hâinliği
miktarınca bir sancak dikilir ve «bu filanın ahdine hâinliğidir» denilir.” (Buhârî,
Edeb 99; Müslim, Cihad 11-16)
Cenâb-ı
Hak, verilen sözden caymanın ve yemini bozmanın ne kadar yanlış ve ahmakça bir
iş olduğunu, iyice anlaşılması için, güzel bir misalle beyân eder:
Antlaşmayı
bozan kişi; iradesi zayıf, dar görüşlü, ahmak ve bunamış bir kadına benzer. Bu
kadın ipliğini eğirip katladıktan sonra tekrar söküp dağıtmakta, çözüp
bozmaktadır. Bu benzetme bütün yönleriyle tahkîr, tezyîf, aşağılama ve horlama
ile doludur. Yemini bozmayı ve sözünden vazgeçmeyi, ruhlara kötü bir şey olarak
hissettirmekte ve gönüllerde onu son derece çirkin göstermektedir. Zaten burada
gaye de budur. İzzet ve şeref sahibi hiçbir insan; bu zayıf iradeli, akli
dengesi bozuk, hayatını yararsız boş şeylere harcayan bu kadın gibi olmak
istemez.
Bu
âyet-i kerîmeler Mekke’de Rasûllah (s.a.s.)’e bey’at eden bazı kimseler
hakkında inmiştir. Onlar Kureyş’in kuvvet bakımından üstünlüğünü ve
müslümanların zayıf düştüğünü görünce korku ve endişeye kapıldılar. Şeytan
onları aldatarak Peygamberimiz (s.a.s.)’le yaptıkları ahitlerini bozdurmak
istedi. Cenâb-ı Hak bu âyetle onları bu tehlikeye kaşı ikaz edip ayaklarını
kaymaktan muhafaza buyurdu. (Taberî, Câmi‘u’l-beyân, XIV, 215) Yine Arap
kabileleri arasında doğruluk ve fazilete münâsip olmayan şöyle bir uygulama
vardı. Bir kabile, bir başka kabileyle
antlaştıktan sonra, bunlardan birisine siyasî, iktisâdî ve askerî yönden güçlü
bir kabile gelip de onun ahdini bozmasını, karşı tarafı aldatmasını isteyecek
olursa, o kabile de ilk antlaşma yaptığı kabileyle olan ahdini bozar, hainlik
eder ve bu büyük kabilenin yanında yer alırdı. (Taberî, Câmi‘u’l-beyân,
XIV, 220)
Bu
sebeple Cenâb-ı Hak, bir toplumun diğer bir toplumdan daha güçlü yahut malî
bakımdan daha ileride olması sebebiyle, onlardan korkarak veya bir menfaat umarak
ahitleri bozmayı; yine müşrik olan düşmanların dünyada sayıca çok olduğunu ve
bolluk içinde olduklarını görüp, bundan dolayı yeminleri bozmayı
yasaklamıştır. Esas gaye, müslümanların imanlarını pekiştirmek; kâfirlerin
dünyevî güç ve imkânlarının çokluğuna aldanıp tekrar küfre dönmeyi
düşünmelerine mâni olmaktır. Ama yine de herkesin doğru yol üzere bulunma şartı
yoktur:
Velâ tekûnû kelletî nekadat ġazlehâ min ba’di kuvvetin enkâśen tetteḣiżûne eymânekum deḣalen beynekum en tekûne ummetun hiye erbâ min umme(tin)(c) innemâ yeblûkumu(A)llâhu bih(i)(c) veleyubeyyinenne lekum yevme-lkiyâmeti mâ kuntum fîhi taḣtelifûn(e)
1.
Ömer Çelik Meali
Bir topluluğun diğer bir topluluktan siyasî, iktisadî ve askerî yönden güçlü olmasına aldanıp da, ipliğini sağlamca büküp eğirdikten sonra çözen böylece bütün emeğini boşa çıkaran ahmak kadın gibi, ettiğiniz yeminleri bozup aranızda bir aldatma ve işi bozma sebebi kılmayın. Gerçek şu ki, bütün bunlarla Allah sizi imtihan etmektedir; hakkında anlaşmazlığa düştüğünüz şeylerin doğrusunu da kıyâmet günü kesinlikle size açıklayacaktır.
2.
Diyanet Vakfı Meali
Bir toplum diğer bir toplumdan (sayıca ve malca) daha çok olduğu için yeminlerinizi, aranızda bir fesat aracı edinerek ipliğini sağlamca büktükten sonra, çözüp bozan (kadın) gibi olmayın. Allah, bununla sizi imtihan etmektedir. Hakkında ihtilafa düşmekte olduğunuz şeyi kıyamet gününde mutlaka size açıklayacaktır.
3.
Diyanet İşleri (Eski) Meali
Bir ümmetin diğerinden daha çok olmasından ötürü, aranızdaki yeminleri bozarak, ipliğini iyice eğirip katladıktan sonra bozan kadın gibi olmayın. Allah onunla sizi dener. And olsun ki, ayrılığa düştüğünüz şeyleri size kıyamet günü açıklar.
4.
Diyanet İşleri (Yeni) Meali
Bir topluluk diğer bir topluluktan daha (güçlü ve) çoktur diye yeminlerinizi aranızda bir hile ve fesat sebebi yaparak, ipliğini iyice eğirip büktükten sonra (tekrar) çözüp bozan kadın gibi olmayın. Allah, bununla sizi ancak imtihan eder. Hakkında ayrılığa düştüğünüz şeyleri kıyamet günü size elbette açıklayacaktır.
5.
Elmalılı Hamdi Yazır Meali
Bir ümmet, diğer bir ümmetten (sayıca ve malca) daha çok olduğu için, yeminlerinizi aranızda aldatma vasıtası yaparak, ipliğini sağlamca eğirdikten sonra onu söküp bozmaya çalışan kadın gibi olmayın. Allah sizi bununla imtihan eder ve şüphesiz hakkında ihtilaf ettiğiniz şeyleri kıyamet günü size mutlaka açıklayacaktır.
6.
Elmalılı Meali (Orjinal) Meali
Ve bir ümmet diğer bir ümmetten daha nemalı olduğu için yeminlerinizi aranızda bir hud'a ittihaz ederek o, ipliğini kat kat kuvvetle büktükten sonra sökmeye çalışan karı gibi olmayın, her halde Allah sizi onunla imtihan eder ve elbette o ıhtilâf etmekte olduğunuz şeyleri Kıyamet günü size muhakkak beyan edecektir
7.
Hasan Basri Çantay Meali
İpliğini sağlamca bükdükden sonra söküb bozan (kadın) gibi olmayın. «Bir ümmet diğer bir ümmetden (malca ve sayıca) daha çokdur» diye yeminlerinizi aranızda bir hıyle ve fesâd (mevzuu) edinir misiniz? Her halde Allah sizi bununla imtihan eder. Hakkında ihtilâfa düşmekde olduğunuz şey'i ise O, kıyamet gününde elbette size açıklayacakdır.
8.
Hayrat Neşriyat Meali
Hem ipliğini sağlamca büktükten sonra söküp bozan (kadın) gibi olmayın! Bir ümmetin, diğer bir ümmetten daha fazla olması sebebiyle, yeminlerinizi aranızda (bozarak)bir hîle ediniyorsunuz! Allah, sizi bununla ancak imtihân eder. Hakkında ihtilâfa düşmekte olduğunuz şeyleri ise kıyâmet günü size mutlaka açıklayacaktır.
9.
Ali Fikri Yavuz Meali
Bir ümmet diğer bir ümmet'den daha ziyadedir, diye (kafîrlerin çokluğuna bakıp) yeminlerinizi aranızda hile edinerek, o ipliğini sağlamca eğirdikten sonra bozan kadın gibi olmayın. Gerçekten Allah, sizi bununla (ahde vefa ile) imtihan eder; ve dünyada ayrılığa düştüğünüz şeyi, kıyamet gününde muhakkak size açıklayacaktır.
10.
Ömer Nasuhi Bilmen Meali
Ve ipliğini sağlamca büküp yaptıktan sonra çözüp bozan kadın gibi olmayın. Bir ümmetin diğer bir ümmetten daha ziyâde (servet, kuvvet sahibi) olduğu için yeminlerinizi aranızda bir fesada âlet ittihaz edersiniz. Şüphesiz ki, Allah Teâlâ sizi bununla imtihan eder ve elbette kendisinden ihtilâf eder olduğunuz şeyi size Kıyamet gününde açıkça beyan edecektir.
11.
Ümit Şimşek Meali
İpliğini sağlamca eğirdikten sonra tekrar bozan kadına benzemeyin. Bir topluluk diğer bir topluluktan daha kalabalık diye, yeminlerinizi aranızda bir fesat aracı yapmayın. Aslında Allah sizi bununla sınıyor; anlaşmazlığa düştüğünüz şeyi ise kıyamet gününde size açıklayacaktır.
12.
Yusuf Ali (English) Meali
And be not like a woman who breaks into untwisted strands the yarn which she has spun, after it has become strong. Nor take your oaths to practise deception between yourselves, lest one party should be more numerous than another: for Allah will test you by this; and on the Day of Judgment He will certainly make clear to you (the truth of) that wherein ye disagree.
Sadece meal okumak ile Kur'ân-ı Kerim'in bir çok âyetinin tam mânâsı ile anlaşılması mümkün olmayabilir. Ayetlerin izahı için mutlaka bir tefsire başvurulması gerekir. Nahl Sûresi 92. ayetinin tefsiri için tıklayınız
*
Türkçe okunuşlarından Kur'an-ı Kerim okumak uygun görülmemektedir. Ayetler Türkçe olarak arandıkları için sitemize eklenmiştir.
Kâf sûresi Mekke’de nâzil olmuştur. 45 âyettir. İsmini 1. âyette geçen ق (Kāf) harfinden alır. Resmî tertîbe göre 50, iniş sırasına göre 34. sûredir.
...
Yasin suresi Mekke’de nazil olmuştur. 83 ayettir. İsmini birinci ayette geçen يٰسٓ (Yasin) kelimesinden alır. Resmî sıralamada 36, nüzul (İniş) sırası ...
İbrâhim Âleyhisselâm; Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm’ın müştereken kabul ettiği büyük peygamberdir. Kur’an-ı Kerim’de Hz. İbrahim’den (a.s.) birçok ...
